Sur certains fossiles Ordoviciens a test organique

• Autorzy: Kozlowski R.

Warianty tytułu

PL

Niektóre skamieniałóści ordowickie o szkielecie organicznym

RU

Nekotorye ordovikskie okamenelosti s organicheskim skeletom

• Języki publikacji: FR

Abstrakty

FR

Sont décrits différents menus fossiles ordoviciens à test organique, classés en 11 espèces, réparties entre 9 genres. Toutes les espèces et 7 genres sont considérés comme taxons nouveaux. La position systématique de la plupart d'entre eux reste néanmoins incertaine. Microphysallis n.sp. est considéré comme un Protozoaire. Le genre Byronia Matthew correspond très probablement à la thèque du polype d'un Scyphozoaire. La nature de Microsyrinx n.gen. et d'Ascosyrinx n.gen. reste indéterminée. Helicosyrinx n.gen. pourrait bien être le tube d'un Phoronoïdien. Ivanovites n.gen. et Sokolovites n.gen. sont presque certainement des tubes de Pogonophores. Pterobranchites n.gen. est considéré comme un représentant des Cephalodiscoidea, et Rhabdopleurites n.gen. comme un représentant des Rhabdopleuroidea.

PL

W pracy tej opisane są drobne (1 do 5 mm) szczątki zwierząt bezkręgowych o szkielecie organicznym. Większa ich część są to rurki, jakie bywają zazwyczaj nazywane „rurkami robaków”. Analiza morfologii i budowy mikroskopowej tych rurek wskazuje jednak, że należą one niewątpliwie do różnych grup bezkręgowców. Niektóre mają cechy na tyle charakterystyczne, że ich przynależność do określonych grup systematycznych jest zupełnie prawdopodobna. Za takie można uważać rurki, zaliczone tu do Pogonophora i opisane pod nazwami Ivanovites n.gen. i Sokolovites n.gen. Bezsporna wydaje się przynależność do Pterobranchia wyróżnionych tu rodzajów Pterobranchites n.gen. i Rhabdopleurites n.gen. Bardzo ciekawe są rurki stożkowate, zaliczone do rodzaju Byronia Matthew, 1899. Ich uderzające podobieństwo do chitynowych tek polipów (scyphistoma), jamochłonów z gromady Scyphozoa, przemawia za ich przynależnością do tych zwierząt. Ciekawe jest, że zarówno Pogonophora, jak i Pterobranchia oraz polipy Scyphozoa występują w morzach dzisiejszych głównie lub wyłącznie na dużych głębokościach. W ordowiku natomiast, sądząc z charakteru skał, z których je wypreparowano, zwierzęta te musiały być mieszkańcami strefy nerytycznej. Bardzo swoistymi rurkami są formy, nazwane Helicosyrinx n.gen. Rurki te tworzą śrubowatą spiralę owiniętą (w dwu przypadkach) wokoło gałązki graptolita Mastigograptus sp. Opierając się na tym, że jedna z tych rurek bifurkuje i że na jej końcu proksymalnym znajduje się otworek, autor przypuszcza, że rurki te mogą należeć do Phoronoidea. Nie ustalone pozostaje stanowisko systematyczne rurek z dyskiem bazalnym, nazwanych Microsyrinx n.gen. oraz pewnych form osiadłych, przedstawiających torebki opatrzone cylindryczną rurką, oznaczonych nazwą Aseosyrinx n.gen. Wreszcie jedna skamieniałość w postaci pęcherzyka opatrzonego zmienną liczbą rureczek, nazwana Microphysallis n.gen., zaliczona została do Protozoa, lecz bez ściślejszego ustalenia taksonomicznego.

RU

Автор описывает мелкие (1 до 5 мм) остатки беспозвоночных, обладающих органическим скелетом. Большая их часть это трубки чаще всего описыванные как „трубки червей”. Однако морфологическое и микроскопическое исследование этих трубок показало, что оне принадлежат несомненно разным группам беспозвоночных. У некоторых выступают настолько характерные признаки, что их принадлежность к определенным систематическим группам есть совершенно вероятная. К таким формам принадлежат трубки, отнесенные к погонофорам и описанные здесь под названиями Ivanovites n. gen. и Sokoloviles n. gen. Бесспорная также кажется принадлежность к птеробранхиям родов, выделенных под названиями Pterobranchites n. gen. и Rhabdopleurites n. gen. Очень интересные оказались трубки, отнесенные к роду Byronia Matthew. 1899. Их поразительное сходство с теками полипов (сцифистома), принадлежащих к кишечнополостным из класса сцифоидных, говорит в пользу их принадлежности к этим животным. Интересно заметить, что так погонофоры, как птеробранхии и полипы сцифоидных в современных морях живут главным образом или исключительно на больших глубинах. В ордовике, судя по характеру пород, из которых их отпрепарировано, эти животные были обитателями неритической зоны. Очень своебразные трубки представляет Helicosyrinx п. gen. Трубки эти образуют винтовную спираль. Две из них обвиваются на ветках граптолита Mastigograptus sp. Основываясь на том, что одна из этих трубок раздваивается, и на том, что на ее проксимальном конце находится отверстие, автор предполагает, что эти трубки могут принадлежать форонидам. Неопределенная остается систематическая принадлежность цилиндрических трубок снабженных базальным ди-ском, названных Microsyrinx n. gen. и организмов состоящих из конусовидной сумки с цилиндрической трубкой, выделенных как род Ascosyrinx n. gen. Наконец, одна форма представляющая пузырек с менее или более многочисленными трубочками, названная Microphysallis n. gen., причислена простейшим, однако без точнейшего таксономического определения.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1967
• Tom: 12
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.99-132,fig.,ref.

Twórcy

autor

Kozlowski R.

• Institute of Paleozoology, Polish Academy of Science, Zwirki i Wigury 6, Warsaw 22, Poland

Bibliografia

• AVNIMELECH, M. 1905. Occurrence of fossil Phoronoidea-like tubes in several formations in Israel. - Bull. Res. Council Israel, Sect. 5, 5B, 2, 174-177, Jerusalem.
• CORI, C. J. 1939. Phoronoidea. In: Bronns Klassen und Ordnungen des Tierreiches. 4, 1, 1-183, Lepzig.
• DAVYDOFF, C. & GRASSÉ P.-P. 1959. In: Grasse, P.-P., Traité de Zoologie, 5, 1, Classe des Phoronidiens, 1006-1053, Paris.
• DOUBINGER, J. 1966. Découverte de microorganismes nouveaux dans le Dévonien moyen du Sahara. - C. R. Soc. Géol. France, 5, 204-205, Paris.
• HOWELL, B. F. 1949. New Hydrozoans and Brachiopods and new genus of worms from Ordovician Schenectady Formation of New York. - Bull. Wagner Free Inst. Sci., 24, 1, 1-6, Philadelphia.
• IVANOV, A. V. 1960. Fauna SSSR. Pogonofory. Izd. AN SSSR, 1-271, Moskva-Leningrad.
• - 1963. Pogonophora. Transl. by Carlisle. I-XVI + 1-479, London.
• KORKUTIS, V. A. 1966. Paleontology and stratigraphy of the Baltic and the Byelorussia. 1 (VI), 7-29, Vilnius.
• KOZŁOWSKI, R. 1949 (1948). Graptolithes et quelques nouveaux groupes d’animaux du Tremadoc de la Pologne (Graptolity i parę nowych grup zwierząt z tremadoku Polski). - Palaeont. Pol., 3, I-XII +1-235, Warszawa.
• - 1956. Sur Rhabdopleura du Danien de Pologne (Rhabdopleura z danu Polski). - Acta Palaeont. Pol., 6, 1, 3-16, Warszawa,
• - 1961. Découverte d’un Rhabdopleuridé (Pterobranchia) ordovicien (Odkrycie ordowickiego przedstawiciela Rhabdopleurida (Pterobranchia)). - Ibidem, 6, 1, 3-16.
• MARCUS, E. DU BOIS-REYMOND. 1949. Phoronis ovalis from Brazil. - Zoologia, 14, 157-166, Sao Paulo.
• MATTHEW, G. F. 1899. Upper Cambrian of Mount Stephen, British Columbia: the trilobites and worms. - Roy. Soc. Canada, Trans., Ser. 2, 5, 4, 39-56, Ottawa.
• NAUMOV, D. V. 1961. Scifoidnye meduzy morej SSSR. - Opredeliteli po faune SSSR, 72, Moskva-Leningrad.
• THIEL, H. J. 1966. The evolution of Scyphozoa. A review. In: Rees, W. J., The Cnidaria and their evolution. Acad. Press, 77-117, Aberdeen.
• THIEL, M. E. 1936. Scyphomedusae. Coronata. In: Bronns Klassen und Ordnungen des Tierreiches. 2, 2 Abt., 2 Buch, 362-398, Leipzig.