EN
The research was made on 95 pupils aged 13.1 ±0.04 years. There were held body mass and height measurements, and arm circumference and 4 skinfolds thickness. The BMI (kg/m2), arm muscles circumference (AMC, cm), fat-free body mass (FFM, kg), fat mass (FM, kg) and fat mass percentage in the body (%FM, %) were counted. Moreover information characterizing life and nutrition style of the analyzed youth was gathered. From 12 anthropometrical parameters based on factor analysis main factors were separated, on the basis of which by means of cluster analysis homogeneous clusters were separated - grouping in them people characterized with similar nutritional status. The k-means clustering method was used to group objects. On the basis of cluster analysis in boys group 3 clusters were separated that were characterized with: 1) small fattening and big FFM, AMC and body mass values - 22.7% of the subpopulation; 2) very big fattening and quite big FFM, AMC and body mass - 11.4% of the subpopulation; 3) small fattening and small FFM, AMC and body mass - 65.9% of the subpopulation. Among girls 4 clusters were separated that were characterized with: 1) moderate fattening and low height and small FFM values - 35.3% of the subpopulation; 2) small fattening and average height and average FFM values - 31.4% of the subpopulation; 3) big fattening and high height and big FFM values - 15.7% of the subpopulation; 4) big fattening and low height and small FFM values - 17.6% of the subpopulation. The correctness of conducted grouping in internally homogeneous clusters was confirmed by variance analysis. On the basis of 5 chosen anthropometrical parameters analysis no unequivocal examined youth nutritional status characteristic was received. The applied advanced statistical methods, i.e. factor and clusters analysis, enabled multi-featured evaluation of the examined youth nutritional status.
PL
Celem pracy było zastosowanie zaawansowanych metod analizy statystycznej w ocenie stanu odżywienia młodzieży i wyodrębnienie jednorodnych grup uwzględniających wiele różnych parametrów antropometrycznych. Badaniami objęto 95 uczniów w wieku 13.1 ±0.04 lat. Przeprowadzono pomiary masy i wysokości ciała, obwodu ramienia oraz grubości 4 fałdów skórno-tłuszczowych. Obliczono: BMI (kg/m2), obwód mięśni ramienia (AMC, cm), beztłuszczową masę ciała (FFM, kg), masę tłuszczu (FM, kg) i odsetek tłuszczu w ciele (%FM, %). Ponadto zebrano informacje charakteryzujące styl życia i sposób żywienia badanej młodzieży. Spośród 12 parametrów antropometrycznych na podstawie analizy czynnikowej wyodrębniono czynniki główne (tab. 1), w oparciu o które na podstawie analizy skupień utworzono jednorodne skupienia - grupując w nich osoby charakteryzujące się podobnym stanem odżywienia (rys. 1,2). Do grupowania obiektów zastosowano metodę k-średnich. Na podstawie analizy skupień w grupie chłopców wyodrębniono 3 skupienia charakteryzujące się: 1) małym otłuszczeniem ciała oraz dużymi wartościami FFM, AMC i masy ciała - 22.7% subpopulacji; 2) bardzo dużym otłuszczeniem oraz względnie dużymi wartościami FFM, AMC i masy ciała - 11.4% subpopulacji; 3) małym otłuszczeniem oraz małymi wartościami FFM, AMC i masy ciała - 65.9% subpopulacji (tab. 2). Wśród dziewcząt wyróżniono 4 skupienia charakteryzujące się: 1) umiarkowanym otłuszczeniem ciała oraz małą wysokością i małymi wartościami FFM - 35.3% subpopulacji; 2) małym otłuszczeniem oraz przeciętną wysokością i przeciętnymi wartościami FFM - 31.4% subpopulacji; 3) dużym otłuszczeniem oraz dużą wysokością i dużymi wartościami FFM - 15.7% subpopulacji; 4) dużym otłuszczeniem oraz małą wysokością i małymi wartościami FFM - 17.6% subpopulacji (tab. 3). Poprawność przeprowadzonego grupowania w jednorodne wewnętrznie skupienia potwierdzono analizą wariancji (tab. 4, 5). Na podstawie analizy rozkładów 5 wybranych parametrów antropometrycznych nie uzyskano jednoznacznej charakterystyki stanu odżywienia badanej młodzieży (tab. 6). Zastosowane zaawansowane metody statystyczne, tj. analiza czynnikowa oraz skupień, umożliwiły wieloaspektową ocenę stanu odżywienia badanej młodzieży.