PL
Opracowanie przedstawia rezultaty wieloletnich prac, związanych z gromadzeniem oraz oceną cech morfologicznych odmian i ekotypów lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.). Materiał badawczy stanowiła kolekcja 49 genotypów lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L), zebranych lub wyhodowanych na terenie Polski. Najważniejsze informacje na temat zgromadzonej przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich kolekcji lnu przedstawiono za pomocą danych paszportowych. Dane te zawierają następujące informacje: numery katalogowe, nazwy obiektów, daty włączenia genotypów do kolekcji, kody instytucji (hodowców), rodzaj obiektów, pod względem pochodzenia, numery przechowalni długoterminowej Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie. Pod względem pochodzenia kolekcja polskich obiektów lnu obejmuje: odmiany miejscowe, rody hodowlane i odmiany lnu, wyhodowane przez polskich hodowców. Praca przedstawia charakterystykę morfologiczną obiektów lnu. Łodyga lnu jest wzniesiona, prosta. Ustawienie wierzchołka łodygi może być stojące lub zwisające. Z wierzchołkowej części łodygi wyrastają rozgałęzienia, tworząc kwiatostan w formie wiechy. Kwiat jest pięciodzielny, a owocem lnu jest pięciokomorowa torebka z nasionami. Opisano następujące cechy morfologiczne obiektów lnu siewnego (Linum usitatissimum L.): rodzaj wiechy, wysokość roślin, długość techniczną łodyg, długość wiech, liczbę rozgałęzień, grubość łodyg w połowie długości technicznej, ustawienie liści, kształt kwiatów, barwę płatków korony, występowanie żyłek na płatkach korony, obrzeże płatków korony, barwę działek kielicha, barwę nasion i masę 1000 nasion. Wszystkie oceniane rośliny lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) są jednoroczne i jare. Obserwowano wysoką zmienność wszystkich badanych cech ilościowych. Sugeruje to efektywność prowadzenia selekcji mieszańców o wysokiej jakości w segregujących pokoleniach.
EN
The paper presents results on the collecting and evaluating morphological traits of varieties and eco-types of flax (Linum usitatissimum L.). The material for the study was 49 flax genotypes collected or bred in Poland. The most important data on the collection held at the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants was presented in the passport data. They contain the following information: catalog numbers, accession names, dates of recording the genotypes, institution codes (of breeders), accession type in terms of origin, numbers of long-term storage at the Plant Breeding and Acclimatization Institute in Radzików. In terms of origin, the collection of Polish flax comprises local varieties, breeding lines and varieties developed by Polish breeders. The study presents morphological characteristics of flax accessions. The flax stem is erect and straight. It branches in its upper part and forms an inflorescence in the form of a panicle. The flower is pentamerous and the fruit of flax is a 5-chamber seed boll. The following morphological features of flax were recorded: panicle type, plant natural height, technical length of the stem, panicle length, the branching number, stem thickness at half of the technical length, leaf arrangement, occurrence of petal venation, type of seed bolls, seed colour and 1000-seed weight. All the evaluated flax plants are annual and spring varieties. The large variability of all examined quantitative traits was observed. This suggests that selection of high quality hybrids in segregating generations can be effective.