Trendy w zawartości sodu w dietach warszawskiej młodzieży szkolnej

• Autorzy: Chwojnowska Z , Charzewska J. , Wajszczyk B. , Chabros E.

Warianty tytułu

EN

Trends in sodium intake in adolescent diets. The Warsaw adolescent study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbyt duża ilość sodu w diecie wpływa na podwyższenie ciśnienia tętniczego, może podnosić zewnątrzkomórkowe wydzielanie sodu i niekorzystnie oddziaływać na naczyniową reaktywność, wzrost oraz stymulacją zwłóknienia mięśnia serca. W wylosowanych szkołach i klasach w obrębie całej Warszawy zbadano 2190 uczniów w wieku 11-15 lat w dwóch okresach: w latach 1999-2000 i po pięciu latach, w okresie od 2005 do 2006 roku. Zawartość sodu w dietach uczniów obliczono na podstawie wywiadów 24-godzinnych o spożyciu i informacjach o sposobach solenia i dosalaniu produktów. W pięcioletnim okresie spożycie sodu istotnie spadło (p < 0,05) w dietach chłopców średnio o 0,7g/dzień w przeliczeniu na sól, a w dietach dziewcząt o 0,9 g/dzień (p < 0,05). Rozważną decyzją będzie kontynuowanie działań na rzecz obniżania spożycia sodu i dążenie do optymalnego spożycia sodu w celu zachowania zdrowia, polegające na dokonaniu kompromisu między szkodliwymi oddziaływaniami: a więc między zbyt wysokim, ale także zbyt niskim spożyciem tego składnika.

EN

Too much sodium intake in the diet results in higher blood pressure, may rise sodium excretion to extracellular fluid, may harmfully affects vasoactivity and may also increase or stimulate myocardial fibrosis. In the randomly selected schools and classes from Warsaw's area, 2190 pupils aged 11-15 were examined for salt content in their diet, during the five-year period divided into two periods of time (1999-2000; 2005-2006). The salt content in diet was calculated on the basis of 24-h recall method and the information about the methods of salting and the additional salting of ready to eat products and dishes. During the five-year period, the sodium intake in boys, calculating as salt, has significantly declined (p < 0.05) by about 0.7 g/day on average and in girls by about 0.9 g/day (p < 0.05) in daily diets. It seems that while it would be the prudent decision to continue efforts to decline sodium intake and aiming for the optimal sodium intake would be reasonable. Keeping good health depends on the compromise between the two harmful effects of too high or too low intake of this component.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; mlodziez; Warszawa; dieta; zawartosc sodu; spozycie zywnosci; choroby czlowieka; nadcisnienie tetnicze; wywiad zywieniowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2011
• Tom: 38
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.414-428,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chwojnowska Z

• Samodzielna Pracownia Epidemiologii Żywienia i Norm, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Warszawa

autor

Charzewska J.

autor

Wajszczyk B.

autor

Chabros E.

Bibliografia

• 1. Alderman H.M., Madhavan S., Cohen J.E., Sealy J. E., et al.: Low urinary sodium is associated with greater risk of myocardial infarction among treated hypertensive men. Hypertension 1995, 25, 1144-115.
• 2. Alderman M.H., Madhavar S., Ooi W.L., et al.: Association of renin-sodium profile with the risk of myocardial infarction in patients with hypertension. N. Engl. J. Med., 1991, 324, 1098-1104
• 3. Alderman M.H.: Dietary sodium and cardiovascular disease: the ‘J’-shaped relation. J. Hypertension 2007, 25, 5, 903-907
• 4. Alderman M.H: Reducing dietary sodium: The case for caution. JAMA, 2010, 303, 5, 448-449
• 5. Battista M.C., Oligny L.L., Ritz E., Amann K.: Interuterine growth restriction in rats is associated with hypertension and renal dysfunction in adulthood. Am. J. Physiol., 2002, 283, E124-E131.
• 6. Bernstein A.M., Willett W.C.: Trends in 24-h urinary sodium excretion in United States, 1957-2003: a systematic review. Am. J. Clin. Nutr., 2010, 92, 1172-1180
• 7. Charzewska J., Chwojnowska Z., Rogalska-Niedźwiedź M., Wajszczyk B.: Zastosowanie norm żywienia w ocenie spożycia na poziomie indywidualnym i grupowym. W: Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Warszawa, PZWL, 2008, 320-336
• 8. Cohen H.W., Hailpern S.M., Alderman M.H.: Sodium Intake and Mortality Follow-up in Third National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES III). J. Gen. Intern. Med., 2008, 23, 9, 1297-1302.
• 9. Cook N.R., Cultler J.A., Obarzanek E., et al.: Long term effects of dietary sodium reduction on cardiovascular disease outcomes: observational follow-up of the Trials of Hypertension Prevention (TOHP). BMJ 2007, 334, 885-888.
• 10. Cook N.R., Obrzanek R., Culer J. A., et al.: Joint effects of sodium and potassium intake on subsequent cardiovascular disease. Arch. Inter. Med., 2009, 169, 1, 32-40.
• 11. Culter J.A., Roccella E.J.: Salt reduction for preventing hypertension and cardiovascular disease. Hypertension 2006, 48, 818-819
• 12. Department of Health and Human Service Centers for Disease Control and Prevention. Dietary intake of macronutrients and micronutrients and other dietary constituents: United States 1988-1994. Vital Health Stat. 11, 2002, 245, 1-158.
• 13. Ervin E.B., Wang C.Y., Wright J.D., Kennedy-Stephenson J.: Dietary intake of selected minerals for the United States Population: 1999-2000. Advance data from vital and health statistics; no 341, 2004, Division of Health and Nutrition Examination Survey
• 14. Geleijnse J.M., Hofman A, Witteman J.C.M., et al.: Long-term effects of neonatal sodium restriction on blood pressure. Hypertension 1997, 29, 913-917
• 15. He J.F., MacGregor G.A.: Importance of salt determining blood pressure in children: Meta-analysis of controlled trials. Hypertension 2006, 48, 861-869.
• 16. He J., Ogden L.G., Vuppu- turi S., et al.: Dietary sodium intake and subsequent risk of cardiovascular disease in overweight adults. JAMA 1999, 282, 2027-2034
• 17. Ivanovski O., Szumilak D., Nguyen-Khoa T., et al.: Dietary salt restriction accelerates atherosclerosis in apo- lipoprotein E-deficient mice. Atherosclerosis 2005, 180, 2712-276
• 18. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B.: Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Warszawa, PZWL, 2008.
• 19. Keller G., Zimmer G., Mall G., et al.: Nephron number in patients with primary hypertension. N. Engl. J. Med., 2003, 348, 101-108.
• 20. Kunachowicz H., Nadolana L, Przygoda B., Iwanow K.: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Warszawa, Prace IZZ 85, 1998.
• 21. Kunachowicz H., Nadolna L, Przygoda B., Iwanow K.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Warszawa, PZWL, 2005.
• 22. McCarrn D.A., Drueke T.B., Strieker E.M.: Science trumps politics: urinary sodium data challenge US dietary sodium guideline. Am. J. Clin. Nutr., 2010, 92, 1005-1006.
• 23. McCarron A.D., Greeling J.C., Kazakas A.G., Stern J.S.: Can dietary sodium intake be modified by public policy. J. Am. Soc. Nephrol, 2009, 4, 1878-1882
• 24. Palacios C., Wigertz K., Martin B.R., et al.: Sodium retention in black and white female adolescents in response to salt. J. Clin. Edocrynol. Metab., 2004, 89, 1858-1863
• 25. Ritz E.: Salt-friend or foe. Nephrol. Dial. TVansplant., 2006, 21, 2052-2056.
• 26. Sacks F.M., Svetkey P.L., Vollmer W.M., et al.: Effects on Blood Pressure of Reduced Dietary Sodium and the Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) Diet. N. Engl. J. Med., 2001, 344, 1, 3-10
• 27. Simons-Morton D.G., Obarzanek E.: Diet and blood pressure in children and adolescents. Pediatr. Nephrol., 1997, 11, 244-249.
• 28. Strazzullo P, D’Ella L., Kandala N.B., Cappuccio F.P.: Salt intake, stroke, and cardiovascular disease: meta analysis of prospective studies. BMJ 2009, 339, 1-6 (doj: 10.1136/bmjb4567). TT.
• 29. Szponar L., Wolnicka K., Rychlik E.: Album fotografii produktów i potraw. Warszawa, IŻŻ, 2000
• 30. Tuomilehto J., Jousilathi R, Rastenyte D., et al.: Urinary sodium excretion and cardiovascular mortality in Finland; a prospective study. Lancet 2001, 357, 848-851.