PL
Celem badań było określenie wpływu sposobu użytkowania gleby na zawartość Zn, Cu, Cd i Pb. Badania przeprowadzono na glebach leśnych i darniowych Karkonoskiego Parku Narodowego. Gleby zaliczone zostały do typu gleb brunatnych kwaśnych i bielic. Były to utwory o składzie piasków gliniastych mocnych pylastych i pyłów zwykłych. Wszystkie analizowane gleby cechowały się bardzo wysoką zawartością materii organicznej oraz bardzo niskim pH. W trakcie oznaczeń znaleziono mniejszą ilość mikroelementów w bielicach niż w glebach brunatnych kwaśnych. Wiązało się to z pokrywą roślinną, gdyż bielice częściej występowały pod lasem niż darnią. Zróżnicowanie spowodowane odmiennym użytkowaniem było dobrze widoczne w poziomach organicznych gleb brunatnych kwaśnych, które w glebach leśnych zawierały więcej Cu i Pb, a w glebach darniowych więcej Cd i Zn. Analizując zawartość oznaczanych pierwiastków w całych profilach bielic zauważono tendencję do wyższych zawartości Zn, Cu, Cd, i Pb w glebach leśnych niż darniowych.
EN
The aim of this study was to determine the effect of soil management on Zn, Cu, Cd and Pb contents and distribution in soils. Investigations were conducted on meadow and forest soils of Karkonosze National Park. Object of investigation were brown acid soils, and podzols developed from granites and mica slates. Studied soils were characterized by following particle distribution: < 0.002 mm 2%, 0.1-0.02 mm 16%, 0.02-0.002 mm 14%, very high organic matter level and very acid reaction. Topological process influenced the content and distribution of examined elements, what had been indicated by their higher contents in brown acid soils than in the podzols. Such a distribution was bound with the vegetation because the podzols occurred more frequently to be the forest soils than the meadow ones. Some differences were observed between organic matter horizons of meadow and forest soils. Brown acid forest soils contained more Cu, Pb, whereas the meadow soils showed higher contents of Zn and Cd. In case of podzols the analyses showed of forest soils higher contents of Zn, Cu, Cd and Pb in all horizons of forest soils than in the meadow soils.