Developments in the dietary pattern and CHD mortality in Poland

• Autorzy: Sekula W. , Szostak W. B. , Niedzialek Z.

Warianty tytułu

PL

Zmiany w diecie a umieralność na niedokrwienną chorobę serca w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Long-term changes in the national diet and in the CHD mortality rate in Poland were examined. The level and the composition of the national diet was assessed on the basis of the food balance sheets data. Statistics of the Central Statistical Office were used to study the trends in he CHD mortality rate. The period covering 1960—1989 was considered. It was shown that the CHD mortality rate rose fivefold between 1960 and 1989 while the total morality rate increased by some 40 per cent. It was revealed that Polish national diet was shifting towards more affluent one over this period. Alcohol consumption and tobacco use were subject to considerable increase too in the last three decades. It was demonstrated that there was a temporary decrease in the CHD mortality rate covering the period of 1979—1982. This decrease coincided with severe economic crisis which contributed to transitory reverse in the former long-term upward trend in the consumption of atherogenic foods, alcohol and tobacco.

PL

Zbadano długookresowe zmiany w krajowej diecie oraz we wskaźnikach zgonów na niedokrwienną chorobę serca w Polsce. Poziom i strukturę diety oceniano w oparciu o dane bilansów żywnościowych. Trendy we wskaźnikach zgonów na niedokrwienną chorobę serca analizowano na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Wykazano, że wskaźnik umieralności na powyższą chorobę zwiększył się pięciokrotnie w okresie 1960—1989, podczas gdy umieralność ogółem wzrosła o około 40%. Ujawniono, że dieta krajowa w tym okresie zmierzała ku coraz to obfitszej. Znacznemu wzrostowi podlegało również spożycie alkoholu i tytoniu. Stwierdzono, że w latach 1979—1982 wystąpił przejściowy spadek wskaźnika zgonów na niedokrwienną chorobę serca. Spadek ten zbiegł się z głębokim kryzysem gospodarczym, który spowodował zmianę kierunku dotychczasowych długookresowych tendencji w spożyciu miażdżycorodnych artykułów żywnościowych, alkoholu i tytoniu. Tendencje te zostały ponownie przywrócone po roku 1983.

Słowa kluczowe

EN

dietary pattern; coronary heart disease; food balance; alcohol consumption; tobacco smoke; fat supply; food energy; mortality; Poland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1991
• Tom: 18
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.175-187,fig.,ref.

Twórcy

autor

Sekula W.

• Department of Food Economics, National Food and Nutrition Institute in Warsaw, Warsaw, Poland

autor

Szostak W. B.

• Department of Clinical Nutrition, National Food and Nutrition Institute in Warsaw, Warsaw, Poland

autor

Niedzialek Z.

• Department of Clinical Nutrition, National Food and Nutrition Institute in Warsaw, Warsaw, Poland

Bibliografia

• 1. Aktualne i perspektywiczne problemy zdrowotne Polski. Polska Akademia Nauk. Komitet Badań i Prognoz „Polska 2000”. Warszawa, PAN 1975.
• 2. Compendium on diet and health in Europe, compiled by S. Palmer et al. First European Conference on Food and Nutrition Policy. Budapest, 1990, 1—5 October.
• 3. Cybulska B., Szostak W. B., Sekuła W.: Approach to prevention of nutrition related diseases of major public health importance in Poland. In: Promotion of healthy nutrition as part of lifestyles conducive to health. H. Haenel. Dresden, German Hygiene Museum in the GDR, 1989,
• 4. Eckholm E., Record F.: The two faces of malnutrition. Worldwatch Paper 9. December 1976.
• 5. Healthy nutrition. Preventing nutrition-related diseases in Europe. W. P. T. James in collaboration with A. Ferro-Luzzi et al.: WHO Regional Publications, European Series, No 24. WHO 1988.
• 6. Nutrition and Health. A perspective. The current status of research on diet-related diseases. The British Nutrition Foundation. MPT Press Limited 1982.
• 7. Okólski M.: Umieralność mężczyzn w Europie Wschodniej i w Europie Zachodniej. Studia Demograficzne 1989, 3, 3.
• 8. Prevention of coronary heart diseases. Report of a WHO Expert Committee. Technical Report Series 678. WHO Geneva 1982.
• 9. Pyörälä K., Epstein F. M., Kornitzer M.: Changing trends in coronary heart diseases mortality; possible explanations. Cardiology, 1985 72, 5.
• 10. Roczniki Demograficzne: 1986, 1987, 1988, 1989. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
• 11. Rocznik Statystyczny Ochrony Zdrowia 1945—1967. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny 1969.
• 12. Roczniki Statystyczne Ochrony Zdrowia: 1971, 1974, 1976, 1979, 1985, 1990.—Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
• 13. Sekuła W.: Kształtowanie się struktury spożycia żywności w Polsce w latach 1950—1983. W: Zdrowotne problemy żywienia ludności w Polsce. Pod red. W. B. Szostaka. Warszawa. Prace IŻŻ 35, 1984.
• 14. Sekuła W.: Spożycie żywności w Polsce w okresie zaopatrzenia kartkowego. Żyw. Człow. Metab., 1984, 11, 2.
• 15. Sekuła W., Niedziałek Z., Lisiewicz-Cieciora H. i in.: Spożycie żywności w Polsce w latach 1950—1983 w przeliczeniu na energię i niektóre składniki pokarmowe. Warszawa, Prace IŻŻ 38, 1985.
• 16. Sekuła W.: Food consumption and coronary heart diseases mortality in Poland. 8th Czechoslovak-Hungarian Bilateral Symposium on Actual problems in nutrition. Bratislava 1986, 11—12 September.
• 17. Sekuła W.: Spożycie ilościowe artykułów żywnościowych. W: Warunki życia ludności w latach 1981—1985. Warszawa Główny Urząd Statystyczny, Statystyka Polski. Studia i Prace 11, 1986.
• 18. Sekuła W., Szostak W. B.: Changing pattern of nutrition and coronary heart diseases mortality rate in Poland. Fifth European Nutrition Conference. Warsaw, 1987, 20—23 May.
• 19. Sekuła W.: Nutrition-related civilization diseases in Poland. XIIIth Polish-Swedish Medical Week on Nutrition and health education. Warszawa—Zamość 1987, 7—13 September.
• 20. Sekuła W.: Spożycie ilościowe artykułów żywnościowych. W: Warunki życia ludności w 1986 roku. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, Statystyka Polski. Studia i Prace 13, 1987.
• 21. Sekuła W.: Zmiany w poziomie i strukturze spożycia artykułów żywnościowych w latach 1983—1985. Żyw. Człow. Metab., 1987, 14, 4.
• 22. Sekuła W., Szostak W. B.: Żywienie a umieralność na niedokrwienną chorobę serca. Bydgoskie Zeszyty Lekarskie 1987, 3, 242.
• 23. Sekuła W.: Food consumption pattern, nutritional status and mortality rates in Polish population. XIVth Polish-Swedish Medical Week. A seminar on nutrition and health. Gothenburg—Stockholm—Uppsala. 19—25 September 1988.
• 24. Sekuła W.: Nutrition-related civilization diseases in Poland. Żyw. Człow. Metab., 1988, 4, 251.
• 25. Sekuła W.: Spożycie ilościowe artykułów żywnościowych. W: Warunki życia ludności w 1987 roku. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, Statystyka Polski, Studia i Prace 17, 1988.
• 26. Sekuła W., Szostak W. B.: Ocena spożycia tłuszczów w Polsce z punktu widzenia ochrony zdrowia. W: Wybrane ekspertyzy opracowane przez Instytut Żywności i Żywienia. Warszawa, Prace IŻŻ 51, 1989.
• 27. Sekuła W.: Food-health and nutrition in Poland - variations over a theme. First European Conference on Food and Nutrition Policy. Budapest 1990, 1—5 October.
• 28. Sekuła W.: Spożycie ilościowe artykułów żywnościowych. W: Warunki życia ludności w 1988. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, Studia i Prace 20, 1990.
• 29. Sekuła W.: Spożycie ilościowe artykułów żywnościowych. W: Warunki życia ludności w 1989 roku. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, Studia i analizy statystyczne, 1990.
• 30. Spożycie napojów alkoholowych w latach 1970—1983. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny 1984.
• 31. Spożycie napojów alkoholowych w latach 1980—1986. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, 1987.
• 32. Szostak W. B., Sekuła W.: Food consumption and CHD mortality in Poland.. Fourth European Nutrition Conference. Amsterdam 1983, 24—27 May.
• 33. Szostak W. B., Sekuła W.: Nutrition and CHD mortality in Poland. Żyw. Człow. Metab., 1983, 1, 75.
• 34. Szostak W. B.: Żywienie a zdrowie społeczeństwa. W: Zdrowotne problemy żywienia ludności w Polsce. Pod red. W. B. Szostaka. Warszawa, Prace IŻŻ 35, 1984.
• 35. Szostak W. B., Cybulska B., Sekuła W.: Nutrition and ischaemic heart disease (IHD) mortality. Correlations between the variables in 27 countries. Żyw. Człow. Metab., 1985, 1, 9.
• 36. Szostak W. B., Cybulska B„ Sekuła W.: Nutrition and ischaemic heart disease (IDH) mortality trends in 1968—1977 in 24 countries. Żyw. Człow. Metab., 1985, 2, 73.
• 37. Szostak W. B., Cybulska B., Sekuła W.: Nutrition and coronary heart disease mortality in selected developed countries. International Conference of Preventive Cardiology. Moscow 1985, 23—26 June.
• 38. Szostak W. B., Sekuła W.: Nutrition, tobacco smoking, alcohol consumption and CHD mortality in Poland in the years 1960—1983. International Conference of Preventive Cardiology. Moscow 1985, 23—26 June.
• 39. Szostak W. B., Cybulska B.: Żywienie w profilaktyce chorób układu krążenia powstających na podłożu miażdżycy. Warszawa, Prace IŻŻ 41, 1986.
• 40. Szostak W. B.: Żywienie a metaboliczne choroby cywilizacyjne. Żyw. Człow. Metab., 1986, 13, 1.
• 41. Szostak W. B., Cybulska B.: Nutrition in the prevention of coronary heart disease. Proposals for practical intervention in Poland. Żyw. Człow. Metab., 1987, 13, 1.
• 42. Szostak W. B., Sekuła W.: Sytuacja zdrowotna ludności Polski na tle sposobu żywienia. W: Wybrane ekspertyzy opracowane przez Instytut Żywności i Żywienia. Warszawa, Prace IŻŻ 51, 1989.
• 43. Szostak W. B., Sekuła W., Cybulska B.: Dietary fat consumption and health in international perspective. Närings-forskning 1990, 2.
• 44. Szostak W. B.: How can food and nutrition policy contribute towards curbing the heart disease epidemic in Eastern Europe? First European Conference on Food and Nutrition Policy. Budapest 1990, 1—5 October.