The malacofauna of the castle ruins in Melsztyn near Tarnow (Roznow Foothills, Southern Poland)

• Autorzy: Alexandrowicz W.P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The castle ruins in Melsztyn are situated in the Dunajec River valley between Tarnów and Zakliczyn. The castle hill holds a rich malacofauna. The presence of numerous open-country, calciphile forms is a unique feature of this assemblage. Its composition and structure seem to be directly related to anthropogenic environmental changes caused by the construction and maintenance of the castle. The fauna from Melsztyn includes many species which are very rare in the Beskidy Mountains, such as Helicella obvia, Cochlicopa lubricella, Euomphalia strigella and, particularly, Truncatellina cylindrica, which is the dominant component of the assemblage. These species seem to be anthropogenic immigrants. The Melsztyn castle ruins, like other castle remnants in the Beskidy Mts, constitute a refugium for terrestrial faunas, especially calciphilous, open-country species. The environmental, scenic and historical value of the castle hill fully entitles the site to be classified as a legally protected nature-landscape complex.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Folia Malacologica
• Rocznik: 2013
• Tom: 21
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.9-18,fig.,ref.

Twórcy

autor

Alexandrowicz W.P.

• Chair of Environmental Analysis, Cartography and Economic Geology, Faculty of Geology, Geophysics and Environment Protection, AGH University of Science and Technology, A.Mickiewicza Ave.30, 30-059 Krakow, Poland

Bibliografia

• ALEXANDROWICZ S. W. 1984. Zespoły mięczaków rezerwatu „Obrożyska” koło Muszyny. Chroń. Przyr. Ojcz. 40: 40–47.
• ALEXANDROWICZ S. W. 1985. Subfosylna malacofauna z osuwiska w Piwnicznej (Polskie Karpaty Fliszowe). Folia Quatern. 56: 70–100.
• ALEXANDROWICZ S. W. 1987. Analiza malakologiczna w badaniach osadów czwartorzędowych. Kwartalnik AGH, Geologia12: 3–240.
• ALEXANDROWICZ S. W. 1988. Malacofauna of the Wawel Hill in Cracow. Folia Malacol. 2: 29–51.
• ALEXANDROWICZ S. W. 1991. Malacofauna of the sediments of a dam Lake in the Wetlina River Valley. Rocz. Ochr. Przyr. 49: 53–64.
• ALEXANDROWICZ S. W. 1995. Ruins of Carpathian castles as refuges of land snails. Rocz. Ochr. Przyr. 52: 2–18.
• ALEXANDROWICZ S.W., ALEXANDROWICZW. P. 2011. Analiza malakologiczna. Metody badań i interpretacji. Rozpr.Wydz. Przyr. 3, PAU, Kraków.
• ALEXANDROWICZ S. W., ALEXANDROWICZ W. P., KRĄPIEC M., SZYCHOWSKA-KRĄPIEC E. 1997. Zmiany środowiska południowej Polski w okresie historycznym. Kwartalnik AGH, Geologia23: 339–387.
• ALEXANDROWICZ W. P. 1994. Współczesna i subfosylnama lakofauna kamieniołomu na Pańskiej Górze w Andrychowie. Rocz. Ochr. Przyr. 51: 147–156.
• ALEXANDROWICZ W. P. 1997. Malakofauna osadów czwartorzędowych i zmiany środowiska naturalnego Podhala w młodszym vistulianie i holocenie. Folia Quatern. 68: 7–132.
• ALEXANDROWICZ W. P. 2002. Mollusc thanatocoenoses In flood deposits of the Beskid Mały Range and Foothills (Western Carpathians, Poland). Bull. Pol. Acad. Sci., Earth Sci. 50: 67–80.
• ALEXANDROWICZ W. P. 2003. Ślimaki (Mollusca; Gastropoda) i małże (Mollusca; Bivalvia) masywu Babiej Góry. In: WOŁOSZYN B. W., WOŁOSZYN D., CELARY W. (eds). Monografia fauny Babiej Góry. Publ. Kom. Ochr. Przyr. PAN, Warszawa, pp. 69–97.
• ALEXANDROWICZ W. P. 2004. Molluscan assemblages of Late Vistulian and Holocene calcareous tufa in Southern Poland. Folia Quatern. 75: 3–309.
• ALEXANDROWICZ W. P. 2009. Malakofauna górno holoceńskich martwic wapiennych w Beskidach Zachodnich (południowa Polska). Kwartalnik AGH, Geologia 35:175–200.
• ALEXANDROWICZW. P. 2010. Mollusca assemblages of recent calcareous tufas in the Podhale Basin and Pieniny Mts (S. Poland). Folia Malacol. 18: 99–112. doi: 10.2478/v 10125-010-0009-9
• ALEXANDROWICZW. P. 2011. Ślimaki lądowe Babiogórskiego Parku Narodowego. Chroń. Przyr. Ojcz. 67: 39–54.
• ALEXANDROWICZ W. P., ALEXANDROWICZ S. W. 2010. Expansive migrations of molluscs during the historic period.Biol. Inv. Poland 1: 19–44.
• ALEXANDROWICZ W. P., RUDZKA D. 2006. Molluscan communities from cave and slope deposits of the limestone rocky hills in the eastern part of Podhale Basin (Southern Poland). Folia Malacol. 14: 191–201.
• BÖSSNECK U. 1996. Mollusken- Lebensgemeinschaften an 52 turingischen und sachsischen Burgstallen – ein Beitrag zur Wirbellosen-Faunistik an alten Siedlungsplatzen. Malak. Abh. 18: 83–106.
• CIESZKOWSKI M., GOLONKA J., ŚLĄCZKA A., WAŚKOWSKA A.2010. Walory geologiczne melsztyńskiego wzgórza zamkowego i jego otoczenia (Karpaty Zewnętrzne). In: RAJCHEL J. (ed.). Jubileusz Katedry Geologii Ogólnej Ochrony Środowiska i Geoturystyki Akademii Górniczo-Hutniczej 1920–2010, Wyd. AGH, Kraków, pp. 109–120.
• DYDUCH-FALNIOWSKA A. 1991. The gastropods of the Polish Tatra Mountains. Stud. Nat. A 38: 1–111.
• DZIĘCZKOWSKI A. 1972. Badania ilościowe ślimaków buczyn południowo-zachodniej Polski. Prace Kom. Biol. PTPN 35: 1–90.
• DZIĘCZKOWSKI A. 1988. Zespoły mięczaków (Gastropoda) zbiorowisk leśnych Polski. Pr. Kom. Biol. PTPN 68: 1–117.
• HALDEMANN R. 1990. Die Gastropodenfauna des Burgberges Rochburg bei Karl-Marx-Stadt, mit Neufund von Helicodiscus singleyanus (Pilsbry) für die Fauna der DDR. Malak. Abh. 15: 73–80.
• HAMMER Ř., HARPER D. A. T., RYAN P. D. 2001. PAST: paleontological statistics software package for education and data analysis. Palaeont. Electr. 4: 1–9.
• JAUERNIG P. 1995. Faunistische, biologische und ökologische Untersuchung der Landgastropodenfauna dreier niederösterreichischer Ruinen unter Berücksichtigung der umliegenden Lebensräume und der Begleitfauna. Ph.D. thesis, University of Vienna (online version available at http://radawana.cg.tuwien.ac.at/~pj/ruinen.htm).
• JUŘIČKOVÁ L. 2005. Měkkýši (Mollusca) hradů jako ekologického fenoménu (Česká Republika). Malacol. Bohem. 3: 100–148.
• JUŘIČKOVÁ L., KUČERA T. 2005a. Ruins of medieval castles as refuges of interesting land snails in the landscape. Contributions to Soil Zoology in Central Europe. In:
• TAJOVSKÝ, K., SCHLAGHAMERSKÝ J., PIxL V. (eds). ISB ASCR, České Budějovice, pp. 41–46.
• JUŘIČKOVÁ L., KUČERA T. 2005b. Ruins of medieval castles as refuges for endangered species of molluscs. J. Moll. Stud. 71: 233–246. doi: 10.1093/mollus/eyi031
• KERNEY M. P., CAMERON R. A. D., JUNGBLUTH J. H. 1983. Die Landschnecken Nord- und Mitteleuropas. Verlag Paul Parey, Hamburg–Berlin.
• KOŁODZIEJSKI S., PARCZEWSKI M., RYDLEWSKI J., VALDE-NOWAK P. 1982. Dzieje osadnictwa w Pieninach od czasów najdawniejszych do połowy XIV wieku. Stud. Nat. B 403–421.
• LOZEK V. 1959. Malakozoologický výzkum kdyňských reservací. Och. Přír. 14: 169–170.
• LOZEK V. 1964. Quartärmollusken der Tschechoslowakei. Rozpravy Ústředního Ústavu Geologického, Praha 31: 1–374.
• LOZEK V. 1975. Přehled měkkýšů Křivoklátska. Bohem. Centr. 4: 104–131.
• MATZKE M. 1985. Synantrope Besiedlungen mit Landschnecken bei Schlösseren und Burgen am nördlichen Fusse des Westerzgebierges und Halle (Saale). Malak. Abh. 10: 131–138.
• MORISITA M. 1959. Measuring of interspecific association and similarity between communities. Mem. Fac. Sci., Kyushu University E 3: 65–80.
• MÜNZIG K. 1977. Schnecken an zwei Burgruinen des Sulichen Schwarzwaldes. Malak. Abh. 5: 263–266.
• POKRYSZKO B. 1984. Ślimaki Gór i Pogórza Kaczawskiego (Sudety Zachodnie). Acta Univ. Vratisl. 739: 21–52.
• POKRYSZKO B. M. 1990. The Vertiginidae of Poland (Gastropoda: Pulmonata: Pupilloidea) – a systematic monograph. Ann. Zool. 43: 1–257.
• RIEDEL A. 1988. Ślimaki lądowe (Gastropoda terrestria). Katalog Fauny Polski 3, PWN, Warszawa.
• ROUSE A. J., EVANS J. G. 1994. Modern land Mollusca from Maiden Castle, Dorset, and their relevance to the interpretation of subfossil archeological assemblages. J. Moll. Stud. 60: 315–329. doi: 10.1093/mollus/60.3.315
• URBAŃSKI J. 1939. Mięczaki Pienin. Ze szczególnym uwzględnieniem polskiej części Parku Narodowego. Pr. Kom. Mat.-Przyr. PTPN 8-9: 1–240.
• URBAŃSKI J. 1973. Charakterystyka fauny ślimaków (Gastropoda) Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Rocz. Muz. W Częstochowie 3: 217–232.
• WIKTOR A. 1959. Mięczaki strefy przełomów pod Książem koło Wałbrzycha. Pr. Kom. Biol. PTPN 19: 3–35.
• WIKTOR A. 2004. Ślimaki lądowe Polski. Mantis, Olsztyn.
• ZEISSLER H. 1968. Die Schnecken und der Burgruine Haineck bei Nazza. Malak. Abh. 2: 113–117.
• ZEISSLER H. 1975. Die Schnecken der Hallenburg im Türinger Wald. Malak. Abh. 4: 249–252.
• ZEISSLER H. 1980. Über die Schnecken an der Burgruine „Maienluft” bei Wasungen mit einem Ausblick nach den Muschelkalkgebiet um Meiningen. Malak. Abh. 6:207–212.
• ŻAKI A. 1955. Początki osadnictwa w Karpatach Polskich. Wierchy 24: 99–116.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu