Formalization and permeability of states's border and the level of development of border regions illustrated on the example of Lower Silesia and Podlaskie voivodships

• Autorzy: Wroblewski L.

Warianty tytułu

PL

Formalizacja i przenikalność granicy państwowej a poziom rozwoju obszarów przygranicznych na przykładzie województwa dolnośląskiego i podlaskiego

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Accession of Poland to the European Union and full application of the Schengen acquits toward Poland changed the level of formalization and permeability of Polish state borders. Polish- German state border started to function as a connecting border as it became an internal border of the European Union. On the other hand, the separating function of Polish-Belorussian border was intensified. The border regions are perceived in the reference books as the areas characterized by the low level of development. A question arises in this context: Is there a relationship between formalization and permeability of state borders and the level of regional development? The aim of this article is to determine the level of development of the border regions LAU-1 (Local Administrative Units) of the Lower Silesia and Podlaskie Voivodeships in the context of their location along the state border which has a different level of formalization and permeability. To this end, a research of reference books on state borders has been made and the level of development of the examined objects has been determined by using a synthetic development index. The study encompassed all districts of Lower Silesia and Podlaskie Voivodeships. The data from Statistical Office in Białystok and Wrocław as of 2011 has been used. In the researched group of border regions not only the least developed regions were indicated, but also the regions characterized by the high level of development. The analysis shows that the regional level of development is dependent on many factors and that a direct relationship between the level of development and the degree of formalization and permeability of state's border should not be indicated.

PL

Akcesja Polski do Unii Europejskiej oraz pełne stosowanie przepisów dorobku Schengen wobec Polski sprawiło, iż zmianie uległ stopień formalizacji i przenikalności polskich granic państwowych. Polsko-niemiecka granica państwowa stając się granicą wewnętrzną Unii Europejskiej zaczęła pełnić funkcje granicy łączącej. Z kolei funkcja dzieląca polsko-białoruskiej granicy państwowej uległa intensyfikacji. Jednocześnie regiony przygraniczne spostrzegane są w literaturze przedmiotu, jako obszary charakteryzujące się niskim poziomem rozwoju. W tym kontekście pojawia się pytanie, czy istnieje związek formalizacji i przenikalności granic państwowych z regionalnym poziomem rozwoju. Celem artykułu jest określenie poziomu rozwoju regionów przygranicznych LAU-1 (Local Administrative Units) woj. dolnośląskiego i podlaskiego w kontekście ich położenia wzdłuż granicy państwowej o różnym stopniu formalizacji i przenikalności. W tym celu przeprowadzono analizę literatury przedmiotu z zakresu granic państwowych oraz określono poziom rozwoju badanych obiektów z wykorzystaniem syntetycznego wskaźnika poziomu rozwoju. Badanie obejmowało wszystkie powiaty z województwa dolnośląskiego i podlaskiego. W badaniu zostały wykorzystane dane statystyczne Urzędu Statystycznego w Białymstoku i Wrocławiu za rok 2011. W badanej grupie regionów przygranicznych wskazano zarówno na regiony nisko rozwinięte, jaki i na obszary charakteryzujące się wysokim poziomem rozwoju. Z przeprowadzonej analizy wynika, że regionalny poziom rozwoju jest zjawiskiem zależnym od wielu czynników i nie należy wskazywać na bezpośredni związek poziomu rozwoju ze stopniem formalizacji i przenikalności granicy państwowej.

Słowa kluczowe

EN

border region; development level; border region development; Lower Silesian voivodship; Podlasie voivodship; European Union; external border; internal border

• Wydawca: -
• Czasopismo: Economic and Regional Studies
• Rocznik: 2014
• Tom: 07
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.5-23,fig.,ref.

Twórcy

autor

Wroblewski L.

• Poznan University of Economics, Niepodleglosci Av.10, 61-875 Poznan, Poland

Bibliografia

• 1. Antonowicz L. (1988), Państwa i terytoria. Studium prawnomiędzynarodowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• 2. Barbag J. (1974), Geografia polityczna ogólna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• 3. Borawska-Kędzierska E., Strąk K. (2011), Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zarządzanie granicami, polityka wizowa, azylowa i imigracyjna. Tom XI, Część 2, Wydanie 2, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa.
• 4. Ciok S. (2004), Pogranicze polsko-niemieckie. Problemy współpracy transgranicznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• 5. Ciok S., Dołzbłasz S., Leśniak M., Raczyk A. (2008), Polska-Niemcy. Współpraca i konkurencja na pograniczu. Studia Geograficzne 81, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• 6. Gorzym-Wilkowski W. A. (2005), Region transgraniczny na tle podstawowych pojęć geograficznych – próba syntezy. Przegląd Geograficzny, 2005, Tom 77, Zeszyt 2, IGiPZ PAN, Warszawa.
• 7. Kaczmarek J., (2011), Gubin i Guben – miasta na pograniczu. Socjologiczne studium sąsiedztwa. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• 8. Kompa K. (2009), Budowa mierników agregatowych do oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Zeszyty Naukowe SGGW Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 74: 2009, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 9. Krok K. (2006), Współczesne spojrzenie na obszary przygraniczne w Europie. W: G. Gorzelak, K. Krok (red.), Nowe granice Unii Europejskiej - współpraca czy wykluczenie? Wydawnictwo Scholar, Warszawa, s. 47-65.
• 10. Krok K., Smętkowski M. (2006), Polish-Belarusian cross-border co-operation – reflection or discontinuity in comparison to Polish-Ukrainian trans-border region. W: K. Krok, M. Smętkowski (red.), Cross-border co-operation of Poland after EU enlargement: focus on the eastern border. Wydawnictwo Scholar, Warszawa, s. 109-132.
• 11. Malicki A. (1983), Wpływ prawa na funkcjonowanie obszaru przygranicznego. W: Problemy rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów przygranicznych. Komitet Nauk ekonomicznych PAN, Wrocław.
• 12. Miszewska B. (1988), Problemy peryferii w geografii – przykładny niwelowania dysproporcji. Czasopismo Geograficzne, t. 59, z. 3, Wrocław.
• 13. Moraczewska A. (2008), Transformacja funkcji granic Polski. Wydawnictwo UMCS, Toruń.
• 14. Pociecha J., Podolec B., Sokołowski A., Zając K. (1988), Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• 15. Poczta-Wajda A. (2010), Nowoczesne techniki analityczne w kształceniu na studiach ekonomicznych, Cześć I. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• 16. Raczyk A., Dołzbłasz S., Leśniak-Johann M. (2012), Relacje współpracy i konkurencji na pograniczu polsko-niemieckim. Wydawnictwo Gaskor, Wrocław.
• 17. Rakowska J. (2013), Klasyfikacje obszarów – kryteria, definicje, metody delimitacji. Studium metodyczno-statystyczne. Wydawnictwo WIEŚ JUTRA, Warszawa.
• 18. Rocznik Statystyczny Województwa Dolnośląskiego 2012. (2012), Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław.
• 19. Rocznik Statystyczny Województwa Podlaskiego 2012. (2012), Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok.
• 20. Rozporządzenie (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dz.U. UE L105/1 z dnia 13.4.2006.
• 21. Rykiel Z. (1991), Rozwój regionów stykowych w teorii i w badaniach empirycznych. Prace habilitacyjne, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Ossolineum, Wrocław.
• 22. Rykiel Z. (2006), Podstawy geografii politycznej. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• 23. Solarz P., (2009), Euroregiony pogranicza niemiecko-francuskiego i niemiecko-polskiego w procesie integracji europejskiej. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Warszawa.
• 24. Rykiel Z., (2011), Koncepcje pogranicza i peryferii w socjologii i geografii, W: B. Jałowiecki, S. Kapralski, (red.), Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• 25. Standar A., Średzińska J. (2008), Zróżnicowanie kondycji finansowej gmin województwa wielkopolskiego. Journal of Agribusiness and Rural Developmen, 4(10) 2008, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• 26. Stanisz A. (2006a), Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, Tom 1, Statystyki podstawowe. StatSoft, Kraków.
• 27. Stanisz A. (2006b), Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, Tom 3, Analizy wielowymiarowe. StatSoft, Kraków.
• 28. Szachoń-Pszenny A. (2011), Acquis Schengen a granice wewnętrzne i zewnętrzne w Unii Europejskiej. Wydawnictwo ARS BONI ET AEQUI, Poznań.
• 29. Szamrej I. (2006), Analiza rozwoju społeczno-gospodarczego prezentacja wybranych miar. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Prace Katedry Ekonometrii i Statystyki NR 17, NR 450 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• 30. Trojanowska-Strzęboszewska M. (2011), Trzy oblicza unijnych granic. Polityka granic zewnętrznych Unii Europejskiej. Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• 31. Walesiak M., Gatnar E., (red.) (2012), Statystyczna analiza danych z wykorzystaniem programu R. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 32. Województwo Dolnośląskie. Podregiony. Powiaty. Gminy 2012, (2012), Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław.
• 33. Województwo Podlaskie 2012 - podregiony, powiaty, gminy, (2012), Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok.
• 34. Zielaś A. (2000), Metody statystyczne. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.