Zmiany właściwości fizycznych gleby w monokulturowej uprawie żyta jarego

• Autorzy: Dopka D. , Korsak-Adamowicz M. , Starczewski J.

Warianty tytułu

EN

Changes in the soil physical properties of spring rye cultivated in monoculture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem opracowania było określenie zmian wybranych właściwości fizycznych gleby w początkowym okresie wzrostu żyta jarego uprawianego w monokulturze. Doświadczenie polowe przeprowadzono w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach w latach 2003–2006 w układzie split-block-split-plot w czterech powtórzeniach. Przez trzy lata powtarzano uprawę żyta jarego. Czynnikami doświadczenia były: rodzaj międzyplonu ścierniskowego, zróżnicowana uprawa pożniwna i termin siewu. W monokulturowej uprawie żyta jarego wybrane właściwości fizyczne uległy znaczącym zmianom przy udziale wprowadzonej do gleby biomasy różnych międzyplonów ścierniskowych. Zmniejszyła się w warstwach gleby do 10 cm gęstość gleby suchej (średnio o 0,087 t·m-3) i zwięzłość poszczególnych warstw (średnio o 0,016 MPa), a zwiększył się zapas wody (średnio o 1,5 mm) i porowatość kapilarna (średnio o 2,7 p.p.), nie wpływając jednak istotnie na wielkość plonu ziarna. Korzystne parametry właściwości fizycznych gleby przy optymalnym terminie siewu zboża (zwiększenie porowatości kapilarnej o 4,3 p.p. i zapasu wody o 0,8 mm) przyczyniły się pośrednio w każdym roku badań do istotnej zwyżki plonu. Różne uprawki pożniwne oraz zmienne warunki pogodowe w latach prowadzenia badań istotnie zmodyfikowały wybrane właściwości fizyczne badanych poziomów gleby. Jednak to zmienne warunki pogodowe całego sezonu wegetacyjnego, szczególnie wysoka suma opadów w 2004 roku (254,3 mm) oraz dostatek wody w fazie największego na nią zapotrzebowania (maj i czerwiec 2004 r.), przyczyniły się do istotnej zwyżki plonu ziarna żyta jarego (średnio o 1,18 t·ha -1 w porównaniu do dwu pozostałych sezonów).

EN

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Agronomy
• Rocznik: 2013
• Numer: 12
• Opis fizyczny: s.3-8,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dopka D.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Wydział Przyrodniczy, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Korsak-Adamowicz M.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Wydział Przyrodniczy, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Starczewski J.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Wydział Przyrodniczy, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• Adamczewski K., Matysiak K., 2002. Klucz do określania faz rozwojowych roślin jedno- i dwuliściennych w skali BBCH, IOR, Poznań, ss. 12-14.
• Biskupski A., Kaus A., Pabin J., Włodek S., 1999. Skutki uproszczeń uprawy roli w zmianowaniu. Fol. Univ. Agric. Stetin., Agricultura, 74: 39-45.
• Blecharczyk A., Małecka I., Sierpowski J., 2007. Wpływ wieloletniego oddziaływania systemów uprawy roli na fizyko-chemiczne właściwości gleby. Fragm. Agron., 1(93): 7-13.
• Cassman K.G., Munns D.N., 1980. Nitrogen mineralization as affected by soil moisture, temperature and depth. Soil Sci. Soc. Am. J., 44: 1233-1237.
• Dopka D., Korsak-Adamowicz M., Starczewski J., 2007. Wpływ wybranych właściwości fizycznych gleby na plonowanie żyta jarego. Fragm. Agron., 1(93): 33-40.
• Dopka D., Korsak-Adamowicz M., Starczewski J., 2012. Biomasa międzyplonów ścierniskowych i ich wpływ na plonowanie żyta jarego w monokulturowej uprawie. Fragm. Agron., 29(2): 27-32.
• Eriksen J., Thorup-Kristensen K., 2002. The effect of catch crops on sulphate leaching and availability of S in the succeeding crop on sandy loam soil in Denmark. Agric. Ecosyst. Environ., 90: 247-254.
• Griffin T., Liebman M., Jeminson J., 2000. Cover crops for sweet corn production in a short-season environment. Agron. J., 92: 144-151.
• Herrera J., Liedgens M., 2009. Leaching and utilization of nitrogen during a spring wheat catch crop succession. J. Environ. Qual., 38: 1410-1419.
• Jaskulska I., Gałęzewski L., 2009. Aktualna rola międzyplonów w produkcji roślinnej i środowisku. Fragm. Agron., 26(3): 48-57.
• Kaczmarek J., Bujak H., Gandecki R., 2000. Reakcja genotypów żyta jarego na czynniki środowiska glebowego związane z rekultywacją. Biul. IHAR, 216: 87-93.
• Kadłubiec W., Bojaczuk J., 2003. Ocena interakcji rodów pszenżyta jarego i żyta jarego ze środowiskiem. Biul. IHAR, 230: 187-193.
• Korsak-Adamowicz M., 2004. Wpływ zróżnicowanych zabiegów uprawowych wykonanych po siewie zboża jarego na właściwości fizyczne gleby. Ann. UMCS, Sect. E, 59, 4: 1993-1999.
• Lepiarczyk A., Stępnik K., Szylak K., 2007. Wpływ systemów uprawy roli na niektóre właściwości fizyczne gleby pod wybranymi roślinami. Fragm. Agron., 1(93): 157-163.
• Murakami H., Tsushima S., Akimoto T., Murakami K., Goto I., Shishido Y., 2000. Effects of growing leafy daikon (Raphanus sativus) on populations of Plasmodiophora brassicae (clubroot). Plant Pathol., 49: 548-589.
• Müller T., Thorup-Kristensen K., Magid J., Jensen L.S., Hansen S., 2006. Catch crops affect nitrogen dynamics in organic farming systems without livestock husbandry – Simulations with the DAISY model. Ecol. Model., 191: 538-544.
• Parylak D., Wojciechowski W., Tendziagolska E., 2002. Zmiany właściwości fizykochemicznych gleby w monokulturze pszenżyta ozimego pod wpływem różnej uprawy przedsiewnej. Pam. Puł., 130: 541-548.
• Roszak W., Radecki A., Opic J., Witkowski F., 1990. Próba określenia optymalnego zagęszczenia gleby gliniastej dla wzrostu i plonowania roślin uprawnych. Modelowanie i optymalizacja parametrów żyzności gleby. Międzynarod. Semin. RWPG-IUNG, Puławy, ss. 106-115.
• Sharratt B.S., 2002. Corn stubble height and residue placement in the northern US Corn Belt. II. Spring microclimate and wheat development. Soil Till. Res., 64: 253-261.
• Thorup-Kristensen K., 1994. The effect of nitrogen catch crop species on the nitrogen nutrition of succeeding crops. Fert. Res., 37: 227-234.
• Tomaszewska J., 2002. Wyznaczanie optymalnej gęstości objętościowej gleby na podstawie reakcji jęczmienia jarego. Fragm. Agron., 3: 46-59.
• Włodek S., Biskupski A., Pabin A., Kaus A., 2007. Plonowanie zbóż i właściwości fizyczne gleby w różnych systemach uprawy roli. Fragm. Agron., 1(93): 262-268.

Uwagi

Rekord w opracowaniu