EN
Broods of Pied Flycatcher nesting in natural tree holes and nest-boxes in Białowieża Forest (E Poland) were compared. Natural holes in primeval stands of the Białowieża National Park were located by following singing males, then monitored several times during the season. Nest-boxes situated in the managed part of the forest were inspected weekly. Flycatchers breeding in natural holes started laying eggs on average two days later (15 May) and laid smaller clutches (6.4 eggs) than birds breeding in nest-boxes (13 May and 6.7 eggs). The predation rate was significantly lower in natural holes (av. 47%) than in nest-boxes (av. 65%). This result indicates that generalisations regarding the evolution of adaptations to predation by nest-box populations should be treated with caution.
PL
Badania prowadzono w latach 1993-1999. Muchołówki gnieżdżące się wyłącznie w dziuplach badano w lasach liściastych ściśle chronionej części Białowieskiego Parku Narodowego. Powierzchnia skrzynkowa (ok. 190 skrzynek) znajdowała się w zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej, w drzewostanach iglastych i liściastych. Lęgi w skrzynkach zaczynały się wcześniej w lasach liściastych (średnio 12 maja) niż w borach (14 maja, p < 0.01), natomiast liczba jaj była podobna w obu środowiskach. Początek składania jaj zależał od średniej temperatury powietrza w ostatniej dekadzie kwietnia, w latach ciepłych muchołówki wcześniej rozpoczynały zniesienia (Fig. 1). Muchołówki gnieżdżące się w dziuplach zaczynały składać jaja średnio o dwa dni później niż w skrzynkach w lasach liściastych (Tab. 1). Zniesienia w dziuplach były mniejsze niż w skrzynkach (odpowiednio 6.4 i 6.7, F₁,₂₂₉ = 7.26, p < 0.01), co wiązało się z późniejszymi terminami składania. Dziuple naturalne okazały się bezpieczniejsze niż skrzynki (Tab. 2), odwrotnie niż to wykazano w Szwecji. Lęgi muchołówek najczęściej były rabowane przez kunę i koszatkę (Tab. 3). Średnie straty w lęgach muchołówki żałobnej spowodowane przez drapieżniki zarówno w dziuplach jak i w skrzynkach były najwyższe, jakie kiedykolwiek wykazano dla tego gatunku, jak również dla innych dziuplaków.