Graptolodendrum mutabile n.gen., n.sp. - an aberrant dendroid graptolite

• Autorzy: Kozlowski R.

Warianty tytułu

PL

Graptolodendrum mutabile n.gen., n.sp. - aberrantny graptolit dendroidowy

RU

Graptolodendrum mutabile n.gen., n.sp. - aberrantnyjj dendroidnyjj graptolit

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

A representative of the order Dendroidea, described as Graptolodendrum mutabile n.gen., n.sp., differs from other dendroid graptolites in its bithecae whose position is not stabilized. Mostly, they occur on one side of the stipe and, rarely, on both sides alternatively which is a rule in the Dendroidea. The fusellar structure of autothecae, mostly irregular in the distal part, is also unstabilized. The position of the pore which pierces the wall of metasicula, as in the Graptoloidea, and not of prosicula, is a fully exceptional character in the representative of the Dendroidea. The material in vestigated has been etched out from the Middle Ordovician erratic boulders of Poland.

PL

Graptolit opisany pod nazwą Graptolodendrum mutabile n.gen., n.sp. wypreparowany został ze środkowo-ordowickich wapiennych głazów narzutowych wybrzeży Bałtyku i Polski środkowej. Jest on aberrantnym przedstawicielem rzędu Dendroidea. Różni się od typowych rodzajów tego rzędu tym, że biteki położone są na jego gałązkach nie naprzemianlegle z prawej i lewej strony, lecz przeważnie z jednej tylko strony, i to na jednych gałązkach z prawej, na innych z lewej, w obrębie tego samego rabdozomu. Zdarzają się też gałązki o naprzemianległym układzie bitek. Autoteki pozbawione są języczkowatego wyrostka wentralnego i wargi dorsalnej. Biteki otwierają się do wnętrza autotek. Struktura fuzellama dystalnej części autotek jest przeważnie nieregularna, bez uformowanego środkowego szwu zygzakowatego. Prosikula odznacza się silnie zaakcentowaną linią helikoidalną w postaci żeberka. Metasikula ma niezwykle prymitywną strukturę fuzellarną, gdyż na całej rozciągłości fuzellusy ułożone są nieregularnie, nie tworząc szwów zygzakowatych. Zupełnie wyjątkowe jest położenie porusa: przebija on nie ścianę prosikuli, jak to jest regułą u Dendroidea, lecz ścianę metasikuli - jak u większości Graptoloidea. Nieustabilizowane położenie bitek, zmienną, przeważnie nieregularną strukturę fuzellamą autotek, a szczególnie nieregularną strukturę metasikuli - należy uważać za cechy prymitywne opisanego graptolita. Położenie porusa na metasikuli, tak jak u Graptoloidea, jest raczej cechą progresywną. Rodzaj Graptolodendrum, monotypowy, uwidacznia, że w obrębie Dendroidea różne były drogi ewolucji i zmienne tempo przemian poszczególnych cech.

RU

Граптолит описанный под названием Graptolodendrum mutabile n. gen., n. sp. был выпрепарирован из среднеордовикских известковых эрратических валунов побережья Балтийского моря и центральной Польши. Этот аберрантный представитель ряда Dendroidea отличается от типичных родов этого ряда тем, что битеки расположены на его ветвях не попеременно с правой и левой стороны, при чем на одних ветвях с правой, на иных с левой, в пределах этой самой рабдооомы. Бывают тоже ветви с попеременной системой битек. Автотеки лишены языкообразного вентрального выроста и дорсальной губы. Битеки открываются во внутрь автотек. Фюзеллярная структура дистальной части автотек преимущественно нерегулярная, без сформированного центрального зигзагообразного шва. Просикула отличается сильно отмеченной геликоидной линией в виде ребрышка. Метасикула имеет очень примитивную фюзеллярную структуру, так как на целом протяжении фюзеллюсы расположены нерегулярно, не образуют зигзагообразных швов. Совсем исключительное положение поруса: пробивает он не стенку просикулы, что как правило имеется у Dendroidea, а стенку мета-сикулы, как у большинства Graptoloidea. Неустойчивое положение битек, изменчивую, преимущественно нерегулярную фюзеллярную структуру автотек, а особенно нерегулярную структуру мета-сикулы следует считать как примитивные признаки описанного граптолита. Положение поруса на метасикуле, так как у Graptoloidea, это признак более прогрессивный. Род Graplolodendrum, моногиповый, указывает, что в пределах Dendroidea имели место различные пути эволюции и изменчивый темп перемен отдельных признаков.

Słowa kluczowe

EN

paleontology; Graptolodendrum mutabile; new genus; new species; dendroid graptolite; graptolite; Poland; Dendroidea; Middle Ordovician; Ordovician

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1966
• Tom: 11
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.3-14,fig.,ref.

Twórcy

autor

Kozlowski R.

• Palaeozoological Institute, Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland

Bibliografia

• KOZŁOWSKI, R. 1948 (1949). Les Graptolithes et quelques nouveaux groupes d’animaux du Tremadoc de la Pologne (Graptolity i parę nowych grup zwierząt z tremadoku Polski). - Palaeont. Pol., 3, XII+1-235, Warszawa.
• - 1960. Calyxdendrum graptoloides n.gen., n.sp. - a graptolite intermediate between the Dendroidea and the Graptoloidea (Calyxdendrum graptoloides n.gen., n.sp. - graptolit pośredni między Dendroidea i Graptoloidea). - Acta Palaeont. Pol., 5, 2, 107-125, Warszawa.
• - 1963. Le développement d’un Graptolite tuboïde (Rozwój graptolita tuboidowego). - Ibidem, 8, 2, 103-134.
• WIMAN C. 1895. Über die Graptoliten. - Bull. Inst. Geol. Uppsala, 2, 4, 1-74, Uppsala.