Morfologia koryt rzecznych, pomiary, modelowanie i prognozowanie procesów rzecznych

• Autorzy: Przedwojski B.

Warianty tytułu

EN

Morphology of river channels, measurements, modelling and prognosis of fluvial processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszej pracy jest analiza stabilności przepływu w korycie prostoliniowym, przeprowadzona na podstawie dwuwymiarowego w planie modelu ustalonego, niejednostajnego ruchu wody i rumowiska w korycie z dnem rozmywalnym. W pracy przedstawiono porównanie topografii dna obliczonej na modelu matematycznym z wynikami pomiarów w naturalnym korycie rzeki Warty. Ponadto określono równanie opisujące naturalną krzywiznę zakoli rzecznych oraz opisano metody obliczania minimalnego promienia krzywizny na wierzchołku łuku oraz optymalnej długości łuku. Wymienione wyżej metody obliczania topografii dna i wyznaczania parametrów koryta w układzie poziomym rzeki wynikają z analitycznego rozwiązania dwuwymiarowego w planie modelu matematycznego, opisującego ruch wody i rumowiska w krzywoliniowych korytach naturalnych.

EN

In this paper the two-dimensional depth-averaged momentum and continuity equations for steady shallow flow and sediment transport are described. This two-dimensional model is used to study of the bed deformation in alluvial channels. The perturbation of mean values in the cross-section of hydraulic flow parameters is determined by the periodic function which describes the non-uniform but steady flow. The function of this type allows the investigation of the flow stability in both: the straight and the curvilinear cannels. For these channels bed topography and horizontal distribution of depth-averaged velocity in longitudinal direction can be computed from exponential-periodic solution of the momentum and continuity equations. Bed topography computed from this solution is compared with bed topography of two bends in the Warta River. It was found that this solution is in good agreement with the measured bed topography in the river. It is also found that the cosine-generated curve is the natural curvature of the river meanders. Two equations for the calculation of the minimum value of meander curvature at the apex and the optimal length of bend are also presented in the paper.

Słowa kluczowe

PL

koryta rzeczne; przeplyw wody; stabilnosc przeplywu; transport rumowiska; morfologia koryt; procesy rzeczne; modelowanie matematyczne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2006
• Numer: 4/1
• Opis fizyczny: s.101-129,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Przedwojski B.

• Katedra Budownictwa Wodnego, Akademia Rolnicza im.Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 73a, 60-637 Poznań

Bibliografia

• Engelund F. Flow and bed topography in channel bends. Journal of the Hydraulic Division, ASCE, 1974, vol. 100, No HY11, s. 1631–1648.
• Przedwojski B., Bąkowski Z., Kostecka U., Nowak J. Badania przepływu i topografii dna koryta Warty od km 279 do km 275. Katedra Budownictwa Wodnego, AR w Poznaniu, Poznań, 1989, (maszynopis).
• Przedwojski B. Ruch wody i topografia dna koryta w zakolach rzecznych. Roczniki AR w Poznaniu, Seria: Rozprawy Naukowe, z. 172, 1988, s. 112.
• Przedwojski B. Krzywa cosinusoidalna w układzie poziomym rzek. Gospodarka Wodna, nr 2, 1990a, s. 40–44.
• Przedwojski B. Wyznaczanie promienia minimalnego łuku przy projektowaniu trasy regulacyjnej. Sesja naukowa nt. ‘Współczesne problemy budownictwa wodnego’, SGGW-AR, Warszawa 1990b, s. 341–355.
• Przedwojski B. Bed topography at bankfull discharge in the Warta River. Roczniki Nauk Rolniczych, t. 82, z. ¾, 1990c, s. 85–94.
• Przedwojski B. Żelazo J. Topografia dna koryta rzeki Narwi powyżej ujścia Biebrzy. Sesja naukowa nt. ‘Współczesne problemy budownictwa wodnego’, SGGW-AR, Warszawa 1990, s. 356–367.
• Przedwojski B., Żelazo J. Prognoza zmian kształtu dna rzeki na przykładzie górnej Narwi. Gospodarka Wodna, nr 1, 1992, s. 16–19.
• Przedwojski B. Bed topography and local scour in rivers with banks protected by groynes. Journal of Hydraulic Research, vol. 33, No. 2, 1995, s. 257–273.
• Przedwojski B., Błażejewski R., Pilarczyk K.W. River Training Techniques. Fundamentals, Design and Applications. Wyd. A.A. Balkema, Rotterdam, Brookfield, 1995, s. 625.
• Przedwojski B. Morfologia rzek i prognozowanie procesów rzecznych. Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań 1998, s. 293.
• Struiksma N., Point bar initiation in bends of alluvial rivers with dominant bed load transport. TOW Report R657- XVII/W308-part III, 1983, DHL, The Netherlands.
• Struiksma N., Olesen K.W., Flokstra C., Vriend H.J. de. Bed deformation in curved alluvial channels. Journal of Hydraulic Research, 1985 vol. 23, No 1, s. 57–79.
• Wierzbicki M., Przedwojski B. Opis układu poziomego zakoli rzeki Prosny przy wykorzystaniu krzywej cosinusoidalnej. Wyd. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, PAN, Oddział w Krakowie, Kraków 2006.