Stopień uszkodzenia drzewostanów jodłowych Gór Świętokrzyskich

• Autorzy: Dmyterko E. , Bruchwald A.

Warianty tytułu

EN

Degree of the damage to silver fir stands in the Swietokrzyskie Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The study assesses the damage to silver fir from the canopy layer in the stands of the Świętokrzyskie Mountains (central Poland) using three methods. The suitability of these methods was also analysed by calculating the correlation between increment of the diameter at breast height (DBH) and the level of damage. In total we investigated 240 trees. The first analysed method involves tree defoliation. The mean defoliation of sample accounts for 47.8%, while majority of the trees were found to be within 2nd damage class (fig. 1). Absolute and relative DBH increment does not correlate with tree defoliation strongly (tab.). The next method is based on the assessment of the average tree damage index W that takes into account defoliation, top condition and vitality. In general, analysed trees were found to have reduced height growth and both branching in the top (fig. 2) and central (fig. 3) section of the crown. Inclusion of the secondary crown in the assessment of tree damage resulted in an increase in the vitality of the whole crown (fig. 3). The assessment of damage based on index W showed that largest proportion of trees was within moderate damage and the value of the damage index was lower than in method based exclusively on defoliation. The last method (morphological−incremental) combines the method based on damage index W with DBH increment (index Wz, formula 3). In the period 1971−1985, most of the fir trees reacted negatively to the environment changes (growth reduction), while the proportion of trees with positive responses decreased. In the period 1976−2000, the proportion of trees with negative response decreased, while the proportion of firs with positive and neutral responses increased (fig. 5). The period 2001−2015 faced the dominance of trees showing neutral growth responses, the proportion of trees with positive responses was fairly high, while the proportion of trees with negative responses was the smallest. The highest value of the correlation coefficient (r=–0.661) was found for the correlation between the relative 10−years DBH growth and damage index Wz2(tab.). Of the three discussed damage assessment methods, this method is therefore considered the most accurate.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Gory Swietokrzyskie; drzewostany jodlowe; jodla pospolita; Abies alba; uszkodzenia drzew; defoliacja; zywotnosc drzew

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2016
• Tom: 160
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.299-308,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dmyterko E.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Bruchwald A.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• Beker C. 1994. Lokalna inwentaryzacja stanu zdrowotnego drzewostanów sosnowych w LZD Murowana Goślina. Sylwan 138 (12): 79-88.
• Beker C. 2009. Stan zdrowotny drzewostanów sosnowych w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym Murowana Goślina w latach 1992-2006. Sylwan 153 (8): 528-533.
• Bernadzki E. 1983. Zamieranie jodły w granicach naturalnego zasięgu. W: Białobok S. [red.]. Jodła pospolita Abies alba Mill. PWN, Warszawa – Poznań. 483-501.
• Bernadzki E. 2008. Jodła pospolita. Ekologia. Zagrożenia. Hodowla. PWRiL, Warszawa.
• Bijak S. 2010. Tree-ring chronology of silver fir and its dependence on climate of the Kaszubskie Lakeland (Northern Poland). Geochronometria 35: 91-94.
• Bronisz A., Bijak S., Bronisz K. 2010. Dendroklimatologiczna charakterystyka jodły pospolitej (Abies alba Mill.) na terenie Gór Świętokrzyskich. Sylwan 154 (7): 463-470.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 1999. Reakcja przyrostowa dębu w powiązaniu ze stopniem uszkodzenia korony. Sylwan 143 (2): 47-58.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 2007. Reakcja przyrostowa świerka w powiązaniu ze stopniem uszkodzenia korony. Sylwan 151 (11): 22-34.
• Capecki Z., Tuteja W. 1974. Usychanie jodły w lasach południowej Polski. Sylwan 118 (12): 1-16.
• Dmyterko E. 1994. Metodyka określania stopnia uszkodzenia drzewostanów sosnowych przez imisje przemysłowe. Prace. Inst. Bad. Leśn. A 782: 127-155.
• Dmyterko E. 2006. Cechy korony jako podstawa metody określania uszkodzenia drzewostanów olszy czarnej (Alnus glutinosa (L) Gaertn.). Rozprawy i Monografie. Inst. Bad. Leśn. 5.
• Dmyterko E. 2008. Kryteria określania uszkodzenia jodły (Abies alba Mill.). Sylwan 152 (4): 3-12.
• Dmyterko E. 2014. Reakcja przyrostowa jodły (Abies alba Mill.) na zmiany środowiska w powiązaniu z koroną wtórną. Sylwan 158 (2): 90-98.
• Dmyterko E., Bruchwald A. 2000. Poszukiwanie powiązań między przyrostem pierśnicy a stanem rozwoju koron buka pospolitego (Fagus sylvatica L.). Sylwan 144 (7): 15-32.
• Dmyterko E., Bruchwald A. 2008. Drzewostanowa metoda określania uszkodzenia jodły. Sylwan 152 (2): 26-33.
• Dmyterko E., Bruchwald A. 2015. Stopień uszkodzenia drzewostanów jodłowych Beskidu Niskiego. Sylwan 159 (11): 893-904.
• Eckstein D., Anioł R. W., Bauch J. 1983. Dendroklimatologische Untersuchungen zum Tenannensterben. European Journal of Forest Pathology 13: 279-288.
• Feliksik E., Wilczyński S., Podolski R. 2000. Wpływ warunków termiczno-pluwialnych na wielkość przyrostów radialnych sosny (Pinus sylvestris L.), jodły (Abies alba Mill.) i buka (Fagus sylvatica L.) ze Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Sylwan 144 (9): 53-62.
• Gołojuch P., Beker C. 2015. Urządzanie i monitoring lasu a ustalanie stref uszkodzenia i stopni uszkodzenia drzewostanów. Sylwan 159 (1): 13-21.
• Gruber F. 1992. Dynamik und Regeneration der Gehölze. Baumarchitektur auf ökologisch-dynamischer Grundlage und zur Bioindikation am Beispiele der Europäischen Fichte (Picea abies (L.) Karst.), Weißtanne (Abies alba Mill.), Douglasie (Pseudotsuga menziesii Franco) und Europäischen Lärche (Larix decidua Mill.). Berichte des Forschungszentrums Waldökosysteme A 86 (1).
• Halaj J., Petráš R. 1998. Rastové tabuľky hlavných dreví. Bratislava.
• Instrukcja urządzania lasu. 1994. MOŚZNiL, DGLP, Warszawa.
• Jaszczak R. 1995. Zmiana stanu zdrowotnego drzewostanów sosnowych pod wpływem średnich skażeń z uprzemysłowionej aglomeracji miejskiej. Sylwan 139 (8): 43-49.
• Jaszczak R. 2001. Zmiana defoliacji koron i przemieszczanie się drzew sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) między stopniami przerzedzenia. Sylwan 145 (2): 15-26.
• Jaszczak R. 2003. Zmiana stanu zdrowotnego drzewostanów sosnowych pod wpływem średnich skażeń z uprzemysłowionej aglomeracji miejskiej. Sylwan 139 (8): 43-49.
• Jaworski A. 1979. Charakterystyka hodowlana wybranych drzewostanów z udziałem jodły (Abies Alba Mill.) w Karpatach i Sudetach. Acta Agraria et Sylvestria. S. Syl. V. 18: 19-60.
• Jaworski A. 1982. Fir regresion in Polish mountain areas. European Journal of Forest Pathology 12 (3): 143-159.
• Jaworski A., Karczmarski J., Pach M., Skrzyszewski J., Szar J. 1995. Ocena żywotności drzewostanów jodło-wych w oparciu o cechy biomorfologiczne koron i przyrost promienia pierśnicy. Acta Agrar Silvestria 33: 115-131.
• Jaworski A., Skrzyszewski J. 1986. Żywotność jodły w lasach karpackich. Sylwan 131 (2-3): 37-52.
• Jaworski A., Skrzyszewski J. 1987. Ocena żywotności drzewostanów jodłowych w Beskidzie Śląskim na podstawie wybranych cech przyrostowych i morfologicznych. Sylwan 131 (7): 1-14.
• Kluziński L. 2013. Metoda określania uszkodzenia drzewostanów sosnowych na podstawie cechach korony i przyrostu pierśnicy drzewa. Praca doktorska. Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytutu Badawczego Leśnictwa, Warszawa.
• Kluziński L., Dmyterko E., Bruchwald A. 2014. Stopień uszkodzenia drzewostanów świerkowych Gór Sowich. Sylwan 158 (3): 173-182.
• Korzybski D., Mionskowski M., Dmyterko E., Bruchwald A. 2013. Stopień uszkodzenia świerka, jodły i modrzewia w Sudetach Zachodnich. Sylwan 157 (2): 104-112.
• Leibundgut H. 1974. Zum Problem des Tannensterben. Schweizeriche Zeitschrift für Forstwesen. 125 (7): 476-484.
• Müller E., Stierlin H. R. 1990. Sanasilva Kronenbilder mit Nadel- und Blattverlustprozenten. Eidgenössische Forschungsanstalt für Wald, Schnee und Landschaft, Birmensdorf.
• Oldeman R. A. A. 1974. L’architecture de la foręt guyanaise. Mém. ORSTOM. 73.
• Podlaski R. 2002. Radial growth trends of fir (Abies alba Mill.), beech (Fagus sylvatica L.) and pine (Pinus sylvestris L.) in the Świętokrzyski National Park (Poland). J. For. Sci. 48: 377-387.
• Roloff A. 2001. Baumkronen. Verständnis und praktische Bedeutung eines komplexen Naturphänomens. Verlag Eugen Ulmer GmbH & Co, Stuttgart.
• Schwappach A. 1912. Ertragstafeln der wichtigeren Holzarten. Neudamm. V. von J. Neumann.
• Smykała J. 1985. Stan zdrowotny i sanitarny lasu w organizacji gospodarczej Lasy Państwowe w świetle wyników wielkopowierzchniowej inwentaryzacji. Sylwan 129 (2): 19-32.
• Wawrzoniak J., Pluciak M., Małachowska J. 1999. Statystyczna ocena zgodności szacunków defoliacji drzew próbnych na stałych powierzchniach obserwacyjnych monitoringu lasu. Prace Inst. Bad. Leśn. A 867: 20-38.
• Wawrzoniak J. [red.]. 2014. Stan uszkodzenia lasów w Polsce w 2013 roku na podstawie badań monitoringowych. Inst. Bad. Leśn. Sękocin Stary.
• Wertz B., Wilczyński S., Muter E. 2014. Dendrochronologiczna ocena przyrostu grubości jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Polskich Karpatach. Studia i Materiały CEPL 40: 88-98.
• Zawada J. 1978. Przyrostowe objawy regresji jodły. Sylwan 122 (12): 7-16.
• Zawada J. 2001. Przyrostowe objawy rewitalizacji jodły w lasach Karpat i Sudetów oraz wynikające z nich konsekwencje hodowlane. Prac. Inst. Bad. Leśn. 922: 79-101.