Początki saneczkarstwa w Galicji (1900–1914)

• Autorzy: Krol P. , Nadolski W.

Warianty tytułu

EN

The beginnings of luge in Galicia (1900–1914)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Saneczkarstwo po raz pierwszy na ziemiach polskich pojawiło się w Krakowie i Zakopanem na początku XX wieku, około 1900 r. Inicjatorami rozwoju sportu saneczkowego byli prof. Henryk Jordan i dr Eugeniusz Piasecki, wówczas 28-letni absolwent medycyny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Eugeniusz Piasecki był kontynuatorem i zwolennikiem idei prof. Henryka Jordana. Zapoznał się z rozwojem różnych dyscyplin sportowych uprawianych w parku Jordana w Krakowie. Po studiach przebywał krótko w Wiedniu. Młodość spędził w Zakopanem, gdzie prowadził m.in. Zakład Ortopedyczny, w którym realizował gimnastykę higieniczną. W sierpniu 1900 r. wygłosił prelekcje na temat rozwoju sportu, taternictwa i turystyki w kurorcie, opublikowane w miejscowej prasie.

EN

Luge for the first time on Polish lands appeared in Krakow and Zakopane in the early twentieth century, around 1900. The initiators of the development of sledging sports were prof. Henry Jordan and 28 year old dr. Eugeniusz Piasecki, alumnus of medicine at the Jagiellonian University. Eugeniusz Piasecki was a continuator and follower of prof. Henry Jordan idea. He become acquainted with development of various sports cultivated in Jordan Park in Krakow. After graduation, he stayed shortly in Vienna. He spent his youth in Zakopane, where he ran the department of orthopedics, which guide hygienic gymnastics. In August 1900 he made a lectures about development of sports, mountaineering and tourism in the health resort, which has been published in the local press.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.27-44,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Krol P.

• Wydział Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

autor

Nadolski W.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, Nowy Sącz

Bibliografia

• A. Źródła
• I. Źródła drukowane
• Die östlichen Beskiden im Gebiet der Sektion Bielitz-Biala des Beskiden-Vereines (von der Weichsel bis zur Babia Góra) mit einem Anhang über die westl. Beskiden und das Fatragebirge, Schweidnitz 1914.
• Jahresbericht des k. k. Staats-gymnasiums in Bielitz für das Schuljahr 1907/08, Bielitz.
• Jahresbericht des k.k. Staats-gymnasiums in Bielitz für das Schuljahr 1910/11, Bielitz.
• Jahresbericht des k.k. Staats-gymnasiums in Bielitz für das Schuljahr 1911/12, Bielitz.
• Jahresbericht des k.k. Staats-gymnasiums in Bielitz für das Schuljahr 1912/13, Bielitz.
• Programm des Vereinigten k.k. Albrecht-Gymnasiums in Teschen fur das Schuljahr 1910/11, Teschen.
• II sprawozdanie dyrekcji c.k. Gimnazjum w Sokalu za rok szkolny 1907/08, Sokal 1908.
• III sprawozdanie dyrekcji c.k. Gimnazjum w Sokalu za rok szkolny 1908/09, Sokal 1909.
• Sprawozdanie dyrekcji c.k. Gimnazjum II w Nowym Sączu za rok szkolny 1910/11, Nowy Sącz 1911.
• Sprawozdanie dyrekcji c.k. Gimnazjum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu za 1911 rok, Przemyśl 1911.
• Sprawozdanie kierownictwa filii c.k. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1913, Stryj 1913.
• Sprawozdanie kierownika filii c.k. Gimnazjum w Samborze za rok szkolny 1911/12, Sambor 1912.
• Sprawozdanie Sekcji Narciarskiej Towarzystwa Tatrzańskiego za czas od 1 stycznia do 31 grudnia 1913 roku, „Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego”, t. 35, Kraków 1914.
• Sprawozdanie z czynności Zarządu Oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid” w Nowym Sączu za rok 1910, „Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego”, t. 32, Kraków 1911.
• II. Prasa
• „Czas” 1907, 1910–1911
• „llustriertes Österreichisches Sportblatt” 1913
• „Ilustrowany Kuryer Codzienny” 1911–1912
• „Gazeta Poniedziałkowa” 1911
• „Kurjer Lwowski” 1906, 1909–1911, 1913–1914
• „Nowa Reforma” 1903
• „Nowości Ilustrowane” 1909–1910, 1914
• „Przegląd Sokoli” 1909
• „Przegląd Zakopiański” 1900–1902
• „Słowo Polskie” 1906
• III. Źródła internetowe
• Bobslejowy sport, źródło: http://z-ne.pl/t,haslo,384,bobslejowy_sport.html [stan z 12.02.2013].
• http://bielskobiala.gazeta.pl/bielskobiala/1,88025,7820774,Czy_tor_saneczkowy_w_Cyganskim_Lesie_musi_niszczec_.html#ixzz2LeOiYvsY [stan z 12.02.2012].
• http://www.kozia.pl/historia.html [stan z 12.02.2012].
• http://www.wbb.2morrow.cal.pl/tablicapokaz.php?id=464 [stan z 12.02.2013].
• K. Szujecki, Początki sportów zimowych, źródło: http://www.sportowa historia.pl/index.php/10-artykuy/sport/108-pocztki-sportow-zimowych [stan z 12.02.2012].
• B. Literatura
• Długoszowski F., Krajowa Szkoła Kołodziejsko-Kowalska, „Ziemia Sądecka” 1914, nr 17.
• Nadolski W., Wychowanie fizyczne i sport na Ziemi Sądeckiej w latach 1867–1918, Nowy Sącz 2007.

Uwagi

Rekord w opracowaniu