PL EN

Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Czasopismo

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

2017 | 68 | 2 |

Tytuł artykułu

Chia seeds (Salvia hispanica): health promoting properties and therapeutic applications - a review

Autorzy

Marcinek K. , Krejpcio Z.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:
RPZH_2017_Vol_68_No_2_pp._123-129.pdf

Warianty tytułu

Języki publikacji

EN

Abstrakty

EN
Chia has been known for over 5,500 years. Chia seeds were one of the most important components of the diet of Mayas and Aztecs. The chemical composition and technological properties of chia give the plant a high nutritional potential. Chia is a good source of polyunsaturated fatty acids: omega-3 and omega-6, soluble dietary fiber. It also contains appreciable amount of proteins and phytochemicals. Nutritional value of chia is the reason why it is used in prophylaxis of several non-infectious diseases such as obesity, hypertension, cardiovascular diseases (CVDs), cancer and diabetes. Nutritional and therapeutic aspects of chia are currently being researched by many scientific centres. The aim of this article is to present the nutritional and therapeutic values of chia.
PL
Szałwia hiszpańska jest znana od ponad 5500 lat. Nasiona szałwii hiszpańskiej były jednym z najważniejszych składników pożywienia dla Majów i Azteków. Skład chemiczny oraz właściwości technologiczne szałwii hiszpańskiej sprawiają iż roślina ta posiada duży potencjał żywieniowy. Szałwia hiszpańska jest dobrym źródłem niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 oraz rozpuszczalnego błonnika. Zawiera także znaczne ilości białka i związków fitochemicznych. Wartość odżywcza szałwii sprawia iż roślina ta wykorzystywana jest wspomagająco w profilaktyce wielu chorób niezakaźnych, takich jak: otyłość, nadciśnienie, choroby sercowo-naczyniowe, a także chorób nowotworowych czy cukrzycy. Aspekty żywieniowe i zdrowotne szałwii hiszpańskiej są obecnie przedmiotem badań w wielu ośrodkach naukowych. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie czytelnikowi walorów żywieniowych i zdrowotnych szałwii hiszpańskiej.

Słowa kluczowe

EN

Wydawca

-

Czasopismo

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

Rocznik

2017

Tom

68

Numer

2

Opis fizyczny

p.123-129,ref.

Twórcy

autor
Marcinek K.
  • Department of Human Nutrition and Hygiene, Poznan University of Life Sciences, 60-637 Poznan, Poland
autor
Krejpcio Z.
  • Department of Human Nutrition and Hygiene, Poznan University of Life Sciences, 60-637 Poznan, Poland

Bibliografia

  • 1. Álvarez-Cháveza L.M., Valdivia-Lópeza M.A., Aburto-Juárezb M.L., Tecantea A.: Chemical Characterization of the Lipid Fraction of Mexican Chia Seed (Salvia hispanica L.). Int J Food Prop 2008; 11(3):687-697.
  • 2. Ayerza R. & Coates W.: Chia: Rediscovering an Ancient Crop of the Aztecs. 2005. University of Arizona Press, Tuscon.
  • 3. Ayerza R. & Coates W.: Chia seeds: New source of omega-3 fatty acids, natural antioxidants, and dietetic fiber. 2001. Tucson, Arizona, USA: Southwest Center for Natural Products Research & Commercialization, Office of Arid Lands Studies 3.
  • 4. Ayerza R. & Coates W.: Effect of dietary alpha-linolenic fatty acid derived from chia when fed as ground seed, whole seed and oil on lipid content and fatty acid composition of rat plasma. Ann Nutr Metab 2007; 51(1):27-34.
  • 5. Ayerza R. & Coates W.: Protein content, oil content and fatty acid profiles as potential criteria to determine the origin of commercially grown chia (Salvia hispanica L.). Ind Crop Prod 2011; 34:1366-1371.
  • 6. Ayerza R.: Antioxidants, protein, oil content and fatty acids’ profiles of a single genotype of chia seeds (Salvia hispanica L.) growing in three different ecosystems of South America. Translates from Revista Aceites y Grasa 2014; (23)3:402-407.
  • 7. Beltrán-Orozco M.C. & Romero M.R.: La chía, alimento milenario. 2003. Mexico, Departamento de Graduados e Investigación en Alimentos.
  • 8. Bolaños D., Marchevsky E.J., Camiña J.M.: Elemental Analysis of Amaranth, Chia, Sesame, Linen, and Quinoa Seeds by ICP-OES: Assessment of Classification by Chemometrics. Food Anal Meth 2016; 9(2):477-484.
  • 9. Borderías A.J., Sánchez-Alonso I., Pérez-Mateos M.P.: New applications of fibres in foods: Addition to fishery products. Trends Food Sci. Tech., 2005, 16:458-465.
  • 10. Brenna J.T., Salem N. Jr., Sinclair A.J., Cunnane S.C.: Alpha-Linolenic acid supplementation and conversion to n-3 long-chain polyunsaturated fatty acids in humans. Prostaglandins Leukot. Essent. Fatty Acids ISSFAL 2009; 80(2-3):85-91.
  • 11. Chicco A.G., D’Alessandro M.E., Hein G.J., Oliva M.E., Lombardo Y.B.: Dietary chia seed (Salvia hispanica L.) rich in alpha-linolenic acid improves adiposity and normalises hypertriacylglycerolaemia and insulin resistance in dyslipaemic rats. Br J Nutr 2009;101(1):41-50.
  • 12. Ciftci O.N., Przybylski R., Rudzińska M.: Lipid components of flax, perilla, and chia seeds. Eur J Lipid Sci Technol 2012;114:794-800.
  • 13. Coates W. & Ayerza R.: Production potential of chia in northwestern Argentina. Ind Crop Prod 1996;5:229–233.
  • 14. Coates W. & Ayerza R.: Commercial production of chia in northwestern Argentina. J. Am Oil Chem Soc 1998;75(10):1417–1420.
  • 15. Coelho M.S., Salas-Mellado M.M.: Chemical Characterization of CHIA (Salvia hispanica L.) for Use in Food Products. J Food Nutr Res 2014;2(5):263-269.
  • 16. Edwards S.S.: Salvia hispanica, Spanish sage. 1819. Botanical Register 5:359.
  • 17. Fernandez I., Vidueiros S.M., Ayerza R., Coates W., Pallaro A.: Impact of chia (Salvia hispanica L.) on the immune system: preliminary study. Proceedings of the Nutrition Society 2008;67(OCE):12.
  • 18. Flachs P., Rossmeis M., Bryhn M., Kopecky J.: Cellular and molecular ffects of n−3 polyunsaturated fatty acids on adipose tissue biology and metabolism. Clin Sci 2009; 116:1-16.
  • 19. Guevara-Cruz M., Tovar A.R., Aguilar-Salinas C.A., Medina-Vera I., Gil-Zenteno L., Hernández-Viveros I., López-Romero P., Ordaz-Nava G., Canizales-Quinteros S., Guillen Pineda L.E., Torres N.: A dietary pattern including nopal, chia seed, soy protein, and oat reduces serum triglycerides and glucose intolerance in patients with metabolic syndrome. J Nutr 2012; 142(1):64-69.
  • 20. Ho H., Lee A.S., Jovanovski E., Jenkins A.L., Desouza R., Vuksan V.: Effect of whole and ground Salba seeds (Salvia Hispanica L.) on postprandial glycemia in healthy volunteers: a randomized controlled, doseresponse trial. Eur J Clin Nutr 2013;67(2):105-110.
  • 21. Hou W.C., Lin R.D., Cheng K.T., Hung Y.T., Cho C.H., Chen C.H., Hwang S.Y., Lee M.H.: Free radical scavenging activity of Taiwanese native plants. Phytomed 2003;10:170-175.
  • 22. Ixtaina V.Y., Martínez M.L., Spotorno V., Mateo C.M., Maestri D.M., Diehl B.W.K.: Characterization of chia seed oils obtained by pressing and solvent extraction. J Food Comp Anal 2011;24(2):166-174.
  • 23. Ixtainaa V.Y., Nolascoa S.M., Tomás M.C.: Physical properties of chia (Salvia hispanica L.) seeds. Ind Crop Prod 2008;28:286-293.
  • 24. Jin F., Nieman D.C., Sha W., Xie G., Qiu Y., Jia W.: Supplementation of milled chia seeds increases plasma ALA and EPA in postmenopausal women. Plant Foods Hum Nutr 2012; 67:105-110.
  • 25. Kolanowski W.: Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 - znaczenie zdrowotne w obniżaniu ryzyka chorób cywilizacyjnych. Brom Chem Toksykol 2007;3:229-237.
  • 26. Lasota B.: Żywieniowe i funkcjonalne właściwości błonnika pokarmowego., J NutriLife, 2014; 07 ISSN:2300-8938.
  • 27. Lima D.M., Padovani R.M., Rodriguez-Amaya D.B., Farfán J.A., Nonato C.T., De Lima M.T.: Tabela brasileira de composição de alimentos. 2011. NEPA/UNICAMP.- 4. ed., Campinas: NEPA - UNICAMP 161.
  • 28. Llorent-Martínez E.J., Fernández-de Córdova M.L., Ortega-Barrales P., Ruiz-Medina A.: Characterization and comparison of the chemical composition of exotic superfoods. Microchem J 2013; 110:444–451.
  • 29. Łoźna K., Kita A., Styczyńska M., Biernat J.: Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Probl Hig Epidemiol 2012;93(4):871-875.
  • 30. Mañas E., Bravo L., Saura-Calixto F.: Sources of error in dietary fibre analysis. Food Chem 1994;50:331–342.
  • 31. Marineli R.S., Lenquiste S.A., Moraes E.A., Maróstica M.R.: Antioxidant potential of dietary chia seed and oil (Salvia hispanica L.) in diet-induced obese rats. Food Res Int 2015;76(3):666-674.
  • 32. Mcclements D.J., Decker E.A., Weiss J.: Emulsionbased delivery systems for lipophilic bioactive components. J Food Sci 2007;72:109-124.
  • 33. Mohd Ali N., Yeap S.K., Ho W.Y., Beh K.B., Tan S.W., Tan S.G.: The promising future of chia, Salvia hispanica L. J Biomed Biotechnol 2012; 1-9.
  • 34. Monroy-Torres R., Mancilla-Escobar M.L., Gallaga-Solórzano J.C., Medina-Godoy S., Santiago-García E.J.: Protein digestibility of chia seed Salvia Hispanica L. Revista Salud Pública y Nutrición 2008;9(1):1-9.
  • 35. Muñoz L.A., Cobos A., Diaz O., Aguilera J.M.: Chia seed (Salvia Hispanica): an ancient grain and a new functional food. Food Rev Int 2013;29(4):394-408.
  • 36. Nieman D.C., Cayea E.J., Austin M.D., Henson D.A., McAnulty S.R., Jin F.: Chia seed does not promote weight loss or alter disease risk factors in overweight adults. Nutr Res 2009;29(6):414-418.
  • 37. Nieman D.C., Gillitt N., Jin F., Henson D.A., Kennerly K., Shanely R.A., Ore B., Su M., Schwartz S.: Chia seed supplementation and disease risk factors in overweight women: a metabolomics investigation. J Altern Complement Med 2012;18(7):700-708.
  • 38. Nutritional Nutrient Database for Standard Reference, Release 24. Nutrient Data Laboratory Home Page. US; 2011. Department of Agriculture, Agricultural Research Service.
  • 39. Olivos-Lugo B.L., Valdivia-López M.A., Tecante A.: Thermal and physicochemical properties and nutritional value of the protein fraction of Mexican chia seed (Salvia hispanica L.). Food Sci Technol Int 2010;2:1-8.
  • 40. Ortiz de Montellano B.R.: Aztec cannibalism: An ecological necessity? Science 1978; 200:611–617.
  • 41. Parejo I., Viladomat F., Bastida J., Rosas-Romero A., Flerlage N., Burillo J., Codina C.: Comparison between the radical scavenging activities and antioxidant activity of six distilled and non-distilled Mediterranean herbs and aromatic plants. J Agric Food Chem 2002; 50:6882-6890.
  • 42. Reyes-Caudillo E., Tecante A., Valdivia-López M.A.: Dietary fibre content and antioxidant activity of phenolic compounds present in Mexican chia (Salvia hispanica L.) seeds. Food Chem 2008; 107:(2):656–663.
  • 43. Rodea-Gonzáleza D.A., Cruz-Olivaresa J., Román-Guerrerob A., Rodríguez-Huezoc M.E., Vernon-Carterd E.J., Pérez-Alonso C.: Spray-dried encapsulation of chia essential oil (Salvia hispanica L.) in whey protein concentrate-polysaccharide matrices. J Food Eng 2012;111(1):102–109.
  • 44. Sargi S.C., Silva B.C., Santos H.M.C., Montanher P.F., Boeing J.S., Santos Júnior O.O., Souza N.E., Visentainer J.V.: Antioxidant capacity and chemical composition in seeds rich in omega-3: chia, flax, and perilla. Sci Technol Campinas 2013;33(3):541-548.
  • 45. Sierra L., Roco J., Alarcon G., Medina M., Nieuwenhove C.V., Peral de Bruno M., Jerez S.: Dietary intervention with Salvia hispanica (Chia) oil improves vascular function in rabbits under hypercholesterolaemic conditions. J Functional Foods 2015; 14:641-649.
  • 46. Simopoulos A.: The importance of the omega-6/omega-3 fatty acid ratio in cardiovascular disease and other chronic diseases. Exp Biol Med 2008; 233(6):674-688.
  • 47. Tavares Toscano L., Leite Tavares R., Oliveira Silva C.S., Silva A.S.: Chia induces clinically discrete weight loss and improves lipid profile only in altered previous values. Nutr Hosp 2015; 31(3):1176-1182.
  • 48. Tuberoso C.I.G., Kowalczyk A., Sarritzu E., Cabras P.: Determination of antioxidant compounds and antioxidant activity in commercial oilseeds for food use. Food Chem 2007; 103:1494–1501.
  • 49. Ulbricht C., Chao W., Nummy K., Rusie E., Tanguay-Colucci S., Iannuzzi C.M., Plammoottil J.B.: Varghese M., Weissner W.: Chia (Salvia Hispanica): a systematic review by the natural standard research collaboration. Rev Recent Clin Trials 2009; 4(3):168-174.
  • 50. Valdivia-López M.A. & Tecante A.: Chapter Two – Chia (Salvia Hispanica): A Review of Native Mexican Seed and its Nutritional and Functional Properties. Adv Food Nutr Res 2015; 75:53–75.
  • 51. Vuksan V., Jenkins A.L., Dias A.G., Lee A.S., Jovanovski E., Rogovik A.L., Hanna A.: Reduction in postprandial glucose excursion and prolongation of satiety: possible explanation of the long-term effects of whole grain Salba (Salvia Hispanica L.). Eur J Clin Nutr 2010; 64(4):436-438.
  • 52. Vuksan V., Whitham D., Sievenpiper J.L., Jenkins A.L., Rogovik A.L., Bazinet R.P., Vidgen E., Hanna A.: Supplementation of conventional therapy with the novel grain Salba (Salvia hispanica L.) improves major and emerging cardiovascular risk factors in type 2 diabetes: results of a randomized controlled trial. Diabetes Care 2007; 30(11):2804-2810.
  • 53. Vuksan V., Choleva L., Jovanovski E., Jenkins A.L., Au-Yeung F., Dias A.G., Ho H.V.T., Zurbau A., Duvnjak L.: Comparison of flax (Linum usitatissimum) and Salba-chia (Salvia Hispanica L.) seeds on postprandial glycaemia and satiety in healthy individuals: A randomized, controlled, crossover study. European journal of clinical nutrition 2016; 71(2):234-238.
  • 54. WHO: Report of a Joint WHO/FAO/UNU Expert Consultation on Protein and Amino Acid Requirements in Human Nutrition (2002: Geneva, Switzerland).WHO Technical Report Series 2007; No. 935.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikatory

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.agro-5aa93099-75ff-426d-a11b-9f6463da5251
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.