Naturalna charakterystyka biologiczna i chemiczna gleby jest modyfikowana poprzez sposób użytkowania gruntu (grunt orny, użytek zielony, nieużytek, użytkowanie miejskie, obszary chronione), a w przypadku użytkowania jako grunt orny przez intensywność produkcji, sposób uprawy, zmianowanie. Celem niniejszej pracy było: (1) porównanie liczebności i różnorodności mikroorganizmów oraz aktywności enzymów glebowych w różnych typach gleb pod wieloletnim wpływem uprawy roślin zbożowych; (2) określenie zróżnicowania właściwości chemicznych różnych typów gleb i ich wpływu na charakterystykę mikrobiologiczną gleby. Próbki glebowe pobrano latem 2015 r. z poletek wieloletniego doświadczenia prowadzonego na terenie IUNG-PIB w Puławach. Poletka, reprezentujące różne typy, klasy oraz kompleksy przydatności rolniczej gleb, zostały założone ponad 100 lat temu, z zachowaniem naturalnego układu poziomów w profilu gleb. Poletka reprezentowały następujące typy gleb: brunatna dystroficzna, rędzina brunatna, mada brunatna, płowa, czarna ziemia, rdzawa, brunatna eutroficzna. W próbkach glebowych oznaczono aktywność enzymatyczną gleb oraz liczebność bakterii i promieniowców, grzybów oraz bakterii z rodzaju Azotobacter, a także odczyn, zawartość próchnicy, zawartość przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Pomimo wieloletniej uprawy tych samych roślin na wszystkich poletkach charakterystyka mikrobiologiczna (aktywność, liczebność drobnoustrojów) gleb w dużym stopniu była zróżnicowana pomiędzy typami gleby i zachowała pewną specyfikę. Analiza skupień wykazała, że gleby brunatne i rdzawe posiadały zbliżony profil mikrobiologiczny, od którego najbardziej różniły się profile czarnej ziemi i rędziny. Spośród właściwości chemicznych w największym stopniu na charakterystykę mikrobiologiczną gleb wpływały odczyn i zawartość węgla organicznego.