Powodzie przyczyniają się do olbrzymich zniszczeń, śmierci ludzi oraz strat majątkowych. Od lat poszukuje się skutecznych sposobów zapobiegania tego rodzaju kataklizmom jak i ograniczania tragicznych skutków, jakie za sobą niosą. Istotnym krokiem w tej kwestii było przyjęcie przez Parlament Europejski i Radę, w październiku 2007 r., Dyrektywy Powodziowej. W Polsce, jednym z wielu działań na rzecz zapobiegania skutkom powodzi było przyjęcie w lipcu 2010 r., ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych. Zalicza się do nich m.in. kanały ulgi, poldery przeciwpowodziowe, zbiorniki retencyjne oraz wały przeciwpowodziowe. Pozyskiwanie nieruchomości w związku z realizacją inwestycji może nastąpić zgodnie z ustawą m.in. w drodze postępowań scaleniowych. W opracowaniu przedstawiono teoretyczną koncepcję studium ochrony przeciwpowodziowej na potrzeby prac scaleniowych ze wskazaniem głównych źródeł danych przestrzennych i opisowych niezbędnych do przygotowania tego rodzaju opracowania. Należą do nich m.in. wyniki studiów i analiz dotyczących charakterystyki obiektu scaleniowego oraz szereg innych materiałów tematycznie związanych z zagrożeniem powodziowym – m.in. wstępna ocena ryzyka powodziowego, mapy zagrożenia powodziowego czy mapy ryzyka powodziowego, których opracowanie wynika z postanowień Dyrektywy Powodziowej.
Do obliczenia układu zwierciadła wody dla przepływów prawdopodobnych w przypadku wyznaczenia stref zagrożenia powodziowego stosuje się modele jednowymiarowe, np. HEC-RAS, MIKE 11. Programy hydroinformatyczne HECRAS i MIKE 11 służą do modelowania przepływu wody w korycie i dolinie rzecznej wraz z obiektami inżynierskimi o złożonych konstrukcjach (mosty, przepusty, jazy i inne). Etapami powstawania modelu są: schematyzacja sieci rzecznej, pomiary geodezyjne, obejmujące koryto rzeczne i budowle inżynierskie, identyfikacja współczynników szorstkości, obliczenia hydrologiczne przepływów w wybranych przekrojach modelowanego cieku, stanowiące warunki brzegowe, obliczenia numeryczne wraz z kalibracją i weryfikacją modelu oraz wizualizacja wyników obliczeń. W artykule przedstawiono wyniki modelowania odcinka rzeki Lubcza w zlewni Wisłoka o długości ok. 8,7 km (zlewnia niekontrolowana), na którym zlokalizowanych jest 17 mostów oraz 12 stopni i progów wodnych. Podstawą analiz i porównania uzyskanych wyników modelowania są rzędne zwierciadła wody dla przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia oraz utworzony na ich podstawie Numeryczny Model Powierzchni Wody (NMPW). Strefy zagrożenia powodziowego powstają z przecięcia numerycznego modelu terenu (NMT) i NMPW. Znajomość układu zwierciadła wody umożliwia określenie stref zagrożenia powodziowego.