Nieoczyszczone ścieki bytowe na terenach wiejskich stanowią nadal poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Brak jednoczesnej budowy systemów wodociągowych i kanalizacyjnych na terenach wiejskich przyczynił się do powstania znacznych dysproporcji pomiędzy zaopatrzeniem w wodę, a odprowadzeniem ścieków. Ścieki surowe wprowadzone do naturalnego odbiornika powodują szybką degradacje życia w odbiorniku i przyczyniają się do zachwiania równowagi biologicznej w środowisku. ścieki nieoczyszczone mogą doprowadził do pogorszenia jakości wody w studniach indywidulanych, a nawet doprowadził do całkowitego jej skażenia. Na terenach gdzie nie można zastosować kanalizacji zbiorczej alternatywą pozostaje budowa dołów asenizacyjnych lub przydomowych oczyszczalni ścieków. Rozwój przydomowych oczyszczalni ścieków w Polsce obserwuje się od kilkudziesięciu lat. W roku 1998 zarejestrowanych przydomowych oczyszczalni było 4000, podczas gdy w 1999 roku liczba ta wzrosła do 18054 szt. Intensywny wzrost obserwowano w latach kolejnych, gdzie w 2008 roku zarejestrowanych było 51 943 szt. w 2010 roku liczba ta wzrosła do około 81 tysięcy szt. a w 2011 roku zarejestrowano około 103 tysięce szt. W najbliższych latach przewiduje się gwałtowny wzrost nowo budowanych przydomowych oczyszczalni ścieków. Celem pracy była analiza skuteczności oczyszczania scieków bytowych w przydomowej oczyszczalni z wykorzystaniem zmodyfikowanego filtru swirowopiaskowego o przepływie pionowym. Cel pracy został zrealizowany poprzez wykonanie wstepnych badań laboratoryjnych z wykorzystaniem modelu wycinkowego „M1” w skali 1:1, a następnie wykonanie prototypu zmodyfikowanego filtru „F1” w terenie i określenie skuteczności działania w warunkach terenowych. Na tej podstawie autor zaproponował nowatorskie rozwiązanie, zmodyfikowany filtr świrowo-piaskowy o przepływie pionowym. Obecnie trwają procedury związane ze zgłoszeniem patentowym prototypu zmodyfikowanego filtru świrowo-piaskowego. Autorskie rozwiązanie filtru piaskowego o przepływie pionowym polegało na: – wprowadzeniu przed właściwą warstwą filtracyjną (piaskową) warstwy zabezpieczającej z drobnego świru, – zastosowaniu innowacyjnego układu rozprowadzającego ścieki w postaci autorskiego rozwiązania, – zmniejszeniu powierzchni filtru w stosunku do rozwiązań klasycznych. Klasyczne filtry piaskowe o przepływie pionowym zajmują znaczą powierzchnią (25-30 m2 dla pięcioosobowego gospodarstwa). W pracy podjęto próbę zmniejszenia wymiarów filtru w planie. Ważnym elementem modyfikacji złoża jest zaprojektowanie odpowiedniego systemu rozprowadzania ścieków tak, aby wykorzystał warstwą filtracyjną w jak najwyższym stopniu. Rozstawa drenów rozprowadzających ścieki po powierzchni złoża filtracyjnego w konwencjonalnych rozwiązaniach jest bardzo duża i wynosi nawet 200 cm. Przy miąższości właściwej warstwy filtracyjnej wynoszącej od 60 do 100 cm może dochodzić do nierównomiernego obciążenia złoża filtracyjnego. Poprzez zwiększenie wykorzystania warstwy filtracyjnej oraz wprowadzenie dodatkowej warstwy zabezpieczającej (z drobnego świru) można znacznie zmniejszyć wymiary filtru piaskowego o przepływie pionowym, przy równoczesnym zachowaniu jakości filtratu na dopuszczalnym poziomie. Badania obejmowały między innymi określenie wartości wskaźników fizykochemicznych zanieczyszczenia w ściekach dopływających oraz odpływających z filtru: BZT5, ChZTCr, tlen rozpuszczony, zawiesina ogólna, odczyn pH, fosfor ogólny, azot amonowy N-NH4, azot organiczny, azot całkowity Kjeldahla, azot azotynowy N-NO2, azot azotanowy N-NO3 oraz azot ogólny, (dodatkowo określono wartości wskaźników fizykochemicznych ścieków pobranych z następujących głębokości złoża filtracyjnego: 10 cm, 30 cm, 50 cm, 90 cm). Ponadto określono wartości wskaźników mikrobiologicznych zanieczyszczenia ścieków: bakterie grupy coli, Escherichia coli, Enterokoki, Salmonella sp., Shigella sp. oraz Clostridium perfringens) w ściekach dopływających do filtru, na odpływie z warstwy żwirowej oraz na odpływie z warstwy piaskowej. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyników badań zaleca się stosowanie warstwy zabezpieczającej, wykonanej z drobnego żwiru o średnicy miarodajnej d10=1,66mm i miąższości 50 cm. Pod tą warstwą powinna być ułożona właściwa warstwa filtracyjna wykonana z piasku płukanego o średnicy miarodajnej d10=0,40mm i miąższości co najmniej 60 cm. Niewątpliwą zaletą zmodyfikowanego filtru żwirowopiaskowego o przepływie pionowym jest niewielka powierzchnia jaką zajmuje (1,15 m2.M-1) podczas gdy w klasycznych rozwiązaniach jest to nawet 7 m2.M-1. Biorąc pod uwagę, że usuwanie zanieczyszczeń następuje najintensywniej w początkowej głębokości warstwy zabezpieczającej, bardzo ważną sprawą jest równomierne rozprowadzenie ścieków wstępnie oczyszczonych po powierzchni warstwy zabezpieczającej wykonanej z drobnego żwiru. Zastosowanie innowacyjnego układu rozprowadzającego ścieki pozwoliło w badanym okresie optymalnie wykorzystał powierzchnię złoża filtracyjnego. Ze względu na znaczne wartości związków biogennych w ściekach oczyszczonych nie zaleca się stosowania zmodyfikowanego filtru żwirowo-piaskowego przy odprowadzaniu ścieków oczyszczonych do wód stojących i jezior.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.