W pracy przedstawiono planistyczno-przestrzenne i inwestycyjne uwarunowania związane z występowaniem obiektów dziedzictwa kulturowego. W szczególności przestawiono zasady postępowania inwestora na terenie objętym ograniczeniami związanymi z występowaniem stanowisk archeologicznych. Zaprezentowano instytucje ochrony zabytków w Polsce oraz ich kompetencje. Określono rolę planowania przestrzennego jako instrumentu ochrony obiektów dziedzictwa kulturowego. Ponadto zaprezentowano problemy ochrony zabytków na terenie podkrakowskiej gminy Michałowice.
W artykule, inspirowanym jubileuszem 10-lecia funkcjonowania Instytutu pod obecną nazwą, przedstawiono historyczne rozważania na temat negatywnych konsekwencji administracyjnego rozdzielenia resortów, które powinny sterować rozwojem przestrzennym kraju, regionów i gmin oraz budownictwem. Działania podejmowane w celu usprawnienia procesu inwestycyjnego zmierzają do korygowania prawa budowlanego, nie dostrzega się podstawowych błędów wynikających z niedoceniania skutków decyzji planistycznych, pogłębiających chaos przestrzenny. Konsekwencją administracyjnych zmian na szczeblu ministerstw jest rozproszenie resortowego zaplecza intelektualnego, które powinno pracować nad spójną krajową polityką przestrzenną i budowlaną.
The chapter presents problems related to the practical application of the exclusion of agricultural land from production in the context of the concept of permanent and unstable exclusion of land from production, as well as in the context of problems related to the investment process on agricultural land. Also discussed is the issue of determining the moment of exclusion of agricultural land from production.
W pracy przedstawiono dane obrazujące rozmiary finansowe inwestycji w Polsce oraz starano się wskazać najważniejsze przyczyny powodujące wzrost planowanych kosztów w stosunku do wyników rzeczywistych. Na przykładzie badań prowadzonych w innych krajach wskazano, że proces ten jest charakterystyczny nie tylko dla inwestycji krajowych, ale również występuje przy realizacji większości obiektów inżynierskich na całym świecie. W dalszej części artykułu skupiono się na barierach procesu inwestycyjnego, które aktualnie odczuwane są w naszym kraju i występują głównie w obowiązującym prawodawstwie i sferze działań administracyjnych.