Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 29

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Karpaty Zewnetrzne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
Sheet and rill erosion plays an important role in the transformation of agricultural slopes in the Carpathians. It is an episodic process of short duration which can take place both in the winter and summer hydrological half-years as a result of meteorological short-term and high-intensity events like short downpours, intense continuous rainfall and rapid thaws. The climate of the Carpathians is characterized by the variability of its parameters caused by the growing height of the mountain belts from the north to the south as well as by the considerable latitudinal extent of the mountain range. The summer season is crucial to annual precipitation totals. Maximum daily precipitation totals are the result of intense continuous rainfall (mainly in June and Juty) and short local downpours (mainly in May). In the flysch Polish Carpathians the role of sheet and rill erosion on agricultural slopes is different in areas characterized by mountain relief (Beskidy Mountains) and foothill relief, because the two regions have different water circulation patterns and weathered material displacement patterns. Another crucial factor that helps account for the differences in the effectiveness of sheet and rill erosion is vegetation cover. The lack of sufficiently long measurement series or diversification between regions of the Carpathians makes it difficult to determine the frequency of extreme sheet and rill erosion and their recurrence, which means it is not possible to define the quantitative criteria for establishing extreme sheet and rill erosion processes for the whole area of the Polish Carpathians. The aim of this paper is to examine the criteria on the basis of which extreme sheet and rill erosion on agricultural slopes has so far been determined as well as the effects and role of the process in the transformation of the slopes.
W artykule przedstawiona została aktualna, szczególnie po ostatnich ekstremalnych zdarzeniach w Karpatach, problematyka zagrożeń ze strony osuwisk. Omówiono mechanizm i genezę osuwania się mas ziemnych. Na obszarach badań (4 gminy z Małopolski i Podkarpacia) obszernie zilustrowano je na mapach, schematach oraz fotografiach. Uwzględniono potrzebę oceny warunków przyrodniczych do celów planowania przestrzennego, jak również rolę informacji geologicznej w ocenie zagrożeń geośrodowiskowych, jakimi są powierzchniowe ruchy masowe.
W polskich Karpatach zewnętrznych (fliszowych) występują oryginalne formy piaskowcowe powszechnie określane skałkami. Specjalnie dla ich ochrony utworzono tu 9 rezerwatów przyrody i 38 pomników. Procesy wietrzenia zachodzące w obrębie zewnętrznych stref skałek prowadzą do pokrycia ich powierzchni korą (skorupą) wietrzeniową. Pozyskane ze skałek Pogórza Karpackiego próbki kory wietrzeniowej zbadano przy zastosowaniu różnych metod analiz laboratoryjnych. Kora wietrzeniowa wyraźnie odróżnia się od wnętrza skały jako wtórnie scementowana strefa powierzchniowa piaskowca o grubości najwyżej do 10 cm (zwykle 1–2 cm). Tworzy ją zestaw lamin (warstewek) ciągłych i przerywanych, ułożonych równolegle do powierzchni ścian skałek i charakteryzujących się różnym składem mineralnym i zabarwieniem. Obecność bezpostaciowej krzemionki (opal) i związków żelaza (hematyt, goethyt) wpływa na zwiększenie odporności kory na destrukcję i zróżnicowanie barw lamin. Kora wietrzeniowa zabezpiecza kształt i mikrorzeźbę ścian skałek przed niszczeniem i degradacją, aż do czasu jej eksfoliacji, która w naturalnych warunkach przebiega powoli, umożliwiając sukcesywny rozwój nowej, ochronnej skorupy. Ten proces jest coraz bardziej zagrożony wskutek uszkadzania kory, zwłaszcza przez działalność człowieka polegającą na ryciu napisów i rysunków na ścianach skałek, pokrywanie ich graffiti i uprawianie sportu wspinaczkowego. W celu ochrony powierzchni skałek przed niszczeniem konieczne jest wprowadzenie zakazu ich penetracji przez człowieka; problem ten dotyczy szczególnie form prawnie chronionych
W artykule przedstawiono charakterystykę obszarów i obiektów przyrody nieożywionej w Paśmie Policy dotychczas objętych ochroną prawną oraz zaproponowano do objęcia ochroną sześć dalszych obiektów. Trzy spośród nich były już proponowane do objęcia ochroną w 2000 roku – wodospad na Mosornym Potoku, będący jednym z największych w Beskidach, wodospad na Potoku Jaworzyna, który jest jednym z większych wodospadów ześlizgowych, a także Jaskinia Oblica, będąca największa jaskinią Beskidu Żywieckiego. Wystąpiono z propozycją objęcia ochroną prawną odsłonięcia gruboławicowych warstw magurskich w starym kamieniołomie w Zawoi Mosornem, odsłonięcia warstw hieroglifowych na grzbiecie Paluchówka w Paśmie Policy, a także rozległych rowów rozpadlinowych występujących w podszczytowych partiach Okrąglicy
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.