Ograniczanie wyników

Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 132

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 7 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 7 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
6
100%
Scattered agrarian structure remains a weakness of Polish agriculture. According to data from the Central Statistical Office Agricultural Census 2010, in the last eight years the number of agricultural holdings decreased by ca.one fifth. The aim of the paper is to define a significance of market land turnover in the process of changes of farms’ area structure. Factors influencing demand-supply situation on the land market, in particular the impact of Common Agricultural Policy and the direct payments, were analysed. The tendencies in non-market family land transfer were presented as well. In this context, the trends in agrarian changes observed in the years 2000-2011 were described.
W strategiach rozwoju obszarów wiejskich dużą wagę przywiązuje się do powiększenia grona mieszkańców wsi utrzymujących się z pracy poza rolnictwem. W związku z tym szczególnie istotna wydaje się znajomość zasięgu dysproporcji w rozpowszechnieniu zarobkowania wśród wiejskiej ludności oraz charakterystyka wsi sklasyfikowanych według tego kryterium. W opracowaniu zaprezentowano odmienności w strukturach społecznych i ekonomicznych we wsiach o różnym poziomie zarobkowania. Materiał źródłowy stanowiły dane zebrane podczas badań ankietowych przeprowadzonych w 1996 roku przez IERiGŻ w 73 miejscowościach. Dla celów porównawczych wyróżniono trzy typy wsi określające poziom urbanizacji obszarów wiejskich: 1 - niski, gdy odsetek rodzin z zarobkowaniem wynosił co najwyżej 40%, 2 - średni, gdy odsetek rodzin z zarobkowaniem obejmował od 41% do 60%, 3 - wysoki, gdy udział rodzin z zarobkowaniem przekraczał 60%. Według przyjętego kryterium podziału, w grupie o najniższym poziomie zurbanizowania znalazło się 26% wsi objętych ankietą, 41% uplasowało się na szczeblu średnim, a 33% znalazło się w grupie o najsilniej zaawansowanych procesach urbanizacyjnych. Przedstawione rozróżnienie kształtowało się odmiennie w poszczególnych częściach Polski, przy czym zaznaczyła się prawidłowość, że nasilenie procesów urbanizacyjnych na obszarach wiejskich nie tylko utrwalało istniejącą sieć osadniczą, ale stymulowało jej dalszy rozwój. W pracy udokumentowano, że kreatywną rolę w zaawansowaniu procesów urbanizacyjnych na wsi odgrywało nie tylko wyodrębnianie się kategorii bezrolnych rodzin pracowniczych, ale istotne znaczenie miało także rozpowszechnienie zarobkowania w rodzinach rolniczych. Podkreślono przy tym wzajemną zależność pomiędzy cechami struktury obszarowej gospodarstw rolnych a narastaniem procesów urbanizacyjnych. Charakterystyka wybranych cech społeczno-demograficznych ludności żyjącej we wsiach o odmiennym poziomie zurbanizowana ilustrowała przede wszystkim ich powiązanie z uwarunkowaniami gospodarczymi. Podkreślenia wymaga fakt, że podobnie jak w odniesieniu do struktur ekonomicznych, także w układach społecznych zaznaczył się korzystny wpływ procesów urbanizacyjnych na przekształcenia w rolnictwie.
Wśród mieszkańców wsi coraz większą część stanowią rodziny nieposiadające gospodarstw rolnych czyli gruntów przekraczających 1 ha użytków rolnych. Według badań statystycznych udział takich rodzin wśród ogółu obejmuje 54%. Tematem opracowania jest charakterystyka tej zbiorowości według głównych źródeł utrzymania. W tym celu wykorzystano dane ankiety przeprowadzonej w 1996 roku w 73 wsiach położonych w różnych regionach kraju. Ogółem objęła ona 8401 rodzin wiejskich z czego 4279 nie posiadało gospodarstw rolnych. Z zebranych materiałów dotyczących wiejskich rodzin niechłopskich wynikało, że według kryterium dominującego przychodu (50% i więcej ogólnej sumy) podział tej grupy był następujący: - 40,3% stanowiły rodziny pracownicze, w których główne przychody pochodziły z pracy najemnej, - 45,3% to rodziny emeryckie, w których większość przychodów stanowiły świadczenia emerytalno-rentowe, - 5,7% było rodzin utrzymujących się z działalności gospodarczej na własny rachunek, - 2,7% było rodzin bezrobotnych utrzymujących się głównie z zasiłków, - 0,6% stanowiły rodziny czerpiące główny przychód ze sprzedaży produktów rolniczych uprawianych na działce, - 5,4% nie posiadało jednego dominującego przychodu. Podział rodzin niechłopskich według wyróżnionych kategorii społeczno - ekonomicznych odzwierciedlał wieloletnie mechanizmy decydujące o składzie tej grupy oraz nowe trendy związane z przemianami w gospodarce. Najsilniej zaznaczył się wpływ utrudnień na rynku pracy. Ograniczenie możliwości zarobkowych spowodowało, że rodziny pracownicze przestały dominować w badanej grupie, a ich miejsce zajęły rodziny emeryckie. Ogólnie w 1996 roku zarobkowe bądź niezarobkowe źródła przychodów dzieliły zbiorowość niechłopską na dwie prawie równe części. Zaprezentowana kategoryzacja rodzin niechłopskich łączyła się ze zróżnicowaniem poziomu przychodów oraz rozwarstwieniem ekonomicznym w ramach wyróżnionych grup rodzin. Generalnie podział badanej zbiorowości według statusu społeczno-ekonomicznego świadczył o powiększaniu się różnorodności w źródłach utrzymania wiejskiej populacji i w tym sensie dokumentował narastanie procesu wielofunkcyjnego rozwoju wsi.
Opracowanie zawiera analizę danych na temat aktywności zawodowej i bezrobocia ludności wiejskiej. Materiał źródłowy stanowią wyniki badań ankietowych IERiGŻ. Badania te zostały przeprowadzane w 1996 roku wśród mieszkańców 73 wsi (ogółem około 30 tys. osób). Charakterystykę sytuacji wiejskiej ludności na rynku pracy ograniczono do osób w wieku produkcyjnym. W ten sposób wyeliminowano jedną z podstawowych różnic pomiędzy zatrudnieniem zarobkowym, a zajęciami w gospodarstwie rolnym członków rodzin rolniczych. Zebrane informacje udokumentowały, że mieszkańcy wsi w znikomym stopniu partycypują w ogólnej poprawie sytuacji na rynku pracy. Niezmiennie w najtrudniejszym położeniu znajdują się osoby z wiejskich rodzin pracowniczych. W porównaniu z analogicznymi materiałami źródłowymi z ankiety przeprowadzonej w 1992 roku, w grupie ludności niechłopskiej z 52,3 do 49,1%. zmniejszył się udział pracujących, wzrósł natomiast odsetek bezrobotnych - z 15,1 do 18,4% .Według wcześniejszych badań odpowiednio niższa była również wartość stopy bezrobocia wśród bezrolnych mieszkańców wsi. W 1992 roku wynosiła ona 22,3%, a w 1996 roku 27,3% .Świadczy to o pogłębianiu się nierówności na rynku pracy oraz kumulacji bezrobocia w grupie niechłopskiej ludności wiejskiej. Ograniczenia w możliwościach podjęcia pracy zarobkowej uwydatniły odrębności w aktywności zawodowej osób z rodzin rolniczych i bezrolnych. Wpływ zatrudnienia w gospodarstwach chłopskich na łagodzenie napięć na rynku pracy szczególnie silnie zaznaczył się w przestrzennych różnicach w alokacji siły roboczej oraz w rozpowszechnieniu bezrobocia na wsi. Charakterystyka osób zarobkujących i bezrobotnych według cech demograficznych i poziomu wykształcenia wykazała, że upośledzenie mieszkańców wsi na rynku pracy jest głównie związane z ich niskim poziomem kwalifikacji zawodowych.
Treść pracy zawiera merytoryczne uzasadnienie klasyfikacji wsi według stopnia zaawansowania procesu wielofunkcyjnego rozwoju. Za główny wyznacznik selekcji zastosowano kryterium wysokości udziału ludności pracującej zarobkowo poza rolnictwem. Wychodząc z takiego podziału, na podstawie rozmieszczenia wsi wielofunkcyjnych w poszczególnych regionach kraju, scharakteryzowano uwarunkowania decydujące o przekształceniach funkcjonalno-strukturalnych obszarów wiejskich. Ponadto przedstawiono różnice w alokacji zatrudnienia zarobkowego ludności wiejskiej w podziale na wsie tradycyjne i wielofunkcyjne. Z kolei na podstawie zmian zachodzących na rynku pracy w obu wyodrębnionych typach wsi ukazano odmienności w kształtowaniu się lokalnego rozwoju oraz wskazano na podstawy dyferencjacji obszarów wiejskich. Praca została w całości oparta na materiale źródłowym pochodzącym z ankiety zrealizowanej w Zakładzie Badań Społecznych w 1992r. oraz z sondażu przeprowadzonego metodą korespondencyjną na tej samej próbie badawczej w 1994r. Zanalizowany materiał potwierdził, że dotychczas głównym czynnikiem decydującym zaawansowaniu w procesie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich było położenie wsi względem ośrodków uprzemysłowionych i aglomeracji stwarzających duże możliwości po- zarolniczego zatrudnienia. W konsekwencji zróżnicowanie w udziale wsi o charakterze wielofunkcyjnym według makroregionów jest bardzo duże. Wśród głównych wniosków wynikających z analizy zatrudnienia we wsiach wielofunkcyjnych i tradycyjnych wymienić należy prawidłowość, że w pierwszej z wymienionej grupy wsi, mieszkańcy cechują się relatywnie większą skłonnością do mobilności zawodowej i podejmowania różnorodnej działalności gospodarczej niż mieszkańcy wsi o charakterze tradycyjnym. Można przewidywać, że obserwowane zjawiska będą powodowały dalsze powiększanie się przestrzennych różnic w warunkach cywilizacyjnych i w poziomie życia rodzin zamieszkujących obszary wiejskie, tym bardziej że pomiędzy porównywanymi typami wsi zaznaczają się też różnice w rozwoju infrastruktury.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 7 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.