Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 24

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
Obowiązujące w Polsce prawo wodne wprowadza wymóg waloryzacji stanu i poprawy jakości wód. Ocenę stanu wód wykonuje się głównie na podstawie parametrów biotycznych i fizykochemicznych. Pytanie o jakość parametrów hydromorfologicznych nie pojawia się, gdy stan wód płynących jest bardzo dobry, a kiedy jest dobry i średni, ich wynik powinien być zgodny z pozostałymi waloryzacjami. Tego typu podejście nastawione jest na ocenę skutków i nie odpowiada na pytanie o przyczyny postawienia dobrej oceny danemu odcinkowi rzeki. Nie można w takiej sytuacji określić trwałości istniejącego ekosystemu ani tendencji, jakim może on podlegać w przyszłości. Ważnym elementem waloryzacji hydromorfologicznej jest określenie intensywności procesów fluwialnych w korycie rzeki oraz możliwej dynamiki ich zmian. Presje hydromorfologiczne powodują zaburzenia równowagi hydrodynamicznej objawiające się zmianami typu koryta, jego wcięciem oraz zmianą składu granulometrycznego uziarnienia dna. W artykule podjęto próbę waloryzacji procesów fluwialnych. Jej wynik może być zastosowany do dokładnej oceny aktualnej jakości i możliwych zmian w korytach rzek górskich.
Rzeka Nida płynie w województwie świętokrzyskim po obszarach zagospodarowanych przeważnie rolniczo. W chwili obecnej stwarza w dolnym biegu duże zagrożenie powodziowe, m.in. ze względu na brak małej retencji, która może być dostępna po likwidacji zbędnych obwałowań przeciwpowodziowych. Obliczono wpływ zwiększenia retencji poprzez otwarcie doliny na odcinku od Rębowa do Pińczowa na bezpośrednio poniżej leżące obszary Nidy nieuregulowanej. Za pomocą programu HEC-RAS wykonano obliczenia zasięgu zalewu 10,3 km odcinka rzeki. W tym celu przygotowano 103 przekroje poprzeczne odległe od siebie o średnio 100 m. Symulację wykonano dla szerokiego zakresu przepływów od 1m3 · s–1 do Q1% .
Rzeka Nida przepływa przez południową cześć Polski, obejmując swym zasięgiem głównie województwo świętokrzyskie. Nida, jako najdłuższa rzeka województwa licząca 151,2 km, odwadnia południową część Gór Świętokrzyskich i środkowo-północną część Niecki Nidziańskiej. W przeważającej części jest nieuregulowaną rzeką nizinną o średnim spadku 0,65 promila. Obszar Doliny Nidy pomiędzy przekrojami Stara Wieś i Pińczów został mocno przekształcony przez człowieka. Poza pełną regulacją rzeki na odcinku Stara Wieś–Motkowice i częściową Motkowice–Pińczów, w opisanym rejonie wykonano również prace melioracyjne. Rzeka Nida w środkowym biegu jest w przeważającej części obwałowana, co powoduje, że duży obszar powyżej oraz w rejonie delty śródlądowej jest wyłączony z pełnienia funkcji zbiornika retencji przeciwpowodziowej. Dodatkowo umocnienia te są zaniedbane. Zbyt wąska rozstawa wałów powoduje, że wiele wezbrań wiosennych osiąga rzędną ich korony. Powoduje to silne obciążenie konstrukcji obwałowań. Piaszczyste podłoże i dość gwałtowne powodzie wiosenne są dodatkowo przyczyną częstych awarii wałów przeciwpowodziowych. Woda, która wdziera się przez uszkodzony wał, wnosi na okoliczne pola duże ilości rumowiska, a następnie zalega na zawalu. Zmeliorowana dolina przeznaczona jest w dużym stopniu pod użytki zielone, z tego powodu zbyt długie zaleganie wody w dolinie może spowodować pojawienie się procesów gnilnych. Planowane jest poddanie badanego obszaru zabiegom renaturyzacyjnym. Celem artykułu jest określenie jakości funkcjonowania istniejących wałów przeciwpowodziowych na odcinku od 78+300 do 76+200, wykonanie oceny zagrożenia powodziowego i skutków powodzi po wykonaniu prac renaturalizacyjnych na tle powodzi wiosennej w roku 2006. Na opisywanym obszarze wykonywane są regularne pomiary geodezyjne i hydrauliczne (przekroje poprzeczne koryta Nidy, przekroje dolinowe oraz pomiary tachimetryczne, pomiary prędkości wody i spadku, pomiary granulometryczne i transportu rumowiska). Po powodzi wiosennej w roku 2006 wykonano pomiary geodezyjne, pomiary prędkości wody i spadku zwierciadła wody w rejonie zniszczeń na obszarze pomiędzy Starą Wsią a Motkowicami. Wykonano również pomiary tachimetryczne w rejonie Delty i wizję lokalną po powodzi w rejonie niepoddanym regulacji; poniżej Pińczowa (okolice Krzyżanowic). W artykule przedstawiono wyniki pomiarów dwóch rozmyć wału przeciwpowodziowego. Pierwsze powstało w odległości 76+840, a drugie – 76+640; około 500 metrów powyżej mostu w Motkowicach. Badany obszar porównano z innymi obszarami delty śródlądowej, na których prowadzone są wieloletnie badania przez zespół pracowników Katedry Inżynierii Wodnej AR w Krakowie.
Zalew Pińczowski powstał podczas technicznej regulacji rzeki Nidy. Został on oddany do użytku w roku 1973, a modernizowany w latach 80. Wykonany został przekop skracający bieg rzeki, a dotychczasowe koryto biegnące w pobliżu ośrodka MOSiR pogłębiono, tworząc w ten sposób zalew. Od strony południowowschodniej zbiornik opiera się o drogę wojewódzką w miejscu, gdzie w przeszłości zlokalizowany był most drogowy na Nidzie. W chwili obecnej znajduje się tam przepust drogowy w kierunku rowu przeprowadzającego wodę ze zbiornika do starorzecza, a następnie na mokradła i z powrotem do Nidy poniżej Pińczowa. Długość odprowadzalnika wynosi około 1,3 km, a jego spadek – od 0,16 do 0,37‰. Zasilanie zbiornika odbywa się poprzez doprowadzalnik o długości 1,8 km i spadku 0,42‰, będący w przeważającej części starym korytem Nidy. Pobór wody następuje się poprzez śluzę wpustową. Zbiornik pracuje obecnie jako przepływowy z 8-dniowym czasem zatrzymania wody. Projektowany czas jest krótszy i wynosi 5–6 dni, a zalecany czas zatrzymania, określony w niniejszym artykule na podstawie analizy szeregu parametrów morfologicznych, biologicznych i chemizmu wód, nie powinien przekroczyć 2–3 dni. Przepust wody do odprowadzalnika posiada zbyt mały wydatek, co powoduje, że zbiornik pińczowski nie jest właściwie eksploatowany. Z tego powodu w chwili obecnej w zalewie występuje wiele niepożądanych procesów powodujących powolną degradację zbiornika. W związku w tym zaproponowano wykonanie rurociągu, prowadzącego wodę wprost do Nidy, zwiększającego przepływ wody przez zbiornik do ilości optymalnej. Zaproponowano również pogłębienie zbiornika z uwzględnieniem ochrony istniejących tam chronionych gatunków małży.
Małe zbiorniki wodne są ważnym elementem programu małej retencji. Ze względu na niewielkie głębokości ulegają one zwykle szybkiemu zalądowieniu. Przyczyną tego procesu są zbyt małe prędkości przepływu wody, w ich następstwie w różnych częściach zbiorników dochodzi do przyspieszenia sedymentacji zawiesiny organicznej i nieorganicznej. W pracy określono przepływ wody przez zbiornik pińczowski podczas różnych stanów wody w Nidzie dla warunków istniejących i po wykonaniu dodatkowego kanału ulgi do rzeki. Prędkości występujące w zbiornikach wodnych są w wielu obszarach zbyt małe, aby można je było zmierzyć w sposób tradycyjny. Z tego powodu do określenia stref występowania obszarów zastoiskowych użyty został model dwuwymiarowy CCHE2D. Zaproponowano scenariusz pozwalający na poprawę warunków tlenowych w zbiorniku, a także na zmniejszenie intensywności osadzania materiału transportowanego do zbiornika poprzez wykonanie kanału ulgi.
Prace objęte opracowaniem dotyczą trzech typów obiektów: bystrotoku kamiennego o zwiększonej szorstkości, bystrotoku kamiennego kaskadowego oraz bystrotoku kamiennego ze spocznikami. W ramach przedstawionego projektu wykonano pomiary laboratoryjne i modelowanie numeryczne pozwalające wskazać optymalne prędkości w przepławkach. Określono również rozmieszczenie strug wody i miejsca utrudniające migrację ryb oraz stabilność materiału dennego, umieszczonego w przepławkach. Na podstawie analizy wyników uzyskanych dzięki modelowaniu fizycznemu i komputerowemu ustalono punkty, w których należy przeprowadzić analizę parametrów granicznych prędkości. Celem przedstawionego projektu jest aplikacja uzyskanych wyników do algorytmu komputerowego, co ma umożliwić określenie warunków przejścia wybranych gatunków ryb przez przepławkę wraz z wyznaczeniem ewentualnych miejsc niemożliwych do pokonania. Aby ułatwić pracę, program „Przepławka 1” wyposażony został w graficzny interfejs użytkownika wspierający proces wprowadzania i edycji danych oraz prezentacji wyników. Moduł wprowadzania danych analizuje ich poprawność, przez co zmniejszone zostaje ryzyko niespodziewanych awarii oprogramowania i utraty raportu.
Praca dotyczy badań rumowiska dennego na meandrującym odcinku Odry granicznej w rejonie Meandra nr I. Na skutek procesów fluwialnych koryto Odry podlega przeobrażeniom prowadzącym do częstych zmian trasy rzeki. W czasie historycznym nastąpiło wielokrotne przerwanie meandrów, ostatnie dwa w 1967 r. (Meander IV) i w 1997 r. (Meander I). W starym korycie maleje stopniowo natężenie przepływu, a większość wody płynie nowym korytem. Wskutek tego następuje stopniowe zamulanie starego koryta. Stwierdzono intensywny rozwój form korytowych w postaci odsypisk oraz wysp. W górnej części odciętego Meandra nr I osadza się głównie rumowisko wleczone, natomiast w środkowej i dolnej jego części rumowisko unoszone. Wierzchnia warstwa rumowiska dennego podlega procesowi sortowania ziarnowego i tworzenia obrukowania. Wielkość ziaren tworzących opancerzenie wynosi 8,4–9,8 cm, a głębsze warstwy (20–40 cm) mają uziarnienie d50 = 2,3–2,9 cm. Wyspy zbudowane z materiałów drobnoziarnistych zostały w ciągu 3–4 lat pokryte roślinnością krzewiastą i drzewiastą. Ten proces prowadzi do znacznego zmniejszenia prędkości przepływu w starorzeczu. Wzrost natężenia przepływu w nowym korycie powoduje erozję brzegów i odkładanie erodowanego materiału (żwir i kamienie) poniżej Meandra nr I w postaci odsypisk (fot. 1, 2).
Istotnym elementem rozwoju turystyki wodnej są różnorodne budowle hydrotechniczne (zapory, jazy, zbiorniki wodne, korekcje stopniowe, zapory przeciwrumowiskowe). W rejonie tych obiektów, wykorzystując piętrzenie wody, rozwija się masowa rekreacja wodna. Jej wpływ na ekosystemy wodne oraz przyrodnicze wartości doliny rzek z reguły jest negatywny. Redukcji ulega zarówno stopień bioróżnorodności, jak i walory krajobrazowe. Obok zmieniających naturalny krajobraz budowli hydrotechnicznych powstaje szereg obiektów infrastruktury turystycznej. Dla popularnych i masowych spły wów kajakowych rzeki są często „ujarzmiane” wbrew naturalnym warunkom hydrodynamicznym. Tematem artykułu jest problematyka rozwoju turystyki i rekreacji, związanych z ekosystemami wód powierzchniowych na terenach o wysokich walorach przyrodniczych, w tym na obszarach chronionych. W artykule przeprowadzono analizę negatywnych skutków intensywnego rozwoju turystyki i rekreacji (kajakarstwo, żeglarstwo, wędkarstwo, rekreacja) w dolinach rzek oraz przedstawiono propozycje działań wspierających turystykę przy zachowaniu wartości przyrodniczo-krajobrazowych.
W pracy przedstawiono wyniki modelowania numerycznego warunków przepływu wody w przepławkach biologicznych w formie kanału stanowiącego obejście budowli hydrotechnicznej naśladującego naturalny strumień, z funkcją kanału tarłowego. Wyniki modelowania porównano z wynikami pomiarów laboratoryjnych rozkładu prędkości w różnych typach siedlisk występujących w naturalnych strumieniach, od przepływu spokojnego do przepływu szybkiego. Uzyskano rozkłady trzech składowych prędkości vx, vy i vz w charakterystycznych punktach profilu podłużnego i przekroju poprzecznego: (1) na zbystrzeniu, (2) w strefie oraz (3) poza strefą turbulencji dla różnych konfiguracji dna i wielkości rumowiska. Wielkości te posłużyły do wyznaczenia profili prędkości, prędkości średnich oraz charakterystyki lokalnych warunków przepływu. Podjęto próbę przeniesienia wyników uzyskanych przy użyciu modelu fizycznego na obiekty rzeczywiste z wykorzystaniem teorii podobieństwa zjawisk fizycznych.
Velocity fluctuations and turbulence of velocity in mountain rivers varys when the flow parameters change from free flow conditions to clogged cross-section. The first part of the paper is devoted to extending the description of turbulence intensity distribution in rough flow conditions. In the second part the effect of growth of ligneous water plants in the bed on turbulence intensity is presented.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.