Wyniki wyszukiwania

1

Artykuł dostępny w postaci pełnego tekstu - kliknij by otworzyć plik

Ładunki zanieczyszczeń charakteryzujące ścieki pochodzące z budynków szkolnych na terenach wiejskich

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2010

|

nr 14

W artykule przedstawiono analizę wyników badań dotyczących jednostkowych ładunków zanieczyszczeń w ściekach odpływających z dwóch budynków użyteczności publicznej – szkół. Oba budynki szkolne znajdują się na terenie typowych gmin wiejskich województwa małopolskiego. Do pierwszej ze szkół w miejscowości Rajbrot w okresie badań uczęszczało 365 uczniów, natomiast do drugiej ze szkół w miejscowości Imbramowice ilość uczęszczających uczniów wynosiła 100. Celem przeprowadzonych badań było określenie jednostkowego ładunku w odniesieniu do BZT5, ChZT, zawiesiny ogólnej, azotu ogólnego oraz fosforu ogólnego. Przeprowadzone badania obejmowały okres 36 miesięcy w latach 2006– 2008. W okresie tym pobrano 36 próbek ścieków odpływających (surowych) z każdego obiektu ze średnią częstotliwością raz w miesiącu. Na podstawie zbioru danych określono następujące charakterystyczne wielkości jednostkowych ładunków zanieczyszczeń: minimum, maksimum oraz wartość średnia arytmetyczna. Wyniki badań porównano do informacji dotyczących jednostkowego ładunku zanieczyszczeń w ściekach bytowych podawanych w literaturze. Uaktualnione dane dotyczące specyfiki ładunków zanieczyszczeń w ściekach pochodzących z budynków szkolnych powinny się przyczynić do poprawnego projektowania lub doboru indywidualnych systemów oczyszczalni ścieków dla tego typu obiektów na podstawie obliczonej równoważnej liczby mieszkańców (RLM) wszędzie tam, gdzie nie ma danych dotyczących analiz fizykochemicznych ścieków.

2

Zmienność temperatury ścieków w małych systemach kanalizacyjnych

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr 3/I

Badania miały na celu określenie zmienności oraz zakresu temperatury ścieków w bioreaktorach z osadem czynnym na przykładzie dwóch wiejskich systemów kanalizacyjnych. Dodatkowym celem było określenie wpływu temperatury ścieków w kanalizacji oraz temperatury powietrza atmosferycznego na temperaturę ścieków w otwartych, przepływowych bioreaktorach biologicznych. Badania prowadzono w okresie od stycznia do grudnia 2011 roku. Aby wykazać wpływ opisanych czynników na temperaturę ścieków w bioreaktorze posłużono się statystyczną analizą regresji wielokrotnej. Badania prowadzono w dwóch małych systemach kanalizacyjnych zlokalizowanych na terenie gmin wiejskich w Nowym Brzesku oraz Spytkowicach. Oba systemy zaliczane są do grupy obiektów nieprzekraczających 2000 RLM. Na podstawie rocznych badań stwierdzono, że średnia roczna temperatura ścieków w bioreaktorach przepływowych stanowiących część biologiczną małych oczyszczalni oscyluje w granicach 12,6÷12,7oC, natomiast jej zakres wynosi od 5,6oC do 19,2oC. Ścieki w małych, wiejskich oczyszczalniach mają temperaturę nieprzekraczającą 10,0oC w okresie około ⅓ roku, co świadczy o ich permanentnym wychłodzeniu. Wielkość temperatury ścieków w małych systemach kanalizacyjnych występuje w dużo większym zakresie w porównaniu do ścieków w dużych, miejskich systemach odprowadzających ścieki. Ponadto wpływ na temperaturę ścieków w bioreaktorach ma w bardzo dużym stopniu temperatura ścieków dopływających z kanalizacji oraz w mniejszym, ale również znaczącym temperatura zewnętrzna powietrza atmosferycznego. Aby ograniczyć nadmierne wychładzanie ścieków w wiejskich systemach kanalizacyjnych powinno się uniemożliwiać dopływy do kanalizacji wód roztopowych i deszczowych. W małych oczyszczalniach, w których występują duże wahania temperatury powinno się stosować zmienny wiek osadu w zależności od temperatury ścieków, czego skutkiem będzie poprawa skuteczności oczyszczania ścieków.

3

Średnie zużycie zimnej i ciepłej wody w budynkach wielorodzinnych

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2009

|

nr 09

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących zużycia wody w czterech budynkach wielorodzinnych w wieloleciu 2004–2008. Do badań wytypowano budynki mieszkalne o różnej liczbie lokali mieszkalnych oraz o różnej liczbie zameldowanych mieszkańców. Wszystkie mieszkania w poszczególnych blokach są w pełni i komfortowo wyposażone w wewnętrzną instalację wodociągowo- kanalizacyjną. Woda zimna do mieszkań doprowadzana jest z Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie. Natomiast woda ciepła dostarczana jest z Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej S.A. w Krakowie. W każdym lokalu mieszkalnym zainstalowane były wodomierze wody zimnej i ciepłej. Zainstalowane wodomierze mają klasę dokładności metrologicznej B, a błąd ich pomiaru wynosi ± 2%. Celem badań było określenie wielkości jednostkowego zużycia wody zimnej i ciepłej w czterech budynkach wielorodzinnych zlokalizowanych na osiedlu Kurdwanów w Krakowie. Ilość zużywanej wody zimnej i ciepłej odczytywano z wodomierzy skrzydełkowych z częstotliwością raz na trzy miesiące, a następnie obliczano zużycie w przeliczeniu na mieszkańca w ciągu doby. W okresie tym przeanalizowano wielkość zużycia całkowitego i porównano do aktualnie obowiązujących wytycznych zawartych w Rozporządzeniu z dnia 14 stycznia 2002 roku, dotyczącym przeciętnych norm zużycia wody przez mieszkańców. Porównanie miało na celu wykazanie, czy faktyczne zużycie wody jest porównywalne ze zużyciem przyjmowanym w wytycznych. We wszystkich analizowanych budynkach wielorodzinnych odnotowano dużo mniejsze zużycie wody od wartości podawanych w aktualnie obowiązujących wytycznych. W okresie 5. lat pomiarów zużycia wody zimnej i ciepłej stwierdzono, iż średnio jeden mieszkaniec w ciągu doby zużywał od 54,7 dm3 w bloku „A” do 72,4 dm3 w bloku „C”. Różnica pomiędzy rzeczywistym zużyciem wody a przyjmowanym w obowiązujących wytycznych wynosiła od 63,5% do 51,7%. Jest to kolejny przykład, jak dalece aktualne wytyczne dotyczące zużycia wody przez ludzi odbiegają od rzeczywistości. Wyniki analizy zużycia wody przedstawione w niniejszym artykule potwierdzają doniesienia literaturowe o niskim zużyciu wody przez mieszkańców zamieszkujących mieszkania mające wodę zimną, ciepłą oraz system odprowadzania ścieków.

4

Zmienność ilości dopływających ścieków do oczyszczalni w Tęgoborzy

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2009

|

nr 09

W pracy przedstawiono wyniki badań częstości występowania charakterystycznych dopływów ścieków bytowych do oczyszczalni typu Eko-Clear/II zlokalizowanej w miejscowości Tęgoborza. Przedmiotowa oczyszczalnia ścieków została zaprojektowana na dobowy dopływ ścieków od 1630 RLM. Zakładany w projekcie średni dobowy dopływ ścieków Qd.śr. wynosi 204 m3·d-1. Analizę wyników badań opracowano na podstawie dobowych odczytów dopływających ścieków w okresie 5 lat (2002–2006). W każdym roku określono przedziały klasowe, w których najczęściej pojawiały się dopływy ścieków oraz omówiono częstotliwość pojawiania się dopływów maksymalnych, znacznie przekraczających dopuszczalne obciążenia oczyszczalni. Oczyszczalnia ścieków w okresie badań była niedociążona hydraulicznie. W roku 2002 do oczyszczalni dopływało niecałe 32% Qśr.d., w roku 2003 wartość ta wzrosła do około 42% Qśr.d. W kolejnym roku 2004 odnotowano najwyższy dopływ faktyczny w badanym okresie, który wyniósł ponad 49% zakładanego dopływu. W dwóch kolejnych latach odnotowano regres dopływających ścieków w porównaniu do lat poprzednich. W roku 2005 dopływ wahał się na poziomie 41%, a w roku 2006 dopływało niecałe 35% Qśr.d. W roku 2002 najczęściej pojawiały się dopływy w przedziałach 40 m3·d-1 – 60 m3·d-1 i 60 m3·d-1 – 80 m3·d-1. W tych samych przedziałach częstości najczęściej pojawiały się dopływy w kolejnym 2003 roku. W roku 2004 przedziały o najczęściej pojawiającym się dopływie to 60 m3·d-1 – 80 m3·d-1 i 80 m3·d-1 – 100 m3·d-1. W roku 2005, tak jak w poprzednim roku w dwóch tych samych przedziałach odnotowano większość dobowych dopływów ścieków. Najbardziej wyrównany dopływ ścieków miał miejsce w roku 2006. Na zbliżonym poziomie częstości występował dopływ ścieków w 5. przedziałach klasowych. Z wyjątkiem roku 2002 zdarzały się dopływy przekraczające kilkakrotnie dopływ średni. Były to dopływy na poziomie przewyższającym 200 m3·d-1, a w roku 2006 nawet 300 m3·d-1. Dopływy takie pojawiały się w okresie dużych opadów atmosferycznych. Wskazuje to na dużą ilość dopływających wód przypadkowych do kanalizacji.

5

Ocena niezawodności usuwania związków biogennych w oczyszczalni ścieków metodą Weibulla

100%

Bugajski P.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2014

|

tom 576

Celem pracy była ocena niezawodności usuwania związków azotu i fosforu z zastosowaniem metody niezawodności Weibulla w zbiorczej oczyszczalni ścieków w Mszanie Dolnej. Wielkość projektowana oczyszczalni wyrażona RLM wynosi 18000. Badania prowadzono w latach 2007–2011, w których pobrano i poddano analizie ﬁzyczno-chemicznej 60 próbek ścieków surowych i oczyszczonych. Na podstawie badań stwierdzono, że stężenia azotu ogólnego w ściekach dopływających w 83,3% przypadków odpowiadały charakterystycznym wartościom w ściekach bytowych, z kolei stężenia fosforu ogólnego były tylko w 30% na poziomie wartości charakterystycznych. Za pomocą tej metody oceniano poziom niezawodności technologicznej oczyszczalni, który to wynika z metodycznej analizy uzyskanych wcześniej wyników badań. Analizowana oczyszczalnia pracuje z obniżoną niezawodnością, która dla azotu ogólnego wynosi 87,1%, a dla fosforu ogólnego 93,9%. Na skutek obniżonej skuteczności usuwania związków azotu oraz fosforu w badanym obiekcie w ściekach odprowadzanych do odbiornika pojawiają się stężenia wyższe od dopuszczalnych określonych w pozwoleniu wodno-prawnym. Według zaproponowanego w pracy dopuszczalnego poziomu niezawodności dla tej wielkości oczyszczalni opisanego przez Andrakę i Dzienisa [2003], w przedmiotowej oczyszczalni tylko stężenia azotu są wyższe od przyjętego poziomu niezawodności, a w odniesieniu do stężeń fosforu poziom niezawodności usuwania tego biogenu zawiera się w dopuszczalnej granicy. Celem zwiększenia skuteczności procesów nitryﬁkacji i denitryﬁkacji w bioreaktorze badanej oczyszczalni należy prowadzić ciągły monitoring (online) i okresowo dawkować dodatkowe źródło węgla organicznego (BZT5) bezpośrednio do bioreaktora w celu zachowania odpowiednich proporcji związków organicznych wyrażonych jako BZT5 w stosunku do związków azotu, tak aby prawidłowo zachodziły procesy nitryﬁkacji i denitryﬁkacji odpowiedzialne za neutralizację związków azotu.

6

Analiza niezawodności funkcjonowania oczyszczalni Bioblok PS-50 z zastosowaniem metody Weibulla

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2014

|

nr II/3

Celem badań była analiza niezawodności działania zbiorczej oczyszczalni ścieków typu Bioblok PS-50 zlokalizowanej w miejscowości Gruszów w gminie Pałecznica w województwie małopolskim. Okres badań objął lata 2008 – 2010. W okresie badań pobrano i poddano analizie fizyczno-chemicznej 18 próbek ścieków surowych oraz oczyszczonych ze średnią częstotliwością raz na dwa miesiące zgodnie z obowiązującymi metodami referencyjnymi. Ocenę niezawodności usuwania zanieczyszczeń w przedmiotowej oczyszczalni określono przy wykorzystaniu elementów teorii niezawodności Weibulla. W badaniach uwzględniono wskaźniki zanieczyszczeń określonych w pozwoleniu wodno-prawnym wydanym dla tego obiektu tj. BZT5, ChZT oraz zawiesina ogólna. Ponadto określono niezawodność unieszkodliwiania azotu ogólnego. Na podstawie oceny niezawodności funkcjonowania obiektu w odniesieniu do wskaźników z grupy podstawowej tj. BZT5, ChZT oraz zawiesiny ogólnej wykazano, że prawdopodobieństwo przekroczenia wartości dopuszczalnych możliwe jest w okresie od 3 do 8 dniach w rocznym okresie czasu. Ilość dni z możliwym przekroczeniem wartości dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń wskazuje, iż badana oczyszczalnia spełnia wymagania poziomu niezawodności technologicznej. W odniesieniu do niezawodności unieszkodliwiania związków azotu w badanej oczyszczalni stwierdza się, że prawdopodobieństwo przekroczenia wartości granicznej możliwe jest w 12 dobach w rocznym okresie czasu.

7

Wpływ temperatury ścieków na wielkość wybranych wskaźników zanieczyszczeń z oczyszczalni działającej w układzie sekwencyjnym SBR

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2011

|

nr 02

Przeprowadzone badania miały na celu określenie wpływu temperatury ścieków w bioreaktorach na wielkość odprowadzanych zanieczyszczeń w odnie-sieniu do wskaźników: BZT5, ChZT oraz azotu ogólnego. Badania prowadzono w gminnej oczyszczalni działającej w układzie sekwencyjnym (SBR). Przedmiotowa oczyszczalnia zlokalizowana jest na terenie gminy Książ Wielki w powiecie miechowskim w województwie małopolskim. Do oczyszczalni doprowadzane są ścieki z gospodarstw domowych z dwóch miejscowości: Książ Wielki oraz Wielka Wieś. W okresie badań do oczyszczalni dopływało średnio od 100 do 110 m3•d-1, co stanowiło blisko 50% zakładanego obciążenia hydraulicznego obiektu. Pomiar temperatury oraz pobór próbek ścieków do analiz fizykochemicznych wykonano okresie 24 miesięcy w latach 2007 i 2008. W tym okresie pobrano 24 próbki ścieków z częstotliwością raz na miesiąc. W okresie badań najniższa odnotowana temperatura ścieków w bioreaktorze wynosiła 7,1°C, natomiast najwyższa 18,8°C. Zatem w badanym okresie zmierzona amplituda temperatury ścieków w bioreaktorze wynosiła 11,7°C. Niska temperatura ścieków nie przekraczająca 10°C występowała w okresach od grudnia do kwietnia. W tym okresie w większości przypadków stwierdzono mniejszą sprawność unieszkodliwiania 3 analizowanych wskaźników zanieczyszczeń. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono przeciętny związek temperatury ścieków w bioreaktorze i wielkością stężeń wskaźników tlenowych BZT5, i ChZT. Na podstawie równań regresji liniowej stwierdzono, iż wraz ze wzrostem temperatury ścieków o 1°C wartość BZT5 malała o 0,64 mg•dm-3, a ChZT o 1,76 mg•dm-3. Istnieje wysoka korelacja pomiędzy temperaturą ścieków w bioreaktorze, a wielkością azotu ogólnego w ściekach odprowadzanych z przedmiotowej oczyszczalni. Wraz ze wzrostem temperatury ścieków w bioreaktorze o 1°C zmniejszała się wielkość azotu ogólnego o 1,34 mg•dm-3. W odniesieniu do dwóch wskaźników tlenowych, BZT5 i ChZT, które są uwzględniane w ocenie funkcjonowania obiektu nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnych, określonych w pozwoleniu wodno-prawnym.

8

Efekty pracy podczyszczalni ścieków poubojowych z ubojni trzody chlewnej

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2008

|

nr 03

W artykule przedstawiono wyniki badań oraz ich dyskusję dotyczącą pracy podczyszczalni ścieków pochodzących z ubojni trzody chlewnej w miejscowości Gruszów w gminie Pałecznica. Dodatkowo omówiono konstrukcję wspomnianej podczyszczalni, której autorami pomysłu oraz projektu są dr inż. Marian Długosz oraz dr inż. Piotr Bugajski. Celem badań było rozwiązanie trzech problemów związanych z uregulowaniem dużej nierównomierności odpływających ścieków, zredukować wielkość zanieczyszczeń zawartych w ściekach oraz zapobiec ich zagniwaniu. Zakresem badań objęto regulację odpływu ścieków rozłożonym równomiernie w czasie, analizę fizykochemiczną (BZT5 i ChZT) ścieków przed i po podczyszczalni oraz pomiar ilości tlenu w ściekach odpływających. Pierwszym na drodze technologicznej obiektem jest studnia z koszem skratkowym, w którym zatrzymywane są zanieczyszczenie większe od 5,0 mm. Następnie ścieki dopływają do osadnika w którym łatwoopadalne zanieczyszczenia sedymentują na dno, po czym ścieki przepływają do komory napowietrzanej. W komorze tej następuje proces napowietrzania (natleniania) ścieków. Natlenione ścieki dopływają do separatora tłuszczu, a następnie do studzienki, w której następuje rozdział ścieków. Część z nich trafia do kanalizacji bytowej, a następnie do oczyszczalni ścieków Bioblok PS-50, a część ścieków jest zawracana (recyrkulowana) do osadnika. Na podstawie analizy wyników badań i obserwacji stwierdzono, iż podczyszczalnia ścieków poubojowych pochodzących z ubojni trzody chlewnej spełnia postawione jej zadania. Uzyskano mianowicie regularny odpływ ścieków rozłożony w dłuższym okresie. Nieregularne dopływy ścieków były jedną z głównych przyczyn zakłóceń pracy zbiorczej oczyszczalni Bioblok PS-50. Drugim głównym problemem jaki rozwiązano to zmniejszenie ilości dopływających zanieczyszczeń wyrażanych wskaźnikami BZT5 i ChZT. W wyniku procesów podczyszczania ścieków uzyskano redukcję zanieczyszczeń o około 36% dla BZT5 i 37% dla ChZT. Pozwoliło to otrzymać wartości tych dwóch wskaźników na poziomie wyznaczonym w pozwoleniu wydanym przez Urząd Gminy w Pałecznicy, który jest właścicielem oczyszczalni ścieków Bioblok PS-50 w Gruszowie. Poprzez system napowietrzania oraz częściowej recyrkulacji ścieków spowodowano, iż ścieki odpływały „świeże” tzn. niezagniłe. W ściekach odpływających do kanalizacji zbiorowej ilość tlenu oscylowała w granicach 2,0 mgO2·dm-3. Z pomniejszych, ale również istotnych czynników wpływających na poprawę warunków oczyszczania ścieków w zbiorczej oczyszczalni to zmniejszenie ilości tłuszczu odpływającego z ubojni zwierząt.

9

Ilość dopływających ścieków do oczyszczalni SBR – Biovac w Książu Wielkim w latach 2000-2004

100%

Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2006

|

nr 3/1

W artykule przedstawiono analizę ilości dopływających ścieków do oczyszczalni typu SBR – BIOVAC w wieloleciu 2001–2004. Przedmiotowa oczyszczalnia zlokalizowana jest na terenie gminy Książ Wielki w województwie małopolskim. Uruchomienie oczyszczalni oraz pełny rozruch nastąpił w roku 2000. Oczyszczalnia ścieków została zaprojektowana na przepływ Qśr.d.=200 m3⋅d-1. Analiza ilości dopływających ścieków pozwoliła na porównanie ilości ścieków dopływających do ilości zakładanej w projekcie, a tym samym określenie aktualnego obciążenia obiektu. Od roku 2001 do roku 2004 sukcesywnie podłączano kolejnych użytkowników do sieci kanalizacyjnej, co skutkowało zwiększaniem się ilości dopływających ścieków. W roku 2001 dopływało średnio 70,0 m3⋅d-1, natomiast w roku 2004 dopływało średnio 106,7 m3⋅d-1. W analizowanym okresie czterech lat największe dopływy odnotowano w miesiącach marcu oraz grudniu – średnio 97,0 m3⋅d-1, natomiast miesiące o najmniejszym dopływie to styczeń i czerwiec – średni dopływ około 77,0 m3⋅d-1. Po przeanalizowaniu średnich dopływów ścieków w poszczególnych dniach tygodnia największe dopływy zanotowano w niedziele (91,5 m3⋅d-1), a najmniejsze w soboty (81,0 m3⋅d-1). Maksymalne odchylenia od dopływów średnich dobowych wyniosły ± 10%. Aktualny dopływ ścieków jest na poziomie 50% Qśr.d.. Z analizy wyników badań wynika, iż do oczyszczalni dopływa w każdym roku więcej ścieków. Trend wzrostowy dopływających ścieków pozwala stwierdzić, iż w najbliższych kilku latach oczyszczalnia ścieków osiągnie pełną zakładaną przepustowość. Istnieje zatem możliwość rozbudowy sieci kanalizacyjnej na terenie gminy, do której należy podłączać kolejne gospodarstwa w celu zwiększenie ilości dopływających ścieków, tak aby osiągnąć pełną zakładaną przepustowość obiektu.

10

Usuwanie związków biogennych w przydomowych oczyszczalniach ścieków typu Turbojet i Biocompact

63%

Kaczor G., Bugajski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2006

|

nr 2/2

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wielkości oraz redukcji związków azotu i fosforu w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Analizowane oczyszczalnie ścieków to obiekty pracujące na podstawie metody osadu czynnego. Pierwszy obiekt to oczyszczalnia typu Turbojet EP-4 zainstalowana w miejscowości Ibramowice w gminie Pałecznica w województwie małopolskim. Oczyszczalnia obsługuje szkołę podstawową, do której uczęszcza około 100 uczniów oraz dom nauczyciela zamieszany przez 6 osób. Drugi obiekt to oczyszczalnia typu Biocomopact BCT S-12. Przedmiotowa oczyszczalnia wybudowana jest w miejscowości Rajbrot w gminie Lipnica Murowana w województwie małopolskim. Do oczyszczalni dopływają ścieki z zespołu szkół, do którego uczęszcza około 300 uczniów oraz z domu nauczyciela zamieszkanego przez 12 osób. Badaniami objęto okres czteroletni (1999–2003), w którym pobierano próby ścieków surowych oraz oczyszczonych. Wyniki badań jakości ścieków surowych i oczyszczonych poddane zostały analizie statystycznej pozwalającej scharakteryzować wielkość i zmiany stężenia azotu ogólnego oraz fosforanów. W ramach analizy obliczono także częstość względną występowania określonych stężeń związków biogennych w ściekach oczyszczonych oraz scharakteryzowano wielkość redukcji tych wskaźników w procesie oczyszczania. Skład ścieków dopływających do obu oczyszczalni odpowiadał wartościom typowym dla ścieków bytowych, a średnia redukcja wskaźników eutroficznych azotu ogólnego i fosforanów wyniosła średnio dla obu oczyszczalni 63,6% i 51,4%. Średnie wartości stężenia azotu ogólnego i fosforanów w ściekach dopływających do oczyszczalni Turbojet EP-4 wyniosły 85,12 mgNog∙dm-3 i 35,44 mgPO4∙dm-3. Natomiast w ściekach oczyszczonych wyniosły odpowiednio 25,35 mgNog∙dm-3 i 11,99 mgPO4∙dm-3. W oczyszczalni Biocompact BCT S-12 średnie stężenie azotu ogólnego i fosforanów w ściekach dopływających wyniosło 77,61 mgNog∙dm-3 i 34,12 mgPO4∙dm-3, natomiast w ściekach oczyszczonych wartości średnie wyniosły 40,64 mgNog∙dm-3 dla azotu ogólnego i 20,13 mgPO4∙dm-3. Analiza wyników badań wskazała na bardziej stabilną pracę oczyszczalni Turbojet EP-4 w aspekcie redukcji związków biogennych w porównaniu do oczyszczalni Biocompact BCT S-12.

11

Przydomowe kontenerowe oczyszczalnie jako uzupełniający element systemu unieszkodliwiania ścieków w gminie Pałecznica

63%

Bugajski P., Slizowski R.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2003

|

tom 24

12

Ocena niezawodności działania przydomowej oczyszczalni ścieków

63%

Bugajski P., Walega A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2010

|

nr 02

Tereny wiejskie, ze względu na specyfikę zabudowy wciąż w niewystarczającym stopniu mają uregulowaną gospodarkę ściekową. Ze względu na znaczne odległości między zabudowaniami oraz występujące często niedogodne warunki do budowy zbiorczej kanalizacji coraz powszechniej propagowane są metody oczyszczania ścieków z pojedynczych zabudowań. Rozwiązania te powinny charakteryzować się znaczną skutecznością działania, niezawodnością i być atrakcyjne cenowo. Powszechnie do oczyszczania małych ilości ścieków wykorzystuje się tzw. „minioczyszczalnie” z osadem czynnym, będące swego rodzaju miniaturyzacją rozwiązań stosowanych w dużych obiektach. W przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków pracujących przy wykorzystaniu klasycznego osadu czynnego, wahania w obciążeniu ładunkiem zanieczyszczeń i objętością dopływających ścieków, a także zmienne warunki środowiskowe niekorzystnie wpływają na prawidłową pracę tych obiektów. Stąd celem artykułu było określenie niezawodności działania przydomowej oczyszczalni ścieków typu Biocompact BCT S-12. Analizę oparto na 3 wskaźnikach zanieczyszczeń: BZT5, ChZT oraz zawiesinie ogólnej. Próbki ścieków oczyszczonych pobierane były z częstością przeciętnie raz w miesiącu w okresie od marca 2000 do września 2003 r. W pracy określono podstawowe charakterystyki statystyczne analizowanych wskaźników zanieczyszczeń. Ocenę niezawodności przeprowadzono na modelu niezawodnościowym opartym na analizie rozkładu statystycznego wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych. Analiza wykazała, że badana oczyszczalnia ścieków charakteryzuje się obniżoną efektywnością usuwania zanieczyszczeń organicznych i zawiesin ogólnych, a także pracuje niestabilnie. Wielkość średniej redukcji BZT5 wyniosła 83,8%, ChZT 80,8%, a zawiesiny ogólnej 85,2%. Z kolei obliczona prognoza niezawodności pracy przedmiotowej oczyszczalni oparta na rozkładzie lognormalnego danych pomiarowych wykazała, że w przypadku redukcji ChZT w odniesieniu do okresu roku obiekt ten spełniałby wymogi odnośnie usuwania tego wskaźnika przez 341 dni, w przypadku BZT5 przez 262 dni, a zawiesiny przez 242 dni w roku.

13

Zmienność jednostkowego zużycia wody przez mieszkańców Olkusza

63%

Bugajski P., Satora S.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2009

|

nr 05

W pracy przedstawiono wielkość oraz zmienność zużycia wody przez dwie grupy użytkowników podłączonych do wodociągu w miejscowości Olkusz. Zużycia wody określono na podstawie odczytów z wodomierzy prowadzonych w latach 2005–2007 w grupie budynków jednorodzinnych, a w latach 2004–2007 w grupie mieszkań budynków wielorodzinnych (bloków). Przeprowadzona analiza zużycia wody wykazała, że jednostkowe średnie dobowe zużycie wody w budynkach jednorodzinnych wynoszące 75,96 dm3·d-1·M-1 a w budynkach wielorodzinnych 87,78 dm3·d-1·M-1 kształtowało się na podobnym poziomie jak zużycie wody występujące w innych miejscowościach, takich jak Mszana Dolna i Górna, Jordanów oraz Kocmyrzów-Luborzyca województwa małopolskiego. W analizowanej grupie budynków jednorodzinnych w badanym wieloleciu odnotowano 5,2% spadek zużycia wody, natomiast w budynkach wielorodzinnych wzrost o 6,6%. Jednostkowe zużycie wody w budynkach jedno i wielorodzinnych maleje wraz ze wzrostem liczby mieszkańców. Średnie rzeczywiste jednostkowe zużycie wody w budynkach jednorodzinnych było niższe o 24%, a w budynkach wielorodzinnych niższe o 45,1% od zużycia normowego. Zmienność zużycia wody określona została na podstawie wielkości statystycznego współczynnika zmienności. W budynkach jednorodzinnych była ona najczęściej średnia (73,3% ogółu budynków), a w budynkach wielorodzinnych mała (63,3% ogółu mieszkań).

14

Ilość i dynamika odpływu ścieków oczyszczonych w Dębicy w roku hydrologicznym 1996/97

63%

Pawelek J., Bugajski P.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

1999

|

tom 19

15

Efektywnosc redukcji wybranych wskaznikow zanieczyszczen w przydomowej oczyszczalni sciekow w miejscowosci Ibramowice

63%

Kaczor G., Bugajski P.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2005

|

tom 26

287-298

16

Niedociążenia hydrauliczne przydomowych oczyszczalni ścieków

63%

Bugajski P., Bergel T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2009

|

nr 05

Problem niedociążenia hydraulicznego oczyszczalni ścieków na terenach wiejskich dotyczy aktualnie bardzo wielu obiektów. Wynika on z braku zbiorczych systemów odprowadzania ścieków, oraz przyjęcie na etapie projektu oczyszczalni zbyt dużej ilości dopływających ścieków. Wydaje się, iż kwestią czasu jest rozbudowa sieci kanalizacyjnych na terenach wiejskich, co pozwoli na doprowadzenie znacznie większej ilości ścieków do oczyszczalni. Natomiast bardziej złożonym problemem jest właściwe przyjęcie ilości dopływających ścieków. Aktualnie wartością, która jest najczęściej podawana jako norma przypadająca na mieszkańca to 150 dm3·M-1 zużywanej wody (odprowadzanych ścieków) w ciągu doby. W rzeczywistości ilości te często bywają przesadne, a rzeczywista ilość zużywanej wody jest o wiele niższa. W publikacji porównano rzeczywista ilości dopływających ścieków w stosunku do wartości zakładanych w projekcie. W badaniach uwzględniono cztery przydomowe oczyszczalnie ścieków zlokalizowane w gminach wiejskich na terenie województwa małopolskiego. W oczyszczalni Turbojet EP-2 dopływ ścieków wyniósł w okresie badawczym blisko 0,82 m3·d-1 i był niższy od zakładanego (1,5 m3·d-1) o 46%. W oczyszczalni Turbojet EP-4 w okresie badawczym faktyczny dopływ wyniósł średnio 0,81 m3·d-1, co stanowiło zaledwie 19% dopływu zakładanego w projekcie. W oczyszczalni Biocompact BCT S-1 ilość dopływających ścieków wyniosła średnio 0,5 m3·d-1 i był to dopływ niższy od zakładanego (0,6 m3·d-1) o 17%. W ostatnim badanym obiekcie Biocompact BCT S-12 zakładany dopływ ścieków był na poziomie 12 m3·d-1, natomiast faktyczny dopływ wyniósł 5,0 m3·d-1 i był niższy od projektowanego dopływu o 47%. Wszystkie badane obiekty w były niedociążone hydraulicznie. Różnica pomiędzy dopływem faktycznym, a projektowanym wyniosła od 17% do 47%.

17

Wpływ zanieczyszczeń odprowadzanych z ubojni trzody chlewnej oraz masarni na jakość ścieków dopływających do oczyszczalni

63%

Bugajski P., Satora S.

Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus

|

2011

|

tom 10

|

nr 2

W pracy przedstawiono analizę wpływu zanieczyszczeń opisanych wartościami BZT5, ChZT i zawiesiny ogólnej w ściekach bytowych oraz pochodzących z masarni i ubojni trzody chlewnej na ich stężenie w mieszaninie ścieków dopływającej do oczyszczalni Bioblok PS-50 w Gruszowie. Średnie stężenia badanych wskaźników w mieszaninie ścieków obliczono jako średnią ważoną. Stwierdzono, że gdy te stężenia są zbyt wysokie, skutkuje to zakłóceniami w pracy oczyszczalni. Średnie ważone poszczególnych wskaźników wynosiły: BZT5 – 592,1 mg O2 ∙ dm–3, ChZT – 974,8 mg O2 ∙ dm–3, zawiesiny ogólnej – 570,7 mg ∙ dm–3. Aby zmniejszyć stężenie zanieczyszczeń w mieszaninie surowych ścieków dopływających do oczyszczalni należy zwiększyć udział procentowy ścieków bytowych z 82% do 96%. Jest to możliwe poprzez rozbudowę sieci kanalizacyjnej i podłączenie do niej kolejnych gospodarstw domowych oraz dodatkową modernizację istniejących lub nowo zainstalowanych systemów podczyszczania ścieków przemysłowych w miejscu ich powstania.

18

Ocena pracy oczyszczalni ścieków w Wadowicach przed modernizacją

63%

Bugajski P., Mielenz B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2008

|

nr 02

W artykule przedstawiono ocenę działania oczyszczalni ścieków w Wadowicach na podstawie redukcji zanieczyszczeń w okresie od stycznia 2003 roku do grudnia 2005 roku. Dodatkowym celem była analiza ilości dopływających ścieków w badanym okresie. Ocenę sprawności działania oczyszczalni oparto na wielkości redukcji 5 wybranych wskaźników zanieczyszczeń: BZT5, ChZT, zawiesina ogólna, azot ogólny i fosfor ogólny. Wartości ww. wskaźników zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych porównano do wartości z pozwolenia wodno-prawnego wydanego przez Starostę Wadowickiego dla Wadowickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o. z dnia 28.03.2006 r. Wyniki badań składu ścieków oczyszczonych wskazują, że średnie wielkości BZT5, ChZT, zawiesiny ogólnej, azotu ogólnego oraz fosforu ogólnego są niższe od wielkości dopuszczalnych z pozwolenia wodno-prawnego. W przypadku BZT5 wielkość średnia na odpływie (14,0 mgO2·dm-3) jest o blisko 7% niższa od wartości dopuszczalnej (15 mgO2·dm-3), ChZT (wartość średnia 89,15 mgO2·dm-3) – o 28,7% niższa od wartości dopuszczalnej (125 mgO2·dm-3), zawiesiny ogólnej (wartość średnia 27,27 mg·dm-3) – o 22,1% niższa od wartości dopuszczalnej (35 mg·dm-3), azotu ogólnego (wartość średnia 22,17 mgNog·dm-3) – o 26,1% niższa od wartości dopuszczalnej (30 mgNog·dm-3) oraz fosforu ogólnego (wartość średnia 1,26 mgPog·dm-3) – o 37% niższa od wartości dopuszczalnej. Średnia redukcja BZT5 w procesie oczyszczania wyniosła 97,13%, ChZT – 90,56%, zawiesiny ogólnej – 90,87%, azotu ogólnego – 52,73% i fosforu ogólnego – 88,15%. Redukcja wszystkich analizowanych wskaźników z wyjątkiem azotu ogólnego była na poziomie wyższym od wytycznych podanych w Rozporządzeniu z dnia 31 lipca 2006 roku. Redukcja azotu ogólnego na poziomie 52,73% była niższa od normatywnej, lecz mimo to nie odnotowano przypadku przekroczenia wartości dopuszczalnej.W pracy przedstawiono średnie miesięczne dopływy w analizowanych trzech latach badań. W roku 2003 średnia ilość dopływających ścieków wyniosła 6 627 m3·d-1, w roku 2004 dopływało 6 615 m3·d-1 i w roku 2005 dopływało 6 995 m3·d-1. Aczkolwiek średnioroczne dopływy były poniżej wartości dopuszczalnej (8 430 m3·d-1) w badanym okresie zdarzały się miesiące o dopływie większym od zakładanego. Obecnie trwa modernizacja obiektu celem zwiększenia jego przepustowości, tak aby można doprowadzić ścieki z kolejnych kanalizowanych miejscowości.

19

Struktura zużycia zimnej i ciepłej wody w gospodarstwie jednorodzinnym

63%

Bugajski P., Kaczor G.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2005

|

nr 2

W artykule przedstawiono strukturę zużycia zimnej i ciepłej wody w lokalu zamieszkanym przez 3-osobową rodzinę. W omawianym mieszkaniu zainstalowano 2 wodomierze wody zimnej i ciepłej w łazience oraz 2 wodomierze wody zimnej i ciepłej w kuchni. Zimna i ciepła woda w kuchni zużywana jest w trakcie przygotowywania posiłków oraz zmywania naczyń, natomiast w łazience woda zimna zużywana jest w celu spłukiwania miski ustępowej oraz na pranie, natomiast woda ciepła zużywana jest w celu utrzymania higieny osobistej mieszkańców. W kuchni występuje jeden punkt czerpalny wody zimnej i ciepłej (bateria nad zlewozmywakiem), natomiast w łazience cztery punkty czerpalne wody zimnej oraz dwa punkty czerpalne wody ciepłej. Celem pracy jest określenie struktury zużycia wody zimnej i ciepłej w wybranym gospodarstwie domowym. Szczegółowe cele to określenie faktycznej objętości wody zimnej, a także ciepłej zużywanej w łazience oraz w kuchni w badanym okresie. Woda zimna dostarczana jest z sieci wodociągowej, natomiast woda ciepła z elektrociepłowni MPEC S.A. w Krakowie. W roku badawczym 2004 mieszkańcy zużyli łącznie 96,08 m3 wody. Średnie zużycie jednostkowe wyniosło 101,0 dm3*M-1*d-1. Analiza zużycia wody w poszczególnych miesiącach roku 2004 wykazała, że najwyższe pobory wody wystąpiły w sierpniu, natomiast najniższe w kwietniu. Największa nierównomierność dobowa zużycia wody wystąpiła w maju (Ndmax = 2,4), a najmniejsza we wrześniu i grudniu (Ndmax = 1,4). W badanym okresie zużycie wody ciepłej stanowiło 38% całości zużywanej wody. Średnio w badanym okresie zużycie wody ciepłej wyniosło 38,6 dm3*M-1*d-1, natomiast wody zimnej 62,4 dm3*M-1*d-1. Przeprowadzone badania i wynikające z nich wnioski mogą posłużyć do nowelizacji obowiązujących wytycznych w zakresie zużycia wody oraz objętości wytwarzanych ścieków, które w świetle najnowszych doniesień literaturowych są zdecydowanie zawyżone.

20

Wpływ wybranych czynników na temperaturę ścieków w bioreaktorze przepływowym

63%

Bugajski P., Kaczor G.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2012

|

nr 2/I

Badania miały na celu określenie wpływu temperatury ścieków dopływają-cych z kanalizacji oraz wpływu temperatury powietrza atmosferycznego na tempe-raturę ścieków w otwartym - przepływowym reaktorze biologicznym. Do badań wytypowano mały system kanalizacyjny, wraz z oczyszczalnią ścieków, zakwalifi-kowany do grupy systemów do 2000 RLM, zlokalizowany na terenie gminy wiej-skiej w województwie małopolskim. W okresie badań do analizowanego systemu kanalizacyjnego odprowadzano ścieki z 250 budynków. Średni dobowy przepływ ścieków w badanym roku wynosił 115 m3•d-1. Badania objęły okres 12 miesięcy od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 roku. Aby wykazać wpływ omawia-nych czynników na temperaturę ścieków w bioreaktorze posłużono się analizą re-gresji wielokrotnej, która pozwala liczbowo określić wpływ poszczególnych zmiennych niezależnych, którymi są temperatura ścieków w kanalizacji oraz tem-peratura powietrza atmosferycznego na zmienną zależną, którą jest temperatura ścieków w bioreaktorze. W rocznym okresie badań stwierdzono dużą zmienność średniej dobowej temperatury ścieków odpływających z kanalizacji oraz średniej dobowej temperatury powietrza atmosferycznego. Średnia dobowa temperatura ścieków dopływających do reaktora wyniosła 11,0oC. Najniższa odnotowana tem-peratura ścieków dopływających wynosiła 4,9 oC, natomiast najwyższa 20,5oC. W badanym roku średnia dobowa temperatura powietrza atmosferycznego wyniosła 8,3oC. Na podstawie wyników korelacji cząstkowej stwierdzono, iż większy wpływ na temperaturę ścieków w bioreaktorze miała temperatura ścieków dopływających z kanalizacji niż temperatura powietrza. Współczynnik korelacji cząstkowej dla temperatury ścieków surowych wyniósł Rc=0,95, natomiast dla temperatury powietrza atmosferycznego Rc=0,73. Średnia dobowa temperatura ścieków w bioreaktorze w okresie rocznych pomiarów wyniosła 12,2oC, natomiast amplituda jej zmian wahała się od 5,3 do 20,5oC. W badanym okresie wynoszącym 365 dni tylko w 15 przypadkach stwierdzono występowanie temperatury ścieków w bioreaktorze wyższej od 18oC, czyli temperatury określonej w literaturze jako optymalnej dla prawidłowego metabolizmu mikroorganizmów osadu czynnego. Przedstawione wyniki badań, dotyczące zakresu zmian temperatury ścieków w małym wiejskim systemie kanalizacyjnym, zaliczanym do grupy do 2000 RLM, odbiegają od charakterystyki temperatury, opisywanej w literaturze, dotyczącej du-żych miejskich systemów odprowadzania i unieszkodliwia ścieków zaliczanych do grupy obiektów powyżej 100 000 RLM.

Ograniczanie wyników

Ładunki zanieczyszczeń charakteryzujące ścieki pochodzące z budynków szkolnych na terenach wiejskich

Zmienność temperatury ścieków w małych systemach kanalizacyjnych

Średnie zużycie zimnej i ciepłej wody w budynkach wielorodzinnych

Zmienność ilości dopływających ścieków do oczyszczalni w Tęgoborzy

Ocena niezawodności usuwania związków biogennych w oczyszczalni ścieków metodą Weibulla

Analiza niezawodności funkcjonowania oczyszczalni Bioblok PS-50 z zastosowaniem metody Weibulla

Wpływ temperatury ścieków na wielkość wybranych wskaźników zanieczyszczeń z oczyszczalni działającej w układzie sekwencyjnym SBR

Efekty pracy podczyszczalni ścieków poubojowych z ubojni trzody chlewnej

Ilość dopływających ścieków do oczyszczalni SBR – Biovac w Książu Wielkim w latach 2000-2004

Usuwanie związków biogennych w przydomowych oczyszczalniach ścieków typu Turbojet i Biocompact

Przydomowe kontenerowe oczyszczalnie jako uzupełniający element systemu unieszkodliwiania ścieków w gminie Pałecznica

Ocena niezawodności działania przydomowej oczyszczalni ścieków

Zmienność jednostkowego zużycia wody przez mieszkańców Olkusza

Ilość i dynamika odpływu ścieków oczyszczonych w Dębicy w roku hydrologicznym 1996/97

Efektywnosc redukcji wybranych wskaznikow zanieczyszczen w przydomowej oczyszczalni sciekow w miejscowosci Ibramowice

Niedociążenia hydrauliczne przydomowych oczyszczalni ścieków

Wpływ zanieczyszczeń odprowadzanych z ubojni trzody chlewnej oraz masarni na jakość ścieków dopływających do oczyszczalni

Ocena pracy oczyszczalni ścieków w Wadowicach przed modernizacją

Struktura zużycia zimnej i ciepłej wody w gospodarstwie jednorodzinnym

Wpływ wybranych czynników na temperaturę ścieków w bioreaktorze przepływowym