During studies on Collembola fauna of peatlands of the Pomeranian Lake District a great number of rare and interesting species were found. Among them, 22 species were recognised as tyrphobionts (species occurring only on peatlands) and 15 as postglacial relicts. Endonura tetrophtalma lusatica DUNGER, 1966, Isotoma blufusata FJELLBERG, 1978, Sminthurides parvulus (KRAUSBAUER, 1898), Dicyrtomina saundersi (LUBBOCK, 1862) and Heterosminthurus claviger (GISIN, 1958) are new to the Polish fauna.
Gleba jest fundamentem wszystkich ekosystemów lądowych, gdyż posiadając zdolność podtrzymywania produkcji biologicznej, wspiera wzrost i witalności roślin oraz występowanie zwierząt. Ponadto, gleba jako odbiorca odpadów zarówno naturalnych jak i antropogenicznych ma wpływ na jakość pozostałych komponentów środowiska. Tempo obiegu materii w ekosystemach jest regulowane przez fauną biorąca udział w rozkładzie i transformacji materii organicznej. Wśród stawonogów ściółkowo-glebowych występujących w lasach strefy umiarkowanej skoczogonki i roztocza tworzą zgrupowania najliczniejsze zarówno pod względem liczby gatunków jak i osobników. Na każdym metrze kwadratowym gleby borów sosnowych występuje przeciętnie kilkanaście tysięcy skoczogonków oraz kilkadziesiąt tysięcy roztoczy. Ze względu na powszechność występowania oraz wysoką wrażliwość na zmianę czynników środowiskowych obie grupy są wykorzystywane przy ocenie zdrowotności gleb oraz stopnia i skutków zaburzeń zachodzących w środowisku glebowym. W przypadku skoczogonków i roztoczy udokumentowaną wartość wskaźnikową mają pojedyncze gatunki, różne grupy ekologiczne oraz całe zgrupowania. W pracy przedstawiono przykłady wykorzystania obu grup w bioindykacji ekosystemów leśnych, ze szczególnym uwzględnieniem skutków prowadzonej w lasach gospodarki oraz wpływu zanieczyszczeń powodujących zakwaszenie środowiska.
Ten proturan species are recorded from pine forests and peat bogs of Charzykowy Plain. Data on their distribution and habitat preferences are also given.