W niniejszym artykule przedstawione zostały wyniki porównania charakterystyki fitosocjologicznej zespołu P eucedano-Pinetum głównie na podstawie niepublikowanych zdjęć wykonanych przez różnych autorów w latach 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku oraz materiałów współczesnych wykonanych przez autora. Zdjęcia współczesne nawiązywały lokalizacją do zdjęć historycznych. Zmiany, jakie zaszły w ramach zespołu, nieco inaczej przedstawiają się w Puszczy Augustowskiej, gdzie zaobserwowano zanikanie podzespołu sasankowego i wycofywanie się gatunków borowych, głównie z rodziny gruszyczkowatych oraz wzrost udziału traw. W Puszczy Piskiej główna zmiana dotyczyła zmniejszenia się przeciętnej liczby gatunków w płacie i wzrostu udziału gatunków z klasy Querco-Fagetea. W obu puszczach zaobserwowano zmiany wskaźników ekologicznych Zarzyckiego obrazujące głównie zanik gatunków ciepłolubnych a zwiększenie udziału gatunków mezotroficznych i wilgociolubnych. Bardzo wyraźnym aspektem zmian, jakie zaszły w zespole boru świeżego było ich ześwierczenie, czyli wzrost frekwencji świerka praktycznie we wszystkich warstwach (drzewostan, podszyt, runo).