Trzyletnie badania lizymetryczne prowadzono w wybranych obiektach z glebą brunatną, które wcześniej przez 6 lat były poddane symulowanej imisji siarki w formie kwasu siarkowego. Stwierdzono negatywny następczy wpływ symulowanej imisji siarki na ilość uzyskiwanych przesączy glebowych, stężenie w nich S-SO₄ i straty siarki z gleby w procesie wymywania. Wpływ ten zwiększał się w miarę wzrostu symulowanej imisji siarki. Obliczono, że około 80% zastosowanej w doświadczeniu siarki uległo akumulacji w glebie. Wapnowanie nie miało większego wpływu na bilans siarki i jej akumulację w glebie.
Celem niniejszej pracy było określenie wpływu zakwaszania gleby słabo zanieczyszczonej kadmem na akumulację tego metalu w roślinach oraz zawartość jego całkowitych i rozpuszczalnych form w profilu glebowym. Badania prowadzono w trakcie dwuletniego doświadczenia lizymetrycznego na glebie brunatnej. Stwierdzono, że zawartość kadmu w roślinach (jęczmień i kukurydza) znacząco wzrosła tylko na najbardziej zakwaszanych obiektach. Odczyn nie wpływał istotnie na zawartość form całkowitych i oznaczanych w HCl. Zawartość łatwo rozpuszczalnych form kadmu (w roztworze CaCl2) istotnie wzrosła w poziomie Ap (0-30 cm) tylko w najbardziej zakwaszonych glebach. Zakwaszenie nie wpłynęło natomiast na zawartość kadmu w poziomach Bbr i C profilu glebowego.
The effect of differentiated phosphorus-potassium fertilization on crop yields under simulated immission of sulphur and preventive liming was tested in a five-year pot experiment. The tests were carried out on two kinds of soil: brown (heavy loamy sand) and black earth (medium silty loam). An increased phosphorus-potassium fertilization applied under conditions of a considerable drop in the brown soil reaction brought about by sulphur immission, was found to attenuate depression in the crop yields. Now, at the prolonged sulphur application with a parallel treatment to maintain soil reaction at the level optimum for plants, interaction between sulphur doses and phosphorus-potassium fertilization was found positive. The above process began when the first negative symptoms of the sulphur impact on plants were noticed. In the case of brown soil, it took place in the second, and of black earth only in the last year of the experiment.
W pracy przedstawiono procedury mikrofalowej mineralizacji materiału roślinnego i glebowego który analizowano na zawartość Cu, Fe, Mn i Zn. Oceny opisanych procedur mineralizacji dokonano analizując Międzynarodowy Certyfikowany Materiał Odniesienia (Montana Soil SRM 2711/NIST) lub porównując z klasyczną metodą mineralizacji (materiał roślinny). Analizy wykonano na spektrometrze absorpcji atomowej Model 1100B (Perkin-Elmer). Uzyskano dobrą powtarzalność i zgodność wyników z wartościami certyfikowanymi oraz otrzymanymi po mineralizacji metodą klasyczną.
In Poland 11% of soils feature elevated zinc content or slight zinc contamination. This investigation aimed at estimation of the effect of progressive acidification of slightly zinccontaminated soils on zinc content in plants and translocation of this metal downwards the soil profile. The study involved a two-year lysimetric experiment on lessive soil. The amount of zinc indicating slight soil contamination was introduced into 0.2 m of topsoil, which was subjected to progressive acidification with sulfuric acid solution in the course of the experiment. Zinc content proved to considerably increase in plants (barley straw and maize) only under strong acidification. Soil reaction did not significantly influence the zinc content in soil, both total and assayed in HCl zinc forms, while a considerable increase in easily soluble zinc forms (in CaCl2 solution) occurred on strongly acidified soils. Considering the whole research period, increasing soil acidification did not result in any alterations involving zinc content in Bbr and C horizons of soil profiles (below 30 cm).
W doświadczeniu lizymetrycznym badano wykorzystanie przez jęczmień i buraki cukrowe cynku znakowanego izotopem Zn-65, stosowanego doglebowo lub dolistnie. Procentowe wykorzystanie cynku przez rośliny z dawek stosowanych doglebowo było bardzo niskie (jęczmień - 0,50%, buraki - 2,22%) w porównaniu z wykorzystaniem tego składnika z nawożenia dolistnego (jęczmień - 18,9%, buraki - 25,8%). Stwierdzono małe zróżnicowanie wykorzystania cynku z nawożenia dogle- bowego przez poszczególne części roślin jęczmienia oraz buraków, które nie przekraczało 1,0%. Natomiast wykorzystanie tego składnika z nawożenia dolistnego w analizowanych częściach roślin było bardzo zróżnicowane. W ziarnie jęczmienia wynosiło 4,28% i było trzykrotnie niższe niż w słomie (14,6%). W młodszych liściach buraków kształtowało się ono na poziomie 1,13%, a w korzeniach oraz starszych liściach odpowiednio 10,3% i 14,4%.
W trzyletnim doświadczeniu wazonowym badano wpływ odczynu gleby (pH = 3,9; 4,4; 4,9; 5,5; 6,4 i 7,2) na pobranie Rb-86 przez niektóre rośliny uprawne. Stwierdzono, że zawartość Rb-86 w plonach słonecznika, peluszki i kukurydzy była od kilku do kilkunastu razy większa niż w pszenicy, pszenżycie i owsie. Natomiast pobranie Rb-86 przez słonecznik i kukurydzę było 3 razy większe niż przez peluszkę i od kilku do kilkudziesięciu razy większe niż przez pszenicę, pszenżyto i owies. Następował wyraźny wzrost stężenia Rb-86 w roślinach i jego pobrania z plonami w miarę spadku pH gleby.
W doświadczeniu lizymetrycznym badano wykorzystanie przez jęczmień i buraki cukrowe manganu i żelaza znakowanych izotopami Mn-54 i Fe-59, stosowanych dolistnie. Procentowe wykorzystanie manganu i żelaza z dawek stosowanych dolistnie przez jęczmień było bardzo wysokie (Mn - 33,9%, Fe - 37,8%). W ziarnie jęczmienia było ono niewielkie (Mn - 0,96%, Fe - 0,50%) w porównaniu z wykorzystaniem tych składników w słomie (Mn - 32,9%, Fe - 7,8%). Wykorzystanie manganu przez buraki cukrowe było podobne jak przez jęczmień (30,0%), odpowiednio w korzeniach - 4,81%, w liściach - 25,3%. Wykorzystanie żelaza było znacząco niższe niż przez jęczmień i wynosiło 9,83% (korzenie - 5,67%, liście - 4,16%).