Celem badań było przedstawienie zasobów siły roboczej w gospodarstwach rolnych na tle jednostek powiatowych czterech województw północnej Polski. Charakterystyka pracujących obejmowała cechy społeczno- -demograficznych i ekonomiczne. Nakłady pracy w rolnictwie przedstawiono w odniesieniu do grup wielkościowych gospodarstw rolnych, na tle uwarunkowań historycznych, które wpłynęły na wielkość i strukturę siły roboczej w rolnictwie. Obszarem badań były powiaty czterech województw północnej Polski. Wykorzystano wyniki PSR z 2010 r. Przeprowadzone badania wykazały, że zróżnicowanie przestrzenne zasobów pracy w gospodarstwach rolnych jest determinowane przez uwarunkowania historyczne oraz ekonomiczne (wielkość gospodarstw rolnych). Nadwyżka siły roboczej występuje głownie na obszarach charakteryzujących się rozdrobnioną strukturą agrarną oraz na tych z byłego zaboru rosyjskiego. W strukturze pracujących w gospodarstwach rolnych ze względu na płeć zauważa się, że ponad połowę stanowią mężczyźni w wieku produkcyjnym mobilnym.
Celem pracy było przedstawienie znaczenia procesu innowacyjności w rolnictwie polskim oraz wskazanie na możliwości finansowania ich ze środków Unii Europejskiej. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób wprowadzać zmiany zgodnie z paradygmatem „kreatywnej destrukcji”, związanym z teorią rozwoju gospodarczego i jednocześnie odnieść je do miejscowych tradycji i rozwoju zrównoważonego. Praca ma charakter teoretyczny, a w analizie wykorzystano podejście heurystyczne. Stosowanie innowacji w rolnictwie wymusza współczesna gospodarka rynkowa. Z uwagi na nowe uwarunkowania przyrodnicze (zmiany klimatyczne), ekonomiczne (zmniejszenia materiałochłonności i energochłonności) oraz poszukiwanie alternatywnych źródeł dochodu, za innowacyjne przyjęto następujące modele rolnictwa: gospodarstwa precyzyjne, gospodarstwa ekologiczne (biodynamiczne, organiczne) oraz gospodarstwa bioenergetyczne. Zagospodarowanie i rozwój tych gospodarstw wspierane są przez WPR. Głównym instrumentem wsparcia w PROW oraz płatności bezpośrednie.
W artykule przedstawiono kierunki zmian demografi cznych na obszarach wiejskich polsko-niemieckiej strefy przygranicznej. Szczegółowej analizie podano okres przed (2004 r.) i po (2009 r.) akcesji Polski do UE. Wyniki badań pozwoliły na skonstruowanie modelu rozwoju demografi cznego i wyróżnienie obszarów progresji, regresji i stagnacji. Analizę i identyfi kację potencjału demografi cznego przeprowadzono na podstawie wybranych cech demografi cznych z zastosowaniem metody Perkala.
Przedstawiono zmiany rolniczego użytkowania ziemi, jakie zaszły w województwie kujawsko-pomorskim po 2004 r., tj. po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Zmiany, które przeanalizowano na obszarach wiejskich województwa w układzie gmin i powiatów, wskazując na ich skalę, zróżnicowanie przestrzenne oraz przyczyny, które je powodowały. Zwrócono także uwagę na strukturę i poziom poszczególnych form użytków rolnych z punktu widzenia produkcji rolniczej, jak również ze strony nieprodukcyjnej (stanowią element zagospodarowania terenu).
Celem pracy jest rozpoznanie stanu i analiza zmian liczby oraz powierzchni gospodarstw ekologicznych w Polsce. Ważnym elementem pracy było przedstawienie możliwości finansowania sektora gospodarstw ekologicznych z funduszy Unii Europejskiej i budżetu krajowego oraz ukazanie wpływu środków WPR na jego rozwój. Wskazano na możliwości finansowania ich rozwoju ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w okresie 2007-2013, funkcjonującego w ramach unijnej wspólnej polityki rolnej. Przybliżono także teoretyczne podstawy i założenia związane z funkcjonowaniem sektora rolnictwa ekologicznego. Wyniki badań wskazują, że w latach 2002-2013 nastąpił wzrost liczby i powierzchni gospodarstw ekologicznych. Największy wpływ na zwiększenie liczby i powierzchni gospodarstw ekologicznych miało funkcjonowanie PROW w latach 2004-2006 oraz 2007-2013, a w jego ramach dopłaty do produkcji ekologicznej. Potwierdza to bardzo silna zależność między liczbą gospodarstw rolnych a kwotami dotacji wypłaconymi dla gospodarstw prowadzących produkcję metodami ekologicznymi. Można przypuszczać, że w kilku najbliższych latach udział powierzchni ekologicznych użytków rolnych może przekroczyć 4-5%.
W artykule zwrócono uwagę na wielkość, poziom i strukturę dopłat unijnych z tytułu realizacji Wspólnej Polityki Rolnej w województwie kujawsko-pomorskim. Wskazano na główne przyczyny zróżnicowania przestrzennego płatności bezpośrednich oraz płatności z tytułu rozwoju obszarów wiejskich w rolnictwie (gospodarstwa rolne), jak również podmiotów nierolniczych, korzystających z programów WPR (według grup beneficjentów).
Artykuł przedstawia wielkość oraz strukturę środków pomocowych UE wykorzystanych przez podmioty nieindywidualne w ramach realizacji Wspólnej Polityki Rolnej na obszarach wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego. Wskazuje także przestrzenne zróżnicowanie płatności oraz główne przyczyny, które je powodują. Płatności podmiotów nieindywidualnych korzystających z programów WPR analizowane są pod kątem źródła płatności (płatno- ści bezpośrednie, płatności z tytułu rozwoju obszarów wiejskich oraz inne), jak również według grup benefi cjentów.
Celem badań było wykazanie przyczyn i skali wielkości zróżnicowania struktury przestrzennej rolnictwa Polski. W tym celu zastosowano model potencjału do określenia struktury przestrzennej rolnictwa. Wielkość masy potencjału rolnictwa (Mij ) w poszczególnych województwach określono na podstawie wybranych cech diagnostycznych: przyrodniczych, społecznych i agrotechnicznych. Obszarem badań były jednostki terytorialne typu NUTS 2 (województwa). W 2010 r. zastosowana metoda modelu potencjału pozwoliła na wyłonienie obszarów o dużym, średnim i niskim potencjale rolnictwa.
Analiza wdrażania PROW wykazała, że był to program, z którego beneficjenci chętnie korzystali. Wynika to poniekąd z jego specyfiki, bowiem został on ukierunkowany na wsparcie dużej liczby niewielkich kwotowo inwestycji. Ogólna liczba wniosków przyjętych do realizacji w regionie kujawsko-pomorskim w ramach analizowanych działań wyniosła 29,1 tys., co stanowiło 6,8% ogółu wniosków w skali kraju. Zestawiając liczbę wdrożonych wniosków z liczbą indywidualnych gospodarstw rolnych można stwierdzić, że 38,4% gospodarstw wzięło udział w którymś z działań PROW. Największe zainteresowanie towarzyszyło działaniu ukierunkowanemu na dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów UE (45,4% ogółu wniosków). Łączna wielkość środków rozdysponowanych w ramach PROW przekroczyła 713 mln zł (10,7% ogólnej puli środków w kraju), co czyniło z tego programu równoważny instrument wsparcia rolnictwa obok równolegle wdrażanego SPO Rolnictwo. Analiza alokacji środków PROW podkreśliła dominującą rolę działania ukierunkowanego na dostosowanie gospodarstw do standardów UE (61,2% budżetu PROW).
Przedstawiono zmiany w strukturze gospodarstw rolnych Niemiec Wschodnich zachodzące pod wpływem uwarunkowań przyrodniczych, historycznych, politycznych i gospodarczych w latach 1991-2007. Szczegółowej analizie poddano zmiany wielkości i własności indywidualnych gospodarstw rolnych oraz procesy adaptacji rolnictwa państwowego i spółdzielczego do nowych warunków ekonomicznych, tj. gospodarki wolnorynkowej.
W artykule przedstawiono zmiany zachodzące w zasobach siły roboczej w rolnictwie w latach 1996-2007 pod wpływem przemian społeczno-gospodarczych oraz członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Szczegółowej analizie poddano zmiany liczby pracujących w gospodarstwach rolnych w jednostkach AWU na tle zmian demograficznych i ekonomicznych (wielkości gospodarstw rolnych) oraz zmiany w strukturze płci i wieku użytkowników gospodarstwa rolnego.
Zaprezentowano dotychczasowy stan, strukturę i zróżnicowanie przestrzenne wdrażania programu rolno- środowiskowego w Polsce w ujęciu regionalnym. Po uwzględnieniu zróżnicowanych uwarunkowań środowiskowych poszczególnych województw przeprowadzono delimitację, na podstawie której wskazano preferowane obszary do wdra- żania działań rolnośrodowiskowych i dokonano oceny aktualnego stanu realizacji programu. Członkostwo w UE, a co się z tym wiąże objęcie rolników instrumentami wsparcia materialnego WPR, spowodowało istotne zmiany w sposobach gospodarowania ziemią, co wpłynęło m.in. na spowolnienie pozbywania się obszarów z produkcją rolniczą prowadzoną w niekorzystnych warunkach przyrodniczych i na poprawę struktury krajobrazu oraz różnorodności biologicznej kraju.
Przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne poziomu i struktury produkcji rolniczej w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 roku. Stwierdzono, że jej wartość wynosiła prawie 6,4 mld zł i w 52,3% pochodziła z produkcji roślinnej (3330 mln zł), a w 47,7% (3041 mln zł) z produkcji zwierzęcej. Poziom wskaźników określających produkcyjność rolnictwa regionu wynosił: produktywność ziemi – 5,9 tys. zł, produktywność pracy – 67,1 tys. zł oraz wartość produkcji na 1 gospodarstwo rolne prowadzące działalność rolniczą – prawie 81,6 tys. zł. Poziom wsparcia finansowego w produkcji polowej w województwie kujawsko-pomorskim powoduje, że wyróżnia się ono zdecydowanie wyższymi wartościami wskaźników produkcyjności rolnictwa niż przeciętnie w Polsce.
Celem badań było określenie różnic w poziomie rozwoju rolnictwa Polski na tle rolnictwa Niemiec Wschodnich oraz ukazanie obszarów o podobnych uwarunkowaniach rozwoju. Zakres czasowy pracy obejmował lata 2002-2010, tj. etap przygotowywania rolnictwa Polski do akcesji z Unią Europejską oraz realizacji przedakcesyjnych programów pomocowych oraz okres uruchomienia i realizacji narzędzi WPR. Do oceny poziomu rozwoju rolnictwa przyjęto cechy przyrodnicze, produkcyjne i społeczne. Zróżnicowanie przestrzenne analizowanych cech określono na podstawie współczynnika zmienności (Vz ), zaś poziom rozwoju rolnictwa na podstawie wskaźnika Perkala (Wi ). W analizowanym okresie zmienił się zakres zmienności i stopień dyspersji przestrzennej wskaźników cząstkowych, co wskazuje na pogłębienie się procesów polaryzacji w gospodarce rolnej. Realizacja WPR spowodowała zintensyfikowanie procesu specjalizacji i modernizacji w rolnictwie, czego przykładem jest zwiększenie się średniej powierzchni gospodarstwa rolnego oraz wzrost wydajności produkcji rolnej. Z drugiej strony, nastąpiła ekstensyfikacja produkcji rolnej, czego przykładem jest spadek minimalnych wartości w 6 analizowanych cechach, co wskazuje na pogłębianie się dysproporcji rozwojowych.
Organic farming is part of a sustainable development model; at the same time it is becoming a prerequisite for the multifunctional development of rural areas. The main aim of this study is to identify the state and analyse changes in the development of organic agriculture in Poland as well as to present the possibilities for its development. The time horizon of the study covers the years 2003 to 2015. The basis of the research was an analysis of the literature, the Report of the Chief Inspectorate of Trade Quality of Agriculture and Food (IJHARS), and national empirical research; it also includes an analysis of the results of surveys carried out on organic farms in the summer of 2016, as well as our own observations. The study showed that in the years 2003-2015 Poland saw a rapid increase in the number and area of organic farms due in part to the introduction of EU subsidies. Spatial analysis of the proportions of farms by voivodeship shows that in 2015 most were recorded in Warmia-Mazuria, Podlasie and West Pomerania. Similar to the increase in the number of organic farms, the years 2003-2015 saw an increased area of organic farmland. Poland is second in the world in terms of growth in the area of organic farms. In the years 2003-2014 the average size of an organic farm remained at about 25 ha and was higher than the average size of conventional farms (10 ha). In 2014 the crop structure was dominated by fodder plants (35.8%), and meadows and pastures (31.5%). In terms of livestock production, cattle and horses had the biggest share.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.