Polska jest krajem o stosunkowo dużym potencjale rolnictwa, wyznaczonym przez warunki przyrodnicze. Jednak o stopniu jego wykorzystania, zróżnicowaniu regionalnym, a także o konkurencyjności w sposób istotny decydują również warunki organizacyjno-ekonomiczne. Na podstawie danych statystycznych GUS i badań Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB w Puławach przedstawiono ważniejsze uwarunkowania konkurencyjności polskiego rolnictwa.
Celem opracowania było wykazanie, że rolnicze badania naukowe są nakierowane na wspieranie konkurencyjności polskiego rolnictwa. Analizę przeprowadzono na przykładzie działalności Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB w Puławach. Podstawowe źródło informacji stanowiły sprawozdania z działalności statutowej i realizacji programów wieloletnich oraz wyniki publikowanych analiz. Stwierdzono, że wyniki badań rolniczych służą poprawie konkurencyjności polskiego rolnictwa przez wspieranie decyzji produkcyjnych i organizacyjnych. Wskazano na celowość współpracy różnych środowisk naukowych, m.in. agrotechników i ekonomistów, w zakresie kształtowania konkurencyjności.
Detailed analysis of the IUNG research data allowed to identify the needs and activities for rational use of agricultural production area in Poland. Self-efficiency in food production was considered as a main indicator to evaluating different development and change options depending on given consumption model. It is evident that maintaining self-efficiency in food production in Poland will require significant improvement of management practices, as the large areas of poor quality soils will no langer be used for agricultural purposes. Sustainable development as well as the proper use of agricultural production area in Poland require an implementation of integrated rural development programs.
Przedstawiono możliwości wykorzystania metod wielozmiennych do wyznaczania regionów rolniczych. Wskazano na celowość analizy regionalnego zróżnicowania głównych gałęzi i kierunków produkcji. Wyznaczone, przy wykorzystaniu hierarchicznej metody Warda, regiony rolnicze mogą być podstawą różnicowania zaleceń technologicznych i systemów doradztwa rolniczego.
Na przykładzie trzech gospodarstw przedstawiono możliwości zrównoważonego rozwoju w zależności od kierunku produkcji. Podstawowe źródło informacji stanowiły dane zebrane w gospodarstwach współpracujących z Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Analizę oparto na średnich z 3 lat. Stwierdzono, że kierunek produkcji decyduje o możliwościach realizacji rozwoju zrównoważonego gospodarstw. Jest on czynnikiem decydującym o realizacji celów ekonomicznych i ekologicznych.