Skończył się rynek producenta, a zaczął nabywcy. Stąd wynikają daleko idące konsekwencje dla producentów zarówno surowców, jak i gotowych towarów. Obowiązująca dotychczas zasada „wytwórz produkt i poszukaj nabywcy" zmienia się w hasło „znajdź nabywcę i wytwarzaj według jego życzeń". Przemysł spożywczy jest uzależniony w swej działalności od stałej dostawy coraz lepszych surowców. Surowce w tym przemyśle stanowią ponad 50% kosztów produkcji. Wzrastające wymagania, co do jakości wytwarzanych produktów rynkowych, zmuszają zakłady wytwórcze do stawiania wysokich wymagań jakościowych producentom surowców. Spełnienie ich jest możliwe w warunkach harmonijnej współpracy z zakładem przetwórczym. Poszczególne branże przemysłu z różnym natężeniem rozwijają współpracę z producentami surowców. Współpraca ta jest rozwijana w ramach bazy surowcowej zakładów. W pracy omówiono formy, zakres i efekty współpracy przemysłu cukrowniczego, mleczarskiego i mięsnego z producentami surowców. Ogólnie rzecz ujmując następuje koncentracja produkcji surowców, wzrasta ich jakość oraz poprawia się rozmieszczenie w przestrzeni. Poprawia się również produktywność środków produkcji oraz stopień gospodarczego wykorzystania odpadów produkcyjnych, co przyczynia się do zmniejszenia obciążenia środowiska.