Ograniczanie wyników

Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 77

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 4 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 4 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
W artykule dokonano oceny możliwości opisu obserwowanych hydrogramów jednostkowych za pomocą syntetycznych hydrogramów jednostkowych wyrażonych w funkcji rozkładu prawdopodobieństwa beta i Weibulla w przekrojach: Gorliczyna na Mleczne, Iskrzynia na Morwawie, Jasło na Jasiołce i Brzeźnica na Wielopolce. Podstawą przeprowadzonej analizy były obserwowane hydrogramy z wielolecia 1980-82 z półroczy letnich i zimowych. Właściwa analiza bazowała na hydrogramach jednostkowych opisujących odpływ bezpośredni ze zlewni. Parametry kształtu i skali obu analizowanych funkcji określono za pomocą funkcji celu bazującej na minimalizacji różnicy pomiędzy obserwowanym i symulowanym przepływem w kulminacji dla analizowanego epizodu. Poprawność opisu fal jednostkowych analizowanymi funkcjami testowano za pomocą współczynnika efektywności Nasha i Sutcliffe. Analiza wykazała, że funkcja beta i Weibulla dobrze opisują analizowane hydrogramy jednostkowe (nieznacznie lepsze rezultaty obliczeń uzyskano dla funkcji beta). Zaledwie w 27% wszystkich analizowanych epizodów jakość modeli była niesatysfakcjonująca. W przypadku obu funkcji wartości przepływów w kulminacji najsilniej uzależnione są od parametru skali β.
Celem artykułu jest przedstawienie uwzględniającej socjohydrologiczne aspekty analizy zagrożenia powodziowego. Przedstawiono model pozwalający na dynamiczną symulację interakcji między zagrożeniem powodziowym a zachowaniem człowieka, uwzględniający dodatkowo sprzężenia zwrotne. Model ten zawiera cztery komponenty: ekonomiczny, polityczny, technologiczny i społeczny. Wydaje się, że koncepcja socjohydrologii wychodzi naprzeciw aktualnym potrzebom związanym z racjonalnym gospodarowaniem wodą w zlewniach. Socjohydrologia może być wykorzystana do wyjaśniania występujących zależności między człowiekiem a środowiskiem przyrodniczym, głównie wodnym.
W pracy dokonano oceny możliwości stosowania programu HEC-HMS do symulacji wezbrań opadowych w zlewniach na obszarze Polski. Program ten został opracowany przez Korpus Inżynierów Armii Amerykańskiej i umożliwia prowadzenie obliczeń hydrologicznych dla zlewni o różnej charakterystyce i przy uwzględnieniu szeregu czynników meteorologicznych. Zastosowanie tego modelu w warunkach polskich weryfikowano w zlewni Stobnicy – prawostronnego dopływu Wisłoka. Obliczenia przeprowadzono dla wezbrania wywołanego deszczem rozlewnym, które wystąpiło w kwietniu 1998 r. Porównano cztery modele hydrologiczne: geomorfoklimatyczny hydrogram jednostkowy Nasha – GcIUH_Nash, syntetyczny hydrogram jednostkowy Snydera z określeniem parametrów wzorami regresyjnymi – Snyder_reg i metodą standardową – Snyder_stand oraz z wykorzystaniem chwilowego hydrogramu jednostkowego Clarka – IUH_Clark, gdzie parametry modelu były optymalizowane w programie. Obliczenia wykazały, że najlepsze rezultaty symulacji uzyskano stosując model Snyder_stand i Snyder_reg.
W artykule dokonano próby opracowania zależności regionalnych do określenia parametrów w modelu Snydera. Model ten należy do grupy syntetycznych hydrogramów jednostkowych, którego parametry są ustalane w oparciu o charakterystyki zlewni. To stwarza możliwość jego stosowania w zlewniach niekontrolowanych do obliczeń przepływów maksymalnych prawdopodobnych oraz konstruowania fal hipotetycznych. W praktyce model ten jest stosowany powszechnie na świecie, natomiast w Polsce jest on zalecany do praktycznego wykorzystania, jednak z uwagi na brak ustalonych wartości parametrów modelu właściwych dla naszych warunków jego stosowanie jest mało wiarygodne. Optymalizacja parametrów modelu została przeprowadzona dla wybranych epizodów opadodpływ w zlewni Rudawy, Kamienicy, Grabinki, Stobnicy, Jasiołki i Wielopolki. Dane hydrologiczne wykorzystane w obliczeniach zostały udostępnione przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie oraz pochodziły z Roczników hydrologicznych dla dorzecza Wisły. Analiza wykazała, że model Snydera bardzo dobrze lub dobrze opisuje obserwowane wezbrania (wartości współczynnika efektywności E wahały się od 68 do 93%). Wykorzystując analizę regresji wielokrotnej opisano wartości parametrów modelu Snydera, które są uzależnione od kształtu zlewni, wyrównanego spadku cieku oraz parametru CN charakteryzującego pokrycie zlewni i przepuszczalność podłoża. Mimo, że wartości współczynnika korelacji wielokrotnej R w opracowanych zależnościach nie są istotne statystycznie, co wynika głównie z ograniczonej liczby danych wykorzystanych w analizie, to opracowane zależności można stosować w praktyce w obliczeniach parametrów modelu Snydera w zlewniach niekontrolowanych. Należy jednak pamiętać o potrzebie dalszych badań nad weryfikacją opracowanych zależności, co potwierdzi zasadność ich stosowania w obszarze Polski.
Krótkoterminowe prognozy wielkości zużycia wody, mają podstawowe znaczenie przy optymalizacji pracy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, a także oczyszczalni ścieków. W pracy dokonano oceny możliwości prognozowania szeregów czasowych dobowego zużycia wody na cele bytowe w gospodarstwie wiejskim z wykorzystaniem metod Data Mining. Do opracowania 10-dniowej prognozy zużycia wody wykorzystano wyrównanie wykładnicze i metodę ARIMA. Materiałem źródłowym do analizy były dobowe ilości wody zużywanej na cele bytowe w wytypowanym gospodarstwie wiejskim w okresie 22 miesięcy. Szczególnie przydatne do prognozowania zużycia wody okazało się wyrównanie wykładnicze, które uwzględnia nie tylko wartości, ale także zróżnicowanie ważności przeszłych obserwacji. Znaczna nierównomierność dobowego zużycia wody powoduje wzrost błędów prognoz. Metody prognozowania oparte na algorytmach wyrównania wykładniczego są łatwe do zastosowania i nie wymagają założenia o stacjonarności szeregu czasowego. W analizowanym przypadku stosunkowo dobrą prognozę dobowego zużycia wody na cele bytowe uzyskano stosując addytywny model Wintersa. Z kolei modele klasy ARIMA pozwalają na dokładną prognozę zużycia wody pod warunkiem właściwej identyfikacji parametrów modelu i spełnienia warunku stacjonarności szeregu. W przypadku braku stacjonarności, przed analizą szeregu, należy przekształcić go wykorzystując np. metodę różnicowania. W celu prognozowania wielkości dobowego zużycia w gospodarstwie wiejskim zastosowano model ARIMA (0,1,2) przy dwóch parametrach średniej ruchomej. Zarówno wyrównanie wykładnicze jak i model typu ARIMA pozwoliły na uzyskanie podobnych wyników prognozowania, przy czym średnia wartość 10-dniowej prognozy zużycia wody na cele bytowe w modelu wykładniczym była o 4,5% wyższa od uzyskanej z modelu ARIMA.
Celem artykułu jest ocena możliwości zastosowania geomorfiklimatycznego chwilowego hydrogramu jednostkowego opartego na modelu GcIUH-Clark do symulacji wezbrań opadowych. Wyniki uzyskane ze wspomnianego modelu zostały porównane z klasycznym modelem chwilowego hydrogramu jednostkowego Clarka IUH Clark. Analizę przeprowadzono dla dwóch epizodów typu opad–odpływ zanotowanych w przekroju wodowskazowym Godowa na rzece Stobnica. Wszystkie symulacje zostały wykonane w programie HEC-HMS 3.4. Analizy wykazały przydatność modelu GcIUH-Clark do symulacji wezbrań opadowych, aczkolwiek nieco lepszą ocenę uzyskał klasyczny model IUH Clarka. Ze względu na to, że parametry GcIUH-Clark zależą od charakterystyk geomorfoklimatycznych zlewni, model ten może być stosowany do symulacji wezbrań w zlewniach niekontrolowanych.
Duża liczba niewielkich i niekontrolowanych zlewni skłania do poszukiwania metod, pozwalających na określenie zasobów wodnych. W przypadku zlewni, w których nie dysponuje się danymi hydrologicznymi wykorzystuje się metody pośrednie: analityczne które jednak obarczone są dużym błędem, lub ostatnio coraz bardziej popularne modele matematyczne. Celem pracy było określenie przepływów maksymalnych o prawdopodo-bieństwie wystąpienia wynoszącym: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% i 50%, w zlewni niekontrolowanej Sielskiego Potoku, z wykorzystaniem konceptualnego modelu Wackermana oraz syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS, dla dwóch poziomów uwilgotnienia zlewni. Uzyskane wyniki wykazały różnice w wartościach przepływów maksymalnych prawdopodobnych. W przypadku modelu Wackermana otrzymano typowy hydrogram wezbrania charakteryzujący rzeki górskiej, natomiast w przypadku mo-delu NRCS-UH fala wezbraniowa nie oddawała w pełni górskiego charakteru rzeki Sielski Potok. W obydwu metodach wartości przepływów maksymalnych malały wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa.
W artykule omówiono problemy związane z mała retencja, jakie mogą występować na obszarach użytkowanych rolniczo na przykładzie województwa lubelskiego. Pojawiające się coraz częściej deficyty wody zmuszają do racjonalnego sposobu zwiększania zasobów dyspozycyjnych wód przez ich magazynowanie w zbiornikach. Retencja to nie tylko magazynowanie wody, przeznaczonej do różnorakich celów, ale również regulacja kontroli obiegu wody w środowisku. Zapewnia to lepsze możliwości zarówno ochrony, jak i odnowy zasobów wodnych, a także racjonalnego gospodarowania nimi bez naruszenia równowagi środowiska przyrodniczego.
Tereny wiejskie, ze względu na specyfikę zabudowy wciąż w niewystarczającym stopniu mają uregulowaną gospodarkę ściekową. Ze względu na znaczne odległości między zabudowaniami oraz występujące często niedogodne warunki do budowy zbiorczej kanalizacji coraz powszechniej propagowane są metody oczyszczania ścieków z pojedynczych zabudowań. Rozwiązania te powinny charakteryzować się znaczną skutecznością działania, niezawodnością i być atrakcyjne cenowo. Powszechnie do oczyszczania małych ilości ścieków wykorzystuje się tzw. „minioczyszczalnie” z osadem czynnym, będące swego rodzaju miniaturyzacją rozwiązań stosowanych w dużych obiektach. W przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków pracujących przy wykorzystaniu klasycznego osadu czynnego, wahania w obciążeniu ładunkiem zanieczyszczeń i objętością dopływających ścieków, a także zmienne warunki środowiskowe niekorzystnie wpływają na prawidłową pracę tych obiektów. Stąd celem artykułu było określenie niezawodności działania przydomowej oczyszczalni ścieków typu Biocompact BCT S-12. Analizę oparto na 3 wskaźnikach zanieczyszczeń: BZT5, ChZT oraz zawiesinie ogólnej. Próbki ścieków oczyszczonych pobierane były z częstością przeciętnie raz w miesiącu w okresie od marca 2000 do września 2003 r. W pracy określono podstawowe charakterystyki statystyczne analizowanych wskaźników zanieczyszczeń. Ocenę niezawodności przeprowadzono na modelu niezawodnościowym opartym na analizie rozkładu statystycznego wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych. Analiza wykazała, że badana oczyszczalnia ścieków charakteryzuje się obniżoną efektywnością usuwania zanieczyszczeń organicznych i zawiesin ogólnych, a także pracuje niestabilnie. Wielkość średniej redukcji BZT5 wyniosła 83,8%, ChZT 80,8%, a zawiesiny ogólnej 85,2%. Z kolei obliczona prognoza niezawodności pracy przedmiotowej oczyszczalni oparta na rozkładzie lognormalnego danych pomiarowych wykazała, że w przypadku redukcji ChZT w odniesieniu do okresu roku obiekt ten spełniałby wymogi odnośnie usuwania tego wskaźnika przez 341 dni, w przypadku BZT5 przez 262 dni, a zawiesiny przez 242 dni w roku.
Wybór technologii oczyszczania ścieków opiera się przede wszystkim na gwarancji uzyskania jakości ścieków oczyszczonych zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach prawnych, ale także pod kątem kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. W przypadku terenów wiejskich, zastosowana technologia oczyszczania powinna się charakteryzować elastycznością, czyli możliwością dostosowywania się układu technologicznego do zmieniającego się natężenia dopływających ścieków, tak aby nie pogorszyć jakości oczyszczanych ścieków. W artykule określono możliwość wykorzystania hybrydowego przepływowego reaktora ze złożem ruchomym do oczyszczania ścieków pochodzących z terenów wiejskich. Objętość reaktora wyznaczono jako iloraz dopływających ładunków zanieczyszczeń organicznych i całkowitego obciążenia objętości komory ładunkiem zanieczyszczeń organicznych. Materiał źródłowy stanowiły wyniki analiz fizykochemicznych ścieków surowych i oczyszczonych, pochodzące z oczyszczalni ścieków w Węgrzcach Wielkich. Okres badawczy obejmował lata 2000–2007. Przeprowadzone badania wykazały, że przedmiotowa oczyszczalnia ścieków pracowała z obniżoną efektywnością w odniesieniu do BZT5 i zawiesiny ogólnej. W przypadku substancji biogennych obserwowano redukcję fosforu ogólnego wynoszącą 32% i azotu amonowego na poziomie 54%. Przeprowadzone obliczenia objętości reaktora biologicznego wykazały, że wraz ze wzrostem stężenia osadu czynnego maleje objętość reaktora, a wzrost procentowego udziału wypełnienia w bioreaktorze wpływa korzystnie na redukcję jego objętości w stosunku do klasycznego osadu czynnego.
W artykule dokonano oceny zagrożenia powodziowego na obszarze aglomeracji krakowskiej. Ocena polegała na przeprowadzeniu obliczeń hydrologicznych i modelowania hydrodynamicznego transformacji fali w korycie dla cieków stanowiących zagrożenie zalewem powodziowym na terenie miasta Krakowa. Ocena zagrożenia polegała na wyznaczeniu obszarów krytycznych, w których powstają największe straty powodziowe. Wykazano, że aktualny stan zabezpieczenia Krakowa nie zapewnia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. W celu ograniczenia ryzyka powodziowego konieczne jest podejmowanie działań polegających na uwzględnieniu zrównoważonych narzędzi ochrony i cechujących się sprzężeniami zwrotnymi między działaniami lokalnymi i strategiami zlewniowymi (stosowania różnych form małej retencji, bieżącej konserwacji urządzeń melioracyjnych, właściwego utrzymania koryta cieków oraz modernizacji i budowy wałów przeciwpowodziowych).
W artykule przedstawiono dwie metody oceny efektywności pracy oczyszczalni ścieków: pierwszą – z wykorzystaniem teorii niezawodności i drugą, opartą na statystycznej kontroli jakości procesu z zastosowaniem kart kontrolnych. Analizę przeprowadzono na przykładzie oczyszczalni ścieków zlokalizowanej we wsi Rokiciny Podhalańskie pracującej w systemie A2/O. Ocenę efektywności pracy oczyszczalni przeprowadzono dla następujących wskaźników zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych: BZT5, azot amonowy i ogólny oraz fosfor ogólny. Powyższa analiza wykazała, iż badana oczyszczalnia pracuje prawidłowo w przypadku redukcji BZT5 i fosforu ogólnego. Wyznaczony dla tych wskaźników poziom niezawodności wyniósł odpowiednio 93,3% i powyżej 99,9%. Nieco niższa niezawodność w przypadku redukcji azotu ogólnego, wynosząca ponad 46% dla rozkładu empirycznego i ponad 37% dla normalnego jest spowodowana charakterem dopływających ścieków. Analiza kart kontrolnych wykazała, że badana oczyszczalnia pracuje stabilnie w przypadku redukcji związków organicznych, natomiast brak takiej tendencji widoczny jest dla azotu amonowego i fosforu ogólnego w okresie wiosenno-letnim. Tylko raz zaobserwowano zachwianie efektywności procesu w przypadku przemian azotu ogólnego, wywołane prawdopodobnie dopływem do kanalizacji wód roztopowych.
Numerous firms dealing with widely understood natural environment protection offer various solutions for domestic sewage treatment plants. While choosing the suitable variant of such installation, an investor is driven in the first place by economic factors, easy operation and high operational reliability. The article presents and assesses four domestic sewage treatment systems working on the basis of activated sludge technology, biofilter and combinations of these two methods, selected in view of the results they achieved. Because of the specific character of sewage produced in the areas with dispersed buildings, sewage treatment plant installations must prove highly reliable under variable operating conditions, they should be cheap to construct and utilize and not require complicated service. It seems that Sequencing Batch Rectors (SBR) treatment plants meet these requirements, as well as combined installations which join a classic activated sludge method and submerged or mobile biofilter systems. In case of SBR reactors, the whole process of sewage treatment occurs in a single tank where individual phases of the working cycle are controlled by computer. Regulation of supplied air quantity allows to modify the bioreactor work cycle in the way making possible additional reduction of biogenic compounds from sewage. Technical solutions which combine activated sludge and biofilter methods are becoming increasingly more popular. Such treatment plants incorporate advantages of both methods. They are especially recommended in holiday resorts where considerable irregularity of sewage inflow and storage occurs. During the period of low hydraulic loading or when no sewage outflow is registered, biocenosis in the form of activated sludge will not die back fast because the substrate necessary for microorganism development will be obtained from forming biofilm covering the biofilter. The examples of domestic sewage treatments plants presented in the article are characterized by high reduction of organic and biogenic pollutants as has been revealed by the tests conducted in the operated installations. Because of that they may be particularly recommended in the areas susceptible to water eutrophication.
Artykuł zawiera ocenę wpływu czasu eksploatacji na efekty oczyszczania ścieków w oczyszczalni typu Lemna w Mniowie (woj. świętokrzyskie). Podstawą do jej sformułowania były badania składu fizykochemicznego ścieków surowych, dopływających do oczyszczalni i oczyszczonych, odpływających z niej do odbiornika, wykonane na obiekcie najpierw w latach 1998–2000 i powtórzone w latach 2004–2005. Ich zakres obejmował każdorazowo oznaczenie takich parametrów, jak: temperatura, odczyn, tlen rozpuszczony, BZT5, zawiesina ogólna, azot amonowy i fosforany. Stwierdzono, że wraz z upływem czasu eksploatacji nastąpił wzrost obciążenia hydraulicznego badanej oczyszczalni, a mianowicie z 75% w latach 1998–2000, aż do planowanych 100%, tj. do 150 m3 ścieków oczyszczanych w ciągu doby, w latach 2004–2005. Towarzyszyła temu tendencja do wzrostu stężeń w ściekach surowych przede wszystkim takich parametrów, jak: zawiesina ogólna, azot amonowy i fosforany. Wzrost obciążenia hydraulicznego i ładunkiem zanieczyszczeń zaznaczył się wyraźnym pogorszeniem jakości odpływu z oczyszczalni, aczkolwiek w przypadku zawartych w nim związków organicznych (BZT5 – średnio 24,6 mgO2∙dm-3) i zawiesiny ogólnej (średnio – 26,4 mg∙dm-3), spełniał on w zdecydowanej większości przypadków wymogi pozwolenia wodno-prawnego. Do pogorszenia się jakości odpływu z badanej oczyszczalni mógł się przyczynić także wzrost ilości zdeponowanych na dnie stawów osadów ściekowych. Bardzo wysokie stężenie oznaczanych w odpływie związków biogennych, a zwłaszcza fosforanów (średnio – 37,8 mgPO4-3∙dm-3) to niewątpliwie efekt zachodzących w tych osadach procesów beztlenowych.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 4 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.