Ocena przydatności wybranych gatunków roślin miododajnych oraz różnych form Salix spp. do rekultywacji terenów zdewastowanych przez przemysł siarkowy

• Autorzy: Klimont K. , Bulinska-Radomska Z.

Warianty tytułu

EN

Evaluating the usability of selected honey plant species and various willow (Salix spp.) forms for land reclamation savaged by sulphur industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2007-2008 badano przydatność wybranych gatunków roślin miododajnych do rekultywacji wapna poflotacyjnego użyźnionego osadami ścieków komunalnych na poeksploatacyjnym terenie Kopalni Siarki „Jeziorko”, a także wzrost różnych form wierzby na tym podłożu. Stwierdzono, że najlepiej wschodziły nasiona ogórecznika lekarskiego, gorczycy jasnej, facelii błękitnej, gryki zwyczajnej, obydwu form nostrzyku białego, ostrzenia pospolitego, słonecznika zwyczajnego i nawłoci pospolitej, słabiej przelotu pospolitego, rutwicy lekarskiej, ostrożenia warzywnego i ostropestu plamistego, a najsłabiej niecierpka Roylego i balsaminy, groszku leśnego, omanu wielkiego i czosnku cuchnącego. Z badanych roślin miododajnych jednorocznych najbardziej przydatne do rekultywacji okazały się: gryka zwyczajna, nostrzyk biały, ogórecznik lekarski, facelia błękitna i gorczyca jasna, a najmniej niecierpek Roylego i ostropest plamisty. Z dwuletnich nostrzyk biały, chaber nadreński, ostrzeń pospolity i urzet barwierski. Wśród wieloletnich największą bujnością na tym podłożu cechowały się: nawłoć pospolita, późna i kanadyjska, szałwia okręgowa i lekarska, kocimiętka naga i właściwa i hyzop lekarski, mniejszą przegorzan pospolity i ruski, rutwica lekarska i serdecznik pospolity, a najsłabszą dziurawiec zwyczajny, groszek leśny i oman wielki. Odnotowano pozytywne oddziaływanie roślin miododajnych na kształtowanie się właściwości chemicznych wapna poflotacyjnego. Wierzba (Salix sp.) bardzo dobrze rozwija się na bezglebowym gruncie wapna poflotacyjnego. Wystąpiły wyraźne różnice w procencie przyjęć nasadzeń oraz wysokości testowanych form.

EN

In the years 2007-2008 a suitability of some species of honey plants for reclamation of soil-less ground of flotation lime enriched with sludge in post-exploitation area of the Jeziorko Sulphur Mine was evaluated. The growth of Salix sp. was a separate aspect of the research. The best seedlings were observed in Borago officinalis, Sinapis alba, Phacelia tanacaetifolia, Fagopyrum esculentum as well as in both forms (annual and biennial) of Melilotus albus, Cynoglassum officinale, Helianthus annuus and Salidago virga aurea. The germination of Anthyllis vulneraria, Galega officinalis, Cirsium oleraceum and Silybum marianum was weaker. Impatieus glandulifera, Impatieus balsamina, Lathynis silvester, Inula helenium and Allium odorum showed the weakest germination of all the tested species. Among the annual honey plants the most usable in land reclamation turned out to be Fagophyrum esculentum, M. albus, B. officinalis, P. tanacaetifolia and S. alba whereas I. glandulifera and S. marianum were the least useful. Among the biennial form M. albus, C. rhenana, C. officinale and Isatis tinctoria were found suitable. From the perennial plants the most luxuriant in this soil appeared S. virga aurea, S. serotina, S. canadensis, Salvia verticillata, S. officinalis, Nepeta nuda, N. cataria and Hyssopus officinalis, while such plants as Echinops ritro, E. ruthenicus, G. officinalis and Leonurus cardiaca showed lower vigour. H. perforatum, L. silvester and I. helenium were found to be the least exuberant among the evaluated plants. The positive effects of honey plants upon the formation of chemical properties of flotation lime were observed. Willows (Salix sp.) grew a very well on soil-less post-flotation substrate. Layerage and height of the willow forms showed a significant differentiation.

Słowa kluczowe

PL

gatunki roslin; mieszance; ocena przydatnosci; osady sciekowe; przemysl siarkowy; rekultywacja terenow; rosliny miododajne; Salix; tereny zdegradowane; wapno poflotacyjne; wierzba

EN

plant species; hybrid; suitability assessment; sewage sludge; sulphur; chemical industry; land reclamation; honey plant; Salix; degraded area; post-flotation lime; willow; post-exploitation area

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 555
• Opis fizyczny: s.517-528,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klimont K.

• Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie, 05-870 Błonie

autor

Bulinska-Radomska Z.

Bibliografia

• Baran S., Wójcikowska-Kapusta A., Jaworska B. 2001. Przydatność wikliny do sanitacji gleb zanieczyszczonych miedzią i ołowiem. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 477: 187-193.
• Góral S. 2001. Roślinność zielna w ochronie i rekultywacji gruntów. Inżynieria Ekologiczna 3, PTIE Bydgoszcz: 161-178.
• Góral S., Rola S. 2001. Trawy na popiołach elektrociepłowni nawożonych osadami ściekowymi. Inżynieria Ekologiczna 3 PTIE, Bydgoszcz: 146-150.
• Jabłoński B. 1994. Ogródek pszczelarski. Oddz. Pszczelnictwa. Puławy: 5-53
• Jabłoński B. 2000. Krótka charakterystyka roślin wybranych do uprawy pożytków pszczelich, w: O potrzebie i możliwościach poprawy pożytków pszczelich. Oddz. Pszczelnictwa. Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Puławy: 24-71
• Jońca M. 2000. Zastosowanie osadów ściekowych w rekultywacji gruntów Kopalni Siarki „Jeziorko”. Inżynieria Ekologiczna 1, PTIE, Baranów Sandomierski: 27-30.
• Karaczan W., Osińska E., Suchorska K., Węglarz Z. 1996. Rośliny zielarskie, w: Nowe rośliny uprawowe na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródło energii. SGGW, Warszawa: 149-176.
• Kołtowski Z., Jabłoński B. 2001. Attempt to develop an assortment of herbaceous honey-producing plants to be used for the improvement of bee pastures on idle lands. Journal of Apicultural Science. Vol. 45: 21-27.
• Klimont K., Góral S., Jońca M. 2002. Rekultywacyjna efektywność osadów ściekowych na podłożu wapna poflotacyjnego. Biul. IHAR 223/224: 415-425.
• Klimont K. 2004. Przydatność wybranych gatunków roślin użytkowych do rekultywacji terenów zdewastowanych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 497: 673-684.
• Klimont K. 2007. Przydatność wybranych gatunków roślin miododajnych do rekultywacji osadników wapna poflotacyjnego wzbogaconego osadami ścieków komunalnych. Biul. IHAR 244: 249-257.
• Perttu K. L. 1993. Biomass production and nutrient removal from municipal wastes using willow vegetation filters. Journal of Sustainable Forestry 1(3): 57-70.
• Siuta J., Jońca M. 1997. Rekultywacyjne działanie osadu ściekowego na wapnie poflotacyjnym w Kopalni Siarki „Jeziorko”. Mat. konf. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych”. IOŚ, Puławy-Lublin-Jeziorko: 39-48.
• Szczukowski S., Tworkowski J., Wiwart M., Przyborowski J. 1998. Wiklina (Salix sp.). Uprawa i możliwości wykorzystania. Wyd. ART., Olsztyn: 60 ss.
• Szczukowski S., Tworkowski J. 2000. Produktywność wierzb drzewiastych Sala sp. na glebie organicznej. Inżynieria Ekologiczna 1. PTIE, Baranów Sandomierski: 138-144.