Ekologiczna i melioracyjna waloryzacja malych zbiornikow wodnych w krajobrazie rolniczym Wielkopolski

• Autorzy: Juszczak R , Arczynska-Chudy E.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Small midfield ponds play in agricultural landscape important functions: natural, hydrological and economical. However, they are exposed to very strong anthropogenic impact. Valorization research of water ponds enables to point out the most valuable objects, which should be protected by law, for example as ecological sites. Active protection of water ponds in agricultural landscape is possible by using them to drainage water retention. The methods of ecological and land reclamation valorization of small ponds are presented in this paper. An ecological valorization of small ponds was based on: pond area, hydrography, pond flora, coastal zone, pond shelterbelts, land use around pond, and anthropogenic impact. Land reclamation usefulness was evaluated on the basis of: pond area, morphology, hydrography, dam building and periodic occurrence of small ponds.

Słowa kluczowe

PL

inwentaryzacja; Wielkopolska; retencja wodna; zbiorniki wodne; mala retencja wodna; waloryzacja ekologiczna; krajobraz rolniczy; degradacja

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 50
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.145-160,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Juszczak R

• Akademia Rolnicza, ul.Witosa 45, 60-667 Poznan

autor

Arczynska-Chudy E.

Bibliografia

• [1] Arczyńska-Chudy E., Gołdyn H., Michalak A., Kraska M. 1996. Znaczenie roślinności wodnej dla utrzymania różnorodności flory na terenie Agroekologicznego Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego. W: Ekologiczne procesy na obszarach intensywnego rolnictwa. L. Ryszkowski i S. Bałazy (red.) Zakł. Bad. Środ. Rol. i Leś. PAN, Poznań: 7-20.
• [2] Banaszak J., Kasprzak K. 1994. Zasoby fauny małych zbiorników wodnych i drobnych cieków. Zesz. Nauk. WSP w Bydgoszczy. Studia Przyrodnicze 10: 123-149.
• [3] Bartoszewicz A. 1994. Skład chemiczny wód powierzchniowych zlewni intensywnie użytkowanych rolniczo w warunkach glebowo-klimatycznych Równiny Kościańskiej. Rocz. AR w Poznaniu. Poznań: 60 ss.
• [4] Drwal J., Lange W. 1985. Niektóre limnologiczne odrębności oczek wodnych. Zesz. Nauk. Wydz. Biol., Geog. i Oceanog. UW 14: 68-83.
• [5] Fiedler M. 1997. Bilanse wodne zlewni śródpolnych oczek wodnych w terenie zdrenowanym. Maszyn. Kat. Mel. i Inż. Środ. AR Poznań. Praca doktorska: 93 ss.
• [6] Gołdyn H., Arczyńska-Chudy E. 1998. Różnorodność roślin Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego i jej ochrona. W: Kształtowanie środowiska rolniczego na przykładzie Agroekologicznego Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego. L. Ryszkowski i S. Bałazy (red.) Zakł. Bad. Środ. Rol. i Leś. PAN, Poznań: 123-132.
• [7] Jankowiak J. 1998. Struktura i intensywność produkcji rolnej w regionie Parku Krajobrazowego im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Dobre praktyki w produkcji rolniczej, Red. I Duer Materiały Konferencji Naukowej IUNG Puławy, 1: 167-176.
• [8] Juszczak R. 2000. Inwentaryzacja i waloryzacja małych zbiorników wodnych w zachodniej części zlewni Rowu Wyskoć. Maszyn. Kat. Agrometeo. AR Poznań. Praca magisterska: 101 ss.
• [9] Juszczak R. 2001. Inwentaryzacja, waloryzacja i ochrona małych zbiorników wodnych w krajobrazach rolniczych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. T. 1, cz. II, z. 476: 379-387.
• [10] Kaniecki A. 1991. Problem odwodnienia Niziny Wielkopolskiej w ciągu ostatnich 200 lat i zmiany stosunków wodnych. Mat. Konf. Nauk. pt. "Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych na obszarach rolniczych Wielkopolski". Poznań, 18 grudnia: 77-80.
• [11] Karg J. 1998. Różnorodność zwierząt Parku Krajobrazowego im. Gen D. Chłapowskiego i ochrona. W: Kształtowanie środowiska rolniczego na przykładzie Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego. L. Ryszkowski, S. Bałazy (red.) Zakł. Bad. Środ. Rol. i Leś. PAN, Poznań: 133-142.
• [12] Kędziora A. 1995. Podstawy agrometeorologii. PWRiL Poznań: 264 ss.
• [13] Kędziora A. 1996. The hydrological cycle in agricultural landscapes. W: Dynamics of agricultural landscape. L. Ryszkowski, N.R. French, A. Kędziora (red.) PWRiL Poznań, 65-78.
• [14] Kędziora A., Olejnik J., Kapuściński J. 1989. Impact of landscape structure on heat and water balance. Ecol. Inter. Bull. 17: 1-17.
• [15] Kisielewski J. 1990. Ekologia małego przeżyźnionego stawu śródpolnego. I. Charakterystyka ogólna; liczebność i biomasa makrofauny. W: Charakterystyki ekologiczne wybranych elementów krajobrazów rolniczych. SGGW Warszawa 26: 7-17.
• [16] Kleczkowski A. 1991. Zagrożenia i bariery rozwoju w gospodarce wodnej. W: Polska w obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Komitet Prognoz „Polska w XXI wieku" przy Prezydium PAN. W-wa: 220-232.
• [17] Kondracki J. 1977. Regiony fizyczno-geograficzne Polski. Wydaw. UW, W-wa: 178 ss.
• [18] Kosturkiewicz A., Fiedler M. 1993. Związki stanów wody w śródpolnych oczkach wodnych ze stanami wód gruntowych. Zesz. Nauk. PAN „Geoekosystem obszarów leśnych" 6: 115-121.
• [19] Kosturkiewicz A., Fiedler M. 1995. Oczka wodne w eksploatacji systemów drenarskich na terenach bogato urzeźbionych. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Konferencje III, 266: 191-199.
• [20] Kosturkiewicz A., Szafrański Cz. 1988. Zasady wykorzystania śródpolnych oczek wodnych jako odbiorników wód drenarskich. Załącznik nr 2 do Wytycznych drenowania gruntów ornych. Mat. Instruktażowe 65, IMUZ Falenty.
• [21] Kowalczyk P., Redfarat R., Kępińska-Kasprzak M., Mager P., Pietras W. (red.) 1997. Hierarchia potrzeb obszarowych malej retencji. Materiały badawcze. Seria: Gospodarka wodna i ochrona wód. IMGW 19: 1-91.
• [22] Kraska M., Kaniecki A. 1995. Mała retencja w Polsce i jej uwarunkowania przyrodnicze. W: Ekologiczne aspekty melioracji wodnych. Praca zbiorowa L. Tomiałojć (red.): 124-139.
• [23] Mioduszewski W. 1997. Mała retencja i polityka melioracyjna. W: Użytkowanie a ochrona zasobów wód powierzchniowych w Polsce. Zesz. Nauk. Komitetu „Człowiek i środowisko" 17: 49-62.
• [24] Paczuska B., Paczuski R. 1997. Problem zanikania naturalnych zbiorników śródpolnych i śródleśnych na południowym skraju Wysoczyzny Świeckiej. Idee ekolog. 10, Ser. Szkice 6: 215-221.
• [25] Pieńkowski P. 1996. Przekształcenie oczek wodnych na przykładzie późnonocnej części Równiny Wełtyńskiej. Zesz. Nauk. AR Szczecin 173, Rolnictwo 63: 37-41.
• [26] Podbielkowski Z., Tomaszewicz H. 1996. Zarys hydrobotaniki. Wydawnictwo PWN, Warszawa: 531 ss.
• [27] Rybacki M., Berger L. 1997. Płazy Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego. Biul. Park Krajob. Wielkopolski 2(4): 22-40.
• [28] Ryszkowski L., Kędziora A. 1996. Mała retencja wody w krajobrazie rolniczym. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Konferencje XI, 289: 217- 225.
• [29] Ryszkowski L., Bartosiewicz A. 1999. Management of matter fluxes by biogeochemical arners at the agricultural landscape level. Landscape Ecology 14(5): 4 79-492.
• [30] Ryszkowski L., Życzyńska-Bałoniak J. 1998. Ograniczenie zanieczyszczeń obszarowych przez bariery biogeochemiczne. W: Kształtowanie środowiska rolniczego na przykładzie Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego. L. Ryszkowski, Bałazy S. Red. Zakł. Prod. Bad. Środ. Rol. i Leś. PAN, Poznań: 67-80.
• [31] Szpakowska B., Życzyńska-Bałoniak I. 1994. The role of biogeochemical barriers in water migration of humic substances. Pol. J. Environm. Stud. 3: 35-41.
• [32] Surmacki A. 1997. Awifauna lęgowa drobnych zbiorników śródpolnych na Pomorzu Zachodnim - wyniki wstępne. Przeg. Przyrodn. VIII, 2: 193-198.
• [33] Życzyńska-Bałoniak J., Jaskulska R., Szymański R. 1990. Niektóre składniki chemiczne rozpuszczone w wodzie małych zbiorników śródpolnych. W: Charakterystyki ekologiczne wybranych elementów krajobrazów rolniczych. SGGW, Warszawa: 62-77.