Scale insects (Hemiptera, Sternorrhyncha, Coccoidea) on ornamental plants in the field in Poland

• Autorzy: Goliszek K. , Lagowska B. , Golan K.

Warianty tytułu

PL

Czerwce (Hemiptera, Sternorrhyncha, Coccoidea) występujące na roślinach ozdobnych w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Thirty-three species were recorded from various ornamental field plants, representing 23.08% of the native Polish scale insects fauna. These species belong to 6 families, namely: Asterolecaniidae, Coccidae, Diaspididae, Eriococcidae, Kermesidae and Pseudococcidae. The best represented families were the Diaspididae (13 species) and Coccidae (12 species). For each species, the type of habitats, host plants, pest status and zoogeographical region of origin are given. Scale insects were found on cultivated deciduous trees and shrubs (24 species) and on ornamental coniferous trees and shrubs (8 species) in parks, botanic and household gardens, housing settlements and along avenues. The most numerous and economically important species is Parthenolecanium corni, followed by Carulaspis juniperi and Leucaspis lowi. Special attention should be paid to invasive Pulvinaria floccifera on Ilex aquifolium (L.) and unidentified Parthenolecanium sp. on rhododendron plants. These scale insects were observed in massive density on their hosts and can survive the winter in Poland.

PL

Czerwce jako szkodniki roślin mają znaczenie w krajach klimatu tropikalnego i subtropikalnego, gdzie powodują straty w uprawach cytrusów, oliwek, kawy, kakao, herbaty i grejpfrutów. W ostatnich latach obserwuje się wzrost znaczenia gospodarczego tej grupy owadów również w krajach o umiarkowanym klimacie. Zjawisko to jest spowodowane kilkoma czynnikami, a mianowicie globalnym ociepleniem klimatu i coraz łagodniejszymi zimami, wzrastającą liczbą ogrodów przydomowych i rosnącym zapotrzebowaniem na ciekawe, często obce dla naszej fauny gatunki roślin oraz swobodnym importem drzew i krzewów owocowych i ozdobnych. Celem niniejszej pracy było określenie wielkości populacji czerwców występujących na drzewach i krzewach ozdobnych, rosnących w warunkach naturalnych oraz ich znaczenia gospodarczego w Polsce. Analizę ilościową i jakościową czerwców przeprowadzono na podstawie zebranego przez autorów materiału dokumentacyjnego oraz danych z piśmiennictwa. Badania przeprowadzono w latach 2008–2010 w Lublinie oraz jego okolicach. W wyniku przeprowadzonej analizy na roślinach ozdobnych w Polsce stwierdzono występowanie trzydziestu trzech gatunków czerwców (23.08% rodzimej fauny Coccoidea). Czerwce te należą do sześciu rodzin: Asterolecaniidae, Coccidae, Diaspididae, Eriococcidae, Kermesidae and Pseudococcidae. Wśród nich najliczniej reprezentowane były rodziny Diaspididae (13 gatunków) i Coccidae (12 gatunków). W pracy dla każdego gatunku czerwca określono typ zbiorowiska, w którym wystąpił, rośliny żywicielskie, znaczenie ekonomiczne oraz jego przynależność zoogeograficzną. Stwierdzone gatunki czerwców obserwowano w parkach, ogrodach botanicznych, ogrodach przydomowych, osiedlach mieszkaniowych, a także wzdłuż alei na ozdobnych drzewach i krzewach liściastych (24 gatunki) i iglastych (8 gatunków). Gatunkiem czerwca o największym znaczeniu gospodarczym, który w badaniach wystąpił najczęściej, był Parthenolecanium corni. Również Carulaspis juniperi i Leucaspis lowi wystąpiły w frekwencji i liczebności zagrażającej ich żywicielom. Szczególną uwagę należy zwrócić na gatunki inwazyjne: P. floccifera na ostrokrzewie kolczastym oraz nieoznaczony jeszcze Parthenolecanium sp. na rododendronach. Czerwce te wystąpiły na swoich żywicielach w dużym zagęszczeniu i są w stanie przezimować w Polsce.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
• Rocznik: 2011
• Tom: 10
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.75-84,ref.

Twórcy

autor

Goliszek K.

• Department of Entomology, University of Life Sciences in Lublin, Leszczynskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

autor

Lagowska B.

autor

Golan K.

Bibliografia

• Dziedzicka A., 1988. Przyczynek do badań nad czerwcami (Homoptera, Coccinea) Polski. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 353, 93-100.
• Davidson J. A., Miller D.R., 1990. Diaspidid pest problems and control in crops, ornamental plants. [In:] Rosen D. (ed.), Armored scale insects, their biology, natural enemies and control. Elsevier, Amsterdam, 604-607.
• Golan K., Łagowska B., Jaśkiewicz B., 2001. Scale insects (Hemiptera, Coccoidea) of the Kazimierz Landscape Park in Poland. Fragm. Faun. 44, 229-249.
• Golan K., Goliszek K., Łagowska B., 2010. The first record of the cottony camellia scale (Pulvinaria floccifera (Westwood)) (Hemiptera: Sternorrhyncha: Coccoidea) outdoors in Poland. Progress In Plant Protection 50 (3) (w druku).
• Komosińska H., 1974. Badania fizjograficzno-ekologiczne nad tarcznikami (Homoptera, Coccoidea, Diaspididae) Polski. Zesz. Nauk. AR w Warszawie. Rozpr. Nauk. 43, 93-100.
• Komosińska H., 1976. Wpływ środowiska miejskiego na kształtowanie struktury ilościowej tarczników (Coccoidea, Diaspididae). Ekologiczne Problemy miasta. Materiały z Sympozjum Naukowego pt. Ochrona środowiska miejskiego, 14-15 XI 1975, 229-235.
• Komosińska H., 1986a. Occurrence of scale insects (Homoptera, Coccoidea) on avenue trees in Warsaw. Ann. Warsaw Agricult. Univ. SGGW-AR. Anim. Sci. 20, 3-12.
• Komosińska H., 1986b. Occurrence of scale insects (Homoptera, Coccoidea) on trees and shrubs of the Warsaw housing settlements. Ann. Warsaw Agricult. Univ. SGGW-AR. Anim. Sci. 20, 13-20.
• Komosińska H., 1987a. Occurrence of scale insects (Homoptera, Coccoidea) on trees and shrubs of forests in the Warsaw environs. Ann. Warsaw Agricult. Univ. SGGW-AR. Anim. Sci. 21, 105-116.
• Komosińska H., 1987b. Occurrence of scale insects (Homoptera, Coccoidea) on trees and shrubs of the Warsaw parks. Ann. Warsaw Agricult. Univ. SGGW-AR. Anim. Sc. 21, 95-103.
• Koteja J., 1972. Notes on the Polish scale insect fauna (Homoptera, Coccoidea). IV. Polskie Pismo Entomol. 42, 565-571.
• Koteja J., 1984. Materiały do fauny czerwców Polski (Homoptera, Coccinea). V. Pol. Pismo Entomol. 53, 673-677.
• Koteja J., 1996. Jak rozpoznawać czerwce (Homoptera, Coccinea). [In:] Boczek J. (ed.), Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. SGGW Warszawa, 2, 139-231.
• Kosztarab M., Kozar F., 1988. Scale insects of Central Europe. Akademiai Kiado, Budapest. 455 pp.
• Kozarzhevskaya E., 1992. Vrediteli dekorativn'ih rasteniji. Moskva: Nauka. 360 pp.
• Łabanowski G., 2006. Olej parafinowy do zwalczania szkodników roślin ozdobnych. Ochrona roślin 21(2), 24-27.
• Łabanowski G., Soika G., 1996. Najgroźniejsze szkodniki w szkółkach roślin ozdobnych. Progress in Plant Protection, 36(1), 184-190.
• Łabanowski G., Soika G., 1997. Czerwce - groźne szkodniki drzew i krzewów ozdobnych. Progress in Plant Protection, 37(2), 398-400.
• Łabanowski G., Soika G., 1998. Tarcznik trzmielinowiec - potencjalny szkodnik trzmieliny w Polsce. Ochrona Roślin, 42, 12-13.
• Łabanowski G., Soika G., 1999. Przylepnica szklarniowa - potencjalny szkodnik szeflery i ostrokrzewu w Polsce. Ochrona Roślin, 43(4/5), 14-16.
• Łagowska B., 1986. Miseczniki (Homoptera, Coccidae) stwierdzone na drzewach i krzewach liściastych w Lublinie oraz jego okolicach. Annales UMCS Sec. C, Biologia, 41, 173-187.
• Łagowska B., 1987. Analysis of groups of soft scale (Homoptera, Coccidae) on woody plants of Lublin and its surroundings. Ekol. Pol. 35 (1), 131-144.
• Łagowska B., 1996. Pulvinaria Targioni - Tozetti (Homoptera, Coccidae) in Poland. Wyd. AR Lublin. Poland. 119 pp.
• Łagowska B., 1998. Występowanie czerwców (Homoptera, Coccinea) na drzewach i krzewach w środowisku miejskim. [In:] T. Bartczak, P. Indykiewicz (ed.), Fauna miast. 39(4), 29-42.
• Łagowska B., Golan K., 2001. The scale insects (Hemiptera: Coccoidea) of economic importance in the Kazimierz Landscape Park in Poland. Boll. Zool. Agrar. Bachic. ser. II. 33(3), 365-372.
• Malumphy C., Ostrauskas H., Pye D., 2009. Contribution to the knowledge of scale insects (Hemiptera, Coccoidea) of Lithuania, including two species new for the country. Acta Zoologica Lituanica, 19(2), 120-127.
• Soika G., Łabanowski G., 1997. Czerwce - groźne szkodniki drzew i krzewów ozdobnych. Progress in Plant Protection, 37, 389-400.
• Soika G., Łabanowski G., 2003. Owady zasiedlające pnie i pędy drzew i krzewów ozdobnych. Zeszyty Nauk. ISK 11, 89-97.
• Soika G., Łabanowski G., 2004. Miseczniki - tegoroczna plaga szkółek roślin ozdobnych. Szkółkarstwo, 05/2004.
• Stepaniuk K., 2009. Taksonomiczny status wybranych gatunków z rodzaju Parthenolecanium Bouche (Hemiptera, Coccoidea, Coccidae) w świetle wyników badań morfologicznych, ekologicznych i molekularnych (praca doktorska).
• Szulczewski J.W., 1926. Materiały do fauny czerwców miasta Poznania. Pol. Pismo Entomol. 5, 137-143.
• Szulczewski J.W., 1931. Notatki entomologiczne i zoocecidiologiczne z powiatu lublinieckiego na Górnym Śląsku. Pol. Pismo Entomol. 10, 124-135.
• Szulczewski J. W., 1949. Przyczynek do fauny czerwców (Coccidae) Ziemi Lubuskiej. Bad. Fizjograf. Pol. Zach. Pozn. TPN. 2, 219-224.