Wpływ warunków hydrotermicznych na plonowanie pszenicy jarej w środkowo-wschodniej Polsce (1975-2005)

• Autorzy: Radzka E. , Jankowska J.

Warianty tytułu

EN

Effect of hydrothermal conditions on spring wheat yield in central-eastern Poland (1975-2005)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest ocena wpływu warunków hydrotermicznych na plonowanie pszenicy jarej w warunkach produkcyjnych środkowo-wschodniej Polski. Dane meteorologiczne zostały udostępnione przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Drugą grupę danych stanowiły plony pszenicy jarej, pochodzące z opracowań publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Warunki hydrotermiczne określono na podstawie współczynnika Sielianinowa. Zależność między plonowaniem pszenicy jarej od wartości analizowanego współczynnika zbadano na podstawie modelu regresji wielokrotnej liniowej, z zastosowaniem procedury krokowej doboru zmiennych. Obniżające się wartości współczynnika Sielianinowa w kwietniu sprzyjały plonowaniu pszenicy jarej, a w czerwcu powodowały obniżenie plonu ziarna tej rośliny. Równania regresji pozwoliły wyjaśnić zmienność plonowania pszenicy jarej od 25 do 53%.

EN

The aim of the study was to evaluate the effect of hydrothermal treatment on the yield of spring wheat in the production conditions of central-eastern Poland. Hydrothermal condi-tions were determined by the Sielianinov hydrothermal coefficient. Meteorological data were pro-vided by the Institute of Meteorology and Water Management in Warsaw. The second data group was spring wheat yields derived from studies published by the Central Statistical Office. The rela-tionship between the yield of spring wheat and the hydrothermal conditions was constructed using multiple linear regression model with the application of the stepwise procedure of variables selec-tion. More intensive drought in April favoured spring wheat yielding, while drought occurring in June resulted in a reduction in grain yield of the plant. The regression equations constructed allowed to explain the variability of spring wheat yield from 25 to 53%.

Słowa kluczowe

PL

Polska; uprawa roslin; zboza; pszenica jara; plonowanie; warunki hydrotermiczne

EN

Poland; plant cultivation; cereal; spring wheat; yielding; 1975-2005 period

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2015
• Tom: 22
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.269-277,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Radzka E.

• Zakład Agrometeorologii i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Jankowska J.

• Zakład Agrometeorologii i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Prusa 14, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• Banaszkiewicz B., 2003. Zmienność temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w Polsce północnej i jej wpływ na produktywność rolniczą klimatu [w:] Zastosowania metod statystycz-nych w badaniach naukowych II. Red. Jakubowski I. i Wątroba I. StatSoft, Kraków, 371-380.
• Bombik A., Koc G., Starczewski J., 1999. Plonowanie podstawowych roślin uprawnych w zależno-ści od przebiegu warunków meteorologicznych. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, 79, 20-37.
• Czarnocki Sz., Garwacka A., Starczewski J., 2009. Architektura łanu i plonowanie wybranych odmian pszenicy jarej w zależności od zastosowanych technologii uprawy. Fragm. Agron., 26(3), 34-41.
• Dmowski Z., Dzieżyc H., Nowak L., 2008. Ocena wpływu wybranych parametrów opadu i gleby na plonowanie pszenicy jarej w rejonie południowo-zachodniej Polski. Acta Agrophysica, 11(3), 613-622.
• Gąsiorowska B., Koc G., Buraczyńska D., Struk K., 2011. Wpływ warunków pogodowych na plo-nowanie zbóż uprawianych w rolniczej stacji doświadczalnej w Zawadach. Infrastr. i Ekolog. Ter. Wiejskich, 6, 91-99.
• Górski T., Kozyra J., Doroszewski A., 2008. Field crop losses in Poland due to extreme weather condi-tions – case studies. W: The Influence of Extreme Phenomena on the Natural Environment and Human Living Conditions; red.: S. Liszewski, Łodzkie Towarzystwo Naukowe, 35-49.
• Kalbarczyk E., 2010. Zmienność plonu ziarna pszenżyta jarego w Polsce w warunkach różnego nasilenia suszy atmosferycznej. Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ., 1(47), 20-33.Kędziora A., 2003. Ocena deficytów wodnych na obszarach rolniczych na przykładzie zlewni Wy-skoć. [W:] Działalność naukowa PAN, 15, 117-119.
• Michalska B., Witos A., 2000. Weather-based spring wheat yielding forecasting. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, 3(2), series Agronomy, 9, 1-9.
• Radzka E., 2014. Hydrothermal characteristics of vegetation period in central-eastern Poland in years 1971-2005. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Argicultura, Ali-mentaria, Piscaria et Zootechnica, 312(31),133-142.
• Radzka E., Koc G., Bombik A., 2009. Wpływ posuch na plonowanie pszenicy jarej w środkowo-wschodniej Polsce. Acta Agrophysica, 13(2), 445-454.
• Rakowski D., 2003. Wpływ deszczowania i nawożenia na plonowanie wybranych odmian pszenicy jarej i pszenżyta jarego uprawianych na glebie lekkiej. I. Plony ziarna. Acta Sci. Pol. Ser. Agric., 2, 2, 18-31.
• Skowera B., Puła J., 2004: Skrajne warunki pluwiotermiczne w okresie wiosennym na obszarze Polski w latach 1971-2000. Acta Agrophysica, 3(1), 171-177.
• Szwejkowski Z., Dragańska E., Suchecki S., 2008. Prognoza wpływu spodziewanego globalnego ocieplenia w roku 2050 na plonowanie roślin uprawnych w Polsce północno-wschodniej. Acta Agrophysica, 12(3), 791-800.
• Żarski J. 2009. Efekty nawadniania roślin zbożowych w Polsce. Infrastr. i Ekolog. Ter. Wiejskich, 6, 29-42.
• Żarski J., Dudek S., Rzekanowski Cz., 1997. Wpływ warunków wodnych na plonowanie jęczmienia jarego i pszenicy jarej. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, 313, 197-202.