Regulacja stanów prawnych gruntów zajętych przez rzeki na przykładzie zlewni Białej Lądeckiej

• Autorzy: Dabrowska J. , Kempa O. , Markowska J.

Warianty tytułu

EN

Regulation of the legal status of land plots taken by rivers - based on selected examples from the catchment of Biala Ladecka

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Biała Lądecka (51,8 km) jest prawostronnym dopływem Nysy Kłodzkiej i wraz z nią oraz Bystrzycą, Bystrzycą Dusznicką i Jaszkówką tworzy główną sieć zlewni Nysy Kłodzkiej przynależnej do obszaru Ziemi Kłodzkiej. Zasilana jest potokami górskimi, przez co szybko reaguje na krótkotrwałe, gwałtowne, ulewne deszcze. Przykładowo wysokość opadów w czasie trwania powodzi w 1997 roku w dniach 5 – 8 lipca, w zlewni Białej Lądeckiej wynosiła 350 mm. Przy wypełnionej retencji podłoża, przybór wody na tym obszarze trwa zaledwie kilka godzin od momentu wystąpienia opadu, a prędkości spływu wody są tak duże, że często masy spływającej wody powodują zniszczenia doliny cieku. Biorąc pod uwagę fakt silnej presji w kierunku zagospodarowania doliny Białej Lądeckiej, straty na tych terenach stają się coraz większe. Na przestrzeni ostatnich lat na badanym terenie miało miejsce kilkanaście wezbrań i powodzi, które spowodowały duże straty oraz zmiany w korycie i dolinie rzeki – między innymi trwałe zajęcia gruntów przez wodę płynącą. W pracy omówiono problemy geodezyjno-prawne i administracyjne dotyczące gruntów zajętych przez wody płynące podczas wezbrań i powodzi. Badania nad rozgraniczeniami ww. gruntów przeprowadzono w zlewni Białej Lądeckiej (Trzebieszowice, Radochów i Ołdrzychowice Kłodzkie). W trakcie badań terenowych wykonano pomiary geodezyjne rzek wraz z określeniem terenu zajętego przez wody płynące (rzekę). Przeprowadzone badania doprowadziły do unormowania oznaczeń w ewidencji gruntów i budynków, przyporządkowania kompetencji odpowiednim organom, a także uregulowania kwestii podatkowych. Jednym z wyników prac było również określenie wielkości areału, jaki został trwale zajęty przez nurt rzeki.

EN

Biała Lądecka (51,8 km) is the right-side tributary of Nysa Kłodzka, and these two rivers together with Bystrzyca, Bystrzyca Dusznicka and Jaszkówka create the main network of the part of catchment of Nysa Kłodzka located in the region of Ziemia Kłodzka. The river is supplied by mountain streams, which results in violent reactions to short-term, stormy rainfalls. The rain depth during the flood in 1997, from the 5th to the 8th of July, in the catchment of Biała Lądecka was 350 mm. When soil retention capacity is fully used, the water rise in this area lasts usually for a few hours from the moment of beginning of rainfall, and the rate of water flow is so high that the masses of flowing water often cause damages to the river valley. Due to the strong tendency to develop the valley of Biała Lądecka, the damages in this area are increasing. In recent years, over ten bankful flows and floods that occurred in the analyzed area have caused significant damage and changes in the river bed and valley – including permanent taking of land plots by flowing water. This study discusses the geodetic and legal aspects related to land plots taken by flowing waters during bankful flows and floods. The studies on the delimitation of such land plots have been conducted in the catchment of Biała Lądecka (in Trzebieszowice, Radochów and Ołdrzychowice Kłodzkie). During the field studies geodetic measurements were taken of the rivers, including the specification of the land taken by flowing water (river). The conducted studies resulted in a regulation of designations in the land and Land and Property Register, in assigning the competences to competent bodies, and in regulating the tax issues. One of the results of these studies was also the determination of the surface of the area that was permanently taken by the river current.

Słowa kluczowe

PL

zlewnie rzek; zlewnia Bialej Ladeckiej; grunty pod wodami; grunty pod rzekami; stan prawny; wezbrania wod; powodzie; szkody powodziowe; aspekty geodezyjne; aspekty prawne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Numer: 3/IV
• Opis fizyczny: s.69-77,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dabrowska J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Kempa O.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław

autor

Markowska J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Kasperek R., Parzonka W. Zmiany w dolinach rzek meandrujących wskutek powodzi na przykładzie odcinka Górnej Odry. [W]: Środowiskowe aspekty gospodarki wodnej (red. L. Tomialojć, A. Drabiński), Komitet Ochrony Przyrody PAN, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji AR we Wrocławiu 2005, s. 149-162.
• Kempa O., Hełdak M. Delineation of Shoreline on the Basis of the Widawa and Dobra Rivers in Wrocław, [W]: Issues of landscape conservation and water management in rural areas (red. Katarzyna Glińska-Lewczuk), University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Olsztyn 2011, s. 91-102.
• Kowalski K. Gospodarka nieruchomościami pokrytymi powierzchniowymi wodami płynącymi. 2010. E-book http://gruntiwoda.pl/do-pobrania/e-book/ (strona dostępna 20.02.2012).
• Kowalski K. Woda na gruncie – co robić? Naturalne zajęcie gruntu przez wodę powierzchniową. 2011.http://gruntiwoda.pl/woda-na-gruncie-co-robic-naturalne-zajecie-gruntu-przez-wodepowierzchniowa- 2/ (strona dostępna 12.05.2012).
• Kucharzak S., Kowalski K. Geodezyjny aspekt ustalania linii brzegu. Gospodarka wodna nr 9/2009, s. 357-363.
• Mioduszewski W. Powodzie i susze na obszarze Polski. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie 3/2001, s. 115-119.
• Radczuk L., Eliasiewicz R., Markowski J., Olearczyk D. Studium ochrony od powodzi Kotliny Kłodzkiej ze szczególnym uwzględnieniem ochrony miasta Kłodzka. III Hydrologia wielkich wód. WARR SA, Wrocław 2003, maszynopis.
• Radczuk L., Jakubowski W. Udział dopływów Odry w formowaniu wezbrań powodziowych. [W]: Środowiskowe aspekty gospodarki wodnej (red. L. Tomialojć, A. Drabiński), Komitet Ochrony Przyrody PAN, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji AR we Wrocławiu 2005, s. 162-177.
• Ustawa Prawo wodne [tekst jednolity Dz.U. 2012 poz. 145].
• Wolny B. Sporządzanie geodezyjnej dokumentacji projektowej linii brzegu morskich wód wewnętrznych oraz śródlądowych wód powierzchniowych. Przegląd Geodezyjny. Rok LXXX, 2008 nr 4, s. 15-22.