PL
Badano zależności między morfologią kwiatów marchwi męskosterylnych i męskopłodnych linii hodowlanych i zdolnością do wytwarzania nasion. W badanej populacji męskosterylnych roślin marchwi kwiaty charakteryzowały się przekształceniem pręcików w dodatkowe struktury płatkopodobne o różnych kształtach. W niektórych pylnikopodobnych strukturach kwiatu stwierdzono obecność degenerującej tkanki sporogennej. Wyniki obserwacji i analiz mikroskopowych pozwalają twierdzić, że na obniżenie produktywności nasion linii hodowlanych marchwi mogły mieć wpływ defekty i nieprawidłowości morfologiczno-funkcjonalne kwiatów roślin ojcowskich oraz matecznych. Degeneracja pyłku, brak warstwy endotecjum, decydującej o otwieraniu się pylnika, wzrost łagiewek pyłkowych po zewnętrznej powierzchni szyjki słupka należały do najczęściej występujących ograniczeń w ilości pyłku aktywnego w zapłodnieniu. Cechy męskosterylnych roślin matecznych utrudniające proces zawiązywaniu nasion to: zielona barwa płatków, redukcja miodników, deformacje słupków, brak zalążni, degeneracja zalążków lub zarodków. Najmniej nasion wytworzyły rośliny z licznymi deformacjami morfologicznymi znamion słupka i miodników. Kwiaty roślin męskosterylnych o białych płatkach, dużych miodnikach i wysokich, podwójnych słupkach wydały najwięcej nasion, gdyż były prawdopodobnie najbardziej atrakcyjne dla zapylających owadów.
EN
The aim of study was to examine relation between flower morphology of male-sterile (CMS) as well as male-fertile breeding lines of carrot and its fertility and ability of seed setting. Stereoscopic microscope, electron scanning microscope and light microscope with polarization and UV lamp were used in research. In examined male- sterile carrot population the flowers rods were transformed into additional petal-like structures of different shapes. It was observed that in particular anther-like structures of flower degenerate the sporogenic tissue. As a result of observations and microscope analysis it is claimed that lower production of carrot breeding line seeds could be caused by defects and morphological-functional abnormalities of mother and father-parental flowers. Degeneration of pollen, the absence of endothecium, which is always responsible for opening the anthers and growth of pollen tubes on the external area of the pistil, had also influence on restrictions in the number of pollen active in fertilization. Specific traits of male-sterile mother plants which inhibited process of seed setting were: green colour of petals, floral nectaries reduction, pistils deformation, ovule and embryo degeneration. The lowest amount of seeds were produced by plants with many stigma pistil and nectaries deformations. Male-sterile plants of white flower petals, big nectaries, exposed, doubled pistils and big ovaries produced more seeds than the other mother plants.