Freshwater fish - an important source of n-3 polyunsaturated fatty acids: a review

• Autorzy: Steffens W. , Wirth M.

Warianty tytułu

PL

Ryby słodkowodne - ważne źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In addition to n-6 fatty acids, n-3 polyunsaturated fatty acids are essential ingredients of the human diet. Many marine fish contain high levels of these fatty acids; however, freshwater fish are also an important source of n-3 fatty acids, especially eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids. Generally, there is a balanced relation between n-3 and n-6 fatty acids in freshwater fish. Just as other animals and humans, fish cannot synthesize the essential fatty acids of the n-6 and n-3 series. Thus, these fatty acids must be supplied by the diet, and their original source is plants, particularly phytoplankton. The fatty acid composition of fish is strongly influenced by the lipid pattern of their food. Feeding high energy diets containing high amounts of fish oil in aquaculture results in marketable fish with substantial levels of n-3 polyunsaturated fatty acids. Several investigations have shown that the consumption of freshwater fish has beneficial effects on human health, especially for persons suffering from cardiovascular diseases. This is why freshwater fish is recommended as wholesome food for humans.

PL

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny n-3 i n-6 są niezbędnym składnikiem diety człowieka. Nie są one syntetyzowane w organizmie ryb (podobnie, jak i innych zwierząt, w tym człowieka) i muszą być dostarczane z pożywieniem (ich źródłem są rośliny, w szczególności fitoplankton). Wysoki poziom tych kwasów zawarty jest w ciele wielu ryb morskich. Jednakże istotnym źródłem kwasów z rodziny n-3, zwłaszcza kwasów eikozapentaenowego (EPA) i dokozaheksaenowego (DHA), są także ryby słodkowodne. W niniejszym opracowaniu, o charakterze przeglądowym, przeanalizowano profile kwasów tłuszczowych kilku gatunków ryb słodkowodnych, o dużym znaczeniu gospodarczym, takich jak: karp, Cyprinus carpio, amur, Ctenopharyngodon idella, tołpyga biała, Hypophthalmichthys molitrix, tołpyga pstra, Aristichthys nobilis, lin, Tinea tinea, pstrąg tęczowy, Onorhynchus mykiss, sum europejski, Silurus glanis i sielawa, Coregonus albula. Generalnie u ryb słodkowodnych stosunek kwasów n-3 i n-6 jest zrównoważony. Skład chemiczny kwasów tłuszczowych w ciele ryb jest silnie determinowany rodzajem lipidów w ich diecie. W akwakulturze żywienie ryb wysokoenergetyczną paszą sztuczną, zawierającą znaczne ilości oleju rybiego, wpływa istotnie na jakość mięsa, szczególnie gatunków, u których poziom kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 jest znaczny. Dotychczasowe badania wykazały, że spożywanie ryb słodkowodnych korzystnie wpływa na zdrowie człowieka, a zwłaszcza osób cierpiących na schorzenia układu krążenia. W związku z tym w żywieniu człowieka zaleca się, jako zdrową żywność, również ryby słodkowodne.

Słowa kluczowe

EN

freshwater fish; fish; n-3 polyunsaturated fatty acid; fatty acid; cyprinid; European catfish; Silurus glanis; rainbow trout; Oncorhynchus mykiss; vendace; Coregonus albula

• Wydawca: -
• Czasopismo: Archives of Polish Fisheries
• Rocznik: 2005
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.5-16,fig.,ref.

Twórcy

autor

Steffens W.

• Department of Fish Culture and Fish Pathology, Institute of Freshwater Ecology and Inland Fisheries, Eitelsdorfer Str. 32, D-12555 Berlin, Germany

autor

Wirth M.

Bibliografia

• Ackman R.G., Eaton C.A. 1966 - Some commercial Atlantic herring oils: fatty acid composition - J. Fish. Res. Bd. Can. 23: 991 - 1006.
• Bates D., Cartlidge N., French J. M., Jackson M. J., Nightingale S., Shaw D. A., Smith, S., Woo E., Hawkins S. A., Millar J. H. D., Belin J., Conroy D. M., Gill S. K., Sidey M., Smith A. D., Thompson R. H. S., Zilka K., Gale M., Sinclair H. M. 1989 - A double-blind controlled trial of long chain n-3 polyunsaturated fatty acids in the treatment of multiple sclerosis - J. Neurol., Neurosurg., Psychiatr. 52: 18 - 22.
• Burr G. O., Burr M. M. 1929 - A new deficiency disease produced by rigid exclusion of fat from the diet - J. Biol. Chem. 82: 345 - 367.
• Dyerberg J. 1982 - Observations on populations in Greenland and Denmark - In: Nutritional Evaluation of Long Chain Fatty Acids in Fish Oils (Ed.) S.M. Barlow, M.E. Stansby, Academic Press, New York: 245 - 262.
• Füllner G., Wirth M. 1996 - Der Einfluß der Emährung auf Fettgehalt und Fettsäurezusammensetzung Europäischer Welse (Silurus glanis) - Fett/Lipid 98: 300 - 304.
• Gruger E. H., Nelson R. W., Stansby M. E. 1964 - Fatty acid composition of oils from 21 species of marine fish, freshwater fish and shellfish - J. Am. Oil Soc. 41: 662 - 667.
• Hadjinikolova L. 2004 - The influence of nutritive lipid sources on the growth and chemical and fatty acid composition of carp (Cyprinus carpio L.) - Arch. Pol. Fish. 12: 111 - 119.
• Higgs G. A. 1986 - The role of eicosanoids in inflammation - Prog. Lipid Res. 25: 555 - 561.
• Hirai A., Terano T., Saito H., Tamura Y., Yoshida S. 1987 - Clinical and epidemiological studies of eicosa-pentaenoic acid in Japan - In: Proc. of AO AC Short Course on Polyunsaturated Fatty Acids and Eicosanoids (Ed.) W. E. M. Lands, Am. Oil Chem. Soc., Champaign, 111: 9 - 24.
• Horrobin D. F., Manku M. S. 1990 - Clinical biochemistry of essential fatty acids - In: Omega-6 Essential Fatty Acids. Pathophysiology and Roles in Clinical Medicine (Ed.) D. F. Horrobin, Wiley-Liss, New York: 21 - 53.
• Jangaard P. M., Ackman R. G., Sipos J. C. 1967 - Seasonal changes in the fatty acid composition of cod liver, flesh, roe and milt lipids - J. Fish. Res. Bd. Can. 24: 613 - 627.
• Jankowska B., Zakes Z., Żmijewski T., Ulikowski D., Kowalska A. 2004 - Impact of diet on the fatty acids profile of European catfish (Silurus glanis L.) - Arch. Pol. Fish. 12: 99 - 110.
• Karmeli R. A. 1987 - Omega-3 fatty acids and cancer: A review - In: Proc. of AOAC Short Course on Polyunsaturated Fatty Acids and Eicosanoids (Ed.) W. E. M. Lands, Am. Oil Chem. Soc., Champaign, 111: 222 - 231.
• Kelley V. E., Ferritti A., Izni S., Strom T.B. 1985 - A fish oil diet rich in eicosapentaenoic acid reduses cyclooxygenase metabolites and suppresses lupus in MLR-lpr mice - J. Immunol. 134: 1914 - 1919.
• Kremer J. M., Lawrence D., Jubiz W. 1988 - Different doses of fish oil fatty acid supplementation on rheumatoid arthritis. A prospoective double-blinded randomized study - Arthritis Rheum. 31: 530 - 536.
• Lands W. E. M. 1986 - Fish and Human Health - Academic Press, Orlando, 170 pp.
• Mieth G., Wirth M., Friedrich M., Steffens W., Lieder U. 1989a - Zur Lipidzusammensetzung von Cyprini-denarten. 1. Mitt. Lipidgehalt und Fettsaurespektrum von Silberkarpfen (Hypophthalmichthys molitrix Val.) - Nahrung 33: 91 - 93.
• Mieth G., Wirth M., Weigelt E., Steffens W., Lieder U., Friedrich M. 1989b - Zur Lipidzusammensetzung von Cyprinidenarten. 2. Mitt. Lipidgehalt und Fettsäurespektrum von Marmorkarpfen (Aristichthys nobilis) - Nahrung 33: 909 - 912.
• Rhodes E. L. 1984 - MAXEPA in the treatment of eczema - Brit. J. Clin. Pract. 38 (31): 115 - 116.
• Singer P. 1997 - Fisch gegen Herzinfarkt: Ein Ratgeber zur Vorbeugung und Behandlung von Herz-Kreis-lauf-Krankheiten durch essentielle Omega-3-Fettsauren - Umschau Buchverlag Breidenstein GmbH, Frankfurt am Main, 157 pp.
• Singer P. 2000 - Was sind, wie wirken Omega-3-Fettsäuren? 44 Fragen - 44 Antworten, 3. Aufl. - Umschau Zeitschriftenverlag Breidenstein GmbH, Frankfurt am Main, 216 pp.
• Singer P., Ständer M. 1990 - Fischol zur adjunktiven Therapie bei Psoriasis - Der Deutsche Dermatologe 38: 1200 - 1211.
• Stansby M. E. 1990a - Nutritional properties of fish oil for human consumption - early developments - In: Fish Oils in Nutrition (Ed.) M.E. Stansby, Van Nostrand Reinhold, New York: 268 - 288.
• Stansby M. E. 1990b - Nutritional properties of fish oil for human consumption - modem aspects - In: Fish Oils in Nutrition (Ed.) M. E. Stansby, Van Nostrand Reinhold, New York: 289 - 308.
• Steffens W. 1997 - Effects of variation in essential fatty acids in fish feeds on nutritive value of freshwater fish for humans - Aquaculture 151: 97 - 119.
• Steffens W. 1999 - Neue Untersuchungen in Italien bestätigen den gesundheitsfördemden Wert des Fischverzehrs - Fischer und Teichwirt 50: 480 - 483.
• Steffens W., Wirth M. 1995 - Süßwasserfische als Quelle essentieller Fettsäuren fur die menschliche Eenährung - Arbeiten des Deutschen Fischerei-Verb. 62: 88 - 111.
• Steffens W., Wirth M. 1997 - Cyprinids as a valuable source of essential fatty acids for human health: A review - Asian Fish. Sci. 10: 83 - 90.
• Steffens W., Wirth M., Mieth G., Lieder U. 1993 - Freshwater fish as a source of ω-3 polyunsaturated fatty acids and their application to human nutrition - In: Fish Nutrition in Practice (Ed.) S. J. Kaushik, P. Luquet, INRA, Paris: 469 - 474.
• Steffens W., Wirth M., Rennert B. 1995 - Effects of adding various oils to the diet on growth, feed conversion and chemical composition of carp (Cyprinus carpio) - Arch. Anim. Nutr. 47: 381 - 389.
• Steffens W., Wirth M., Füllner G. 1998 - Fatty acid composition of tench (Tinea tinea L.) under different nutritional conditions - Pol. Arch. Hydrobiol. 45: 353 - 359.
• Steffens W., Rennert B., Wirth M., Krüger R. 1999 - Effect of two lipid levels on growth, feed utilization, body composition and some biochemical parameters of rainbow trout, Oncorhynchus mykiss (Wal-baum 1792) - J. Appl. Ichthyol. 15: 159 - 164.
• Sýkora M., Valenta M. 1978 - Lipidy rybnicnìch ryb celedi Cyprinidae - Zivocisná Výroba 23: 811 - 824.
• Sýkora M., Valenta M. 1979 - Iipidy nekterých rìcnìch ryb celedi Cyprinidae - Zivocisná Výroba 24: 867 - 880.
• Thais F., Stahl R. A. 1987 - Effect of dietary fish oil on renal function in immune mediated glomerular injury - In: Proc. AOAC Short Course on Polyunsaturated Fatty Acids and Eicosanoids (Ed.) W. E. M. Lands, Am. Oil Chem. Soc., Champaign, 111: 123 - 126.
• Vácha F., Tvrzická E. 1994 - Polynenasycené mastné kyseliny a cholesterol v sladkovodnìch rybách - Sb. Ref. Ichtyol. Konf., VÚRH Vodnany: 43 - 47.
• Wirth M., Steffens W. 1996 - Zum Fettstoffwechsel von Speisekarpfen bei der Aufzucht auf Natumahrungsbasis und mit Getreidezufütterung - Fischer und Teichwirt 47: 270 - 272.
• Wirth M., Steffens W. 1998 - Seasonal changes in lipid content and fatty acid composition of vendace (Core- gonus albula) and its plankton food - Arch. Hydrobiol. Spec. Issues Advanc. Limnol. 50: 143 - 150.
• Wirth M., Moritz V., Heine H., Wagenknecht C., Berger I., Mieth G., Steffens W., Münckner W. 1990a - Vergleichende Untersuchungen zur Wirkung von Makrelen- und Silberkarpfenöl auf Blutdruck und Lipidstoffwechsel von spontanhypertensiven Ratten - J. Clin. Chem. Clin. Biochem. 28: 802 - 803.
• Wirth M., Wagenknecht C.-U., Ruszcynski R., Voigt U., Gerhard W., Mieth G., Steffens W., Zühl B. 1990b - Erste klinische Bewertung der n-3-fettsäurereichen Süßwasserfische Marmorkarpfen und Silberkarpfen - Hochdruck 10: 116 - 117.
• Wirth M., Moritz V., Heine H., Wagenknecht C., Mieth G., Friedrich M., Steffens W., Lieder U. 1990c - Zur Wirkung von Silberkarpfenöl auf Blutdruck und Lipide von spontanhypertonen Ratten - Nahrung 34: 575 - 578.