Gospodarowanie wodą ujmowaną z Rudawy dla potrzeb wodociągu krakowskiego przy wykorzystaniu zbiorników ujęciowych

• Autorzy: Pawelek J. , Grenda W.

Warianty tytułu

EN

Management of water withdrawn from the Rudawa river for water supply network of Krakow with use of storage reservoirs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pobór wody z rzeki Rudawy dla potrzeb wodociągowych Krakowa odbywa się na jazie w Szczyglicach. Ujęta woda jest kierowana do dwóch zbiorników ujęciowych, gdzie jest wstępnie oczyszczana i magazynowana, stanowiąc zabezpieczenie poboru na czas pogorszenia jakości wody w rzece. Natomiast przy nieodpowiedniej jakości wody w zbiornikach (podczas eutrofizacji) pobór następuje bezpośrednio z rzeki. Podstawą do wyboru „źródła” wody jest monitoring jej jakości i dostawa do stacji uzdatniania wody (ZUW) surowca o możliwie najlepszej jakości. W pracy przedstawiono strukturę poboru wody w okresie 8 lat. Poddano analizie w poszczególnych latach procentowy udział wody pobranej z rzeki i zbiorników w odniesieniu do objętości wody uzdatnianej. Udział ten zmienia się w czasie na korzyść zbiorników ujęciowych, od 32,0 w 2004 do 88,0% w 2010 roku. Średni udział w analizowanym czasie wynosił odpowiednio: pobór bezpośrednio z rzeki 40,0%, zbiornik I 41,0%, zbiornik II 19,0%. W podsystemie występują częste zmiany udziału poszczególnych „źródeł” wahając się od korzystania w 100% do rezygnacji z danego „źródła”. Pogarszająca się jakość wody w sezonie letnim (rozwój glonów, wzrost chlorofilu a) powoduje zwiększenie poboru z rzeki, nawet do całkowitego zaniechania korzystania ze zbiorników. W okresie zimowym, w czasie roztopów lub przy skażeniu rzeki, woda w 100% pobierana jest ze zbiorników. Analiza czasu trwania poboru wody z trzech analizowanych „źródeł” wykazała, że woda bezpośrednio z Rudawy była pobierana przez 2582 dni (łączny czas badań 2922 dni), co stanowiło 88,3% czasu, natomiast ze zbiornika I w czasie 2449 dni co odpowiada 83,8% czasu, a ze zbiornika II w czasie 1200 dni, czyli 41,1% czasu. Podane wartości procentowe wskazują, że przez znaczną część czasu woda do ZUW była dostarczana równocześnie z dwóch, a nawet z trzech „źródeł”, przy zróżnicowanej wysokości poboru. Rosnący udział w dostawie wody pobieranej ze zbiorników potwierdza celowość wprowadzenia zbiorników ujęciowych.

EN

Water for water supply network of Kraków is withdrawn from the Rudawa river on the weir in Szczyglice. The withdrawn water is directed to two intake reservoirs, for pretreatment and storage to ensure water supply for the time of water quality decrease in the river. At the time of incorrect water quality in the reservoirs (e.g.during eutrophication) water is withdrawn directly from the river. The water source is selected based on the water quality monitoring in order to provide best possible quality material to the waterworks. The paper presents the structure of water intake during the 8 year period. The percentage share of water withdrawn from the river and from the reservoirs in respect of the volume of treated water was analysed in each year. This percentage changes in time in favor of the intake reservoirs, from 32.0 in 2004 to 88.0% in 2010. The average share in the analyzed period of time reached the following values: intake directly from the river – 40.0%, reservoir I - 41.0%, reservoir II - 19.0%. Changes in the total percentage of each source occur often, ranging from 100% use to complete resignation from the source. Deteriorating water quality in summer (algae development, increase of chlorophyll a) causes an increase of water intake from the river, even up to complete resignation from the reservoirs. In winter, during snowmelt season or with pollution of the river waters, 100% of water is withdrawn from the reservoirs. The analysis of water withdrawal time in three analyzed sources indicated that the withdrawal of water directly from the Rudawa river lasted 2582 days (the total time of analysis - 2922), which represented 88.3% of time, while the water withdrawal from the reservoir I lasted for 2449 days, which represented 83.8% of time, and from the reservoir II - 1200 days, which was 41.1% of time. The presented percentage values indicate that for the most of time water was supplied to the waterworks from two or even from three sources at the same time, with variable intake volume. Increasing share in water supply from the reservoirs confirmed the purposefulness of intake reservoirs

Słowa kluczowe

PL

rzeki; rzeka Rudawa; ujecia wody; zbiorniki wodne; zbiorniki zapasowe; gospodarowanie woda

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2011
• Numer: 01
• Opis fizyczny: s.219-228,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pawelek J.

• Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Grenda W.

Bibliografia

• Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej Oddział w Krakowie. Operat wodnoprawny na eksploatację zbiorników retencyjnych dla ZUW Rudawa, 1998.
• MPWiK S.A. w Krakowie – materiały własne, 2003-2010.
• Pawełek J. Wykorzystanie zapasu wody w celu zabezpieczenia ujęć wodociągowych z rzek i potoków górskich przy stanach podwyższonych mętności i zawiesin. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, 1996, 121 ss.
• Pawełek J. Grenda W. Wpływ zbiorników ujęciowych na mętność i barwę wody ujmowanej z Rudawy do celów wodociągowych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 14/2010, PAN Oddział w Krakowie, 2010, s. 183-193.
• Zakład Problemów Środowiskowych. Operat wodnoprawny dla potrzeb ubiegania się przez MPWIK S.A. Kraków o pozwolenie na odprowadzanie do rzeki Rudawy ścieków technologicznych i opadowych z Zakładu Uzdatniania Wody „Rudawa” przy ul. Filtrowej 1,2008.