Wpływ niektórych czynników na powstawanie uszkodzeń mechanicznych bulw ziemniaka

• Autorzy: Prosba-Bialczyk U. , Spyrka B.

Warianty tytułu

EN

Effect of some factors on the formation of mechanical damage of potato tubers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W badaniach prowadzonych na plantacjach produkcyjnych ziemniaka frytkowego uprawianego na glinie ciężkiej (klasa II i III) i glinie lekkiej (klasa IVb i Va i b) analizowano stopień uszkodzeń mechanicznych powstających podczas zbioru. Próby pobierano trzykrotnie podczas dnia, w godzinach porannych, w południe i wieczorem, z trzech stanowisk kombajnu - z taśmy sitowej, stołu selekcyjnego i zbiornika. Bulwy po zbiorze były zmagazynowane w przechowalni z regulowaną temperaturą, a przed analizą uszkodzeń umieszczane w urządzeniu MTS Bionix® EnviroBath (hot box). Uszkodzenia mechaniczne określano zgodnie z metodyką zalecaną przez IHAR [1999], klasyfikując bulwy na nieuszkodzone, oraz z uszkodzeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Udział bulw z poszczególnymi uszkodzeniami wyrażono w procentach wagowych, a ogólny wskaźnik uszkodzeń obliczono jako sumę uszkodzeń zewnętrznych i wewnętrznych. Wykazano, że warunki glebowe są istotnym czynnikiem kształtującym powstawanie uszkodzeń mechanicznych bulw ziemniaka. Właściwości gleby ciężkiej stymulują powstawanie uszkodzeń mechanicznych. Czynnikiem istotnie kształtującym powstawanie uszkodzeń mechanicznych jest przebieg pogody w okresie zbioru oraz interakcja z warunkami glebowymi. Okresowa posucha w warunkach gliny ciężkiej przyczynia się do powstawania uszkodzeń wewnętrznych.

EN

The investigations carried out on productive plantations of chip potatoes cultivated in heavy clay (Class II and III) and light clay (class IVb, Va and b) the degree of mechanical damage that may arise during the harvest were analysed. Samples were collected three times during the day, morning, noon and evening, from three combine positions - the tape sieve, table selection, and the tank. Tubers after harvest were stored in a temperature-controlled storage and before damage analysis placed in the MTS BIONIX® EnviroBath (hot box). Mechanical damages were determined in accordance with the methodology recommended by IHAR [1999], classifying tubers into undamaged, and with external and internal damages. The share of tubers with various defects are expressed in wt%, and the overall rate of damage which is the sum of external and internal damages was expressed in%. It was shown that soil conditions were important factors shaping the occurence of mechanical damage to potato tubers. Soil properties stimulate the formation of severe mechanical damages. Significant factor influencing the formation of mechanical defects were weather conditions during harvest and interaction with soil conditions. Periodic droughts contribute to the formation of internal cracks in potatoes cultivated heavy clay.

Słowa kluczowe

PL

bulwy; metody zbioru; opady atmosferyczne; temperatura powietrza; uszkodzenia mechaniczne; warunki glebowe; warunki meteorologiczne; ziemniaki

EN

potato tuber; harvest method; atmospheric precipitation; air temperature; mechanical damage; soil condition; meteorological condition; potato

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 557
• Opis fizyczny: s.173-182,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Prosba-Bialczyk U.

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 24a, 50-375 Wrocław

autor

Spyrka B.

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 24a, 50-375 Wrocław

Bibliografia

• Bajema R., Hyde G., Baritelle A. 1998. Turgor and temperature effects on dynamie failure properties of potato tuber tissue. Transactions of the ASAE 41: 741-746.
• Coria N.A., Sarquis J.I., Penalosa I., Urzua M. 1998. Heat-induced damage in potato (Solanum tuberosum) tubers: membrane stability, tissue viability, and accumulation of glycoalkaloids. J. of Agricult, and Food Chem. 46: 4524-4528.
• Gastoł J. 1985. Wpływ temperatury gleby na uszkodzenia mechaniczne powstające w czasie zbioru. Biul. Inst. Ziemn. 33: 30-48.
• Ihar, Jadwisin 1999. Metodyka obserwacji, pomiarów i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem.
• Komorowska-Jędrys J., Ohanowicz T., Szewczyk B. 2002. Ocena ciemnej plamistości pouderzeniowej bulw ziemniaka. Biul. IHAR 221: 147-151.
• Krzysztofik B., Nawara P. 2007. Wpływ rozłogu bulw pod krzakiem ziemniaka na ich cechy jakościowe. Acta Agrophys. 9(148) 3: 665-672.
• Lutomirska B. 2000. Odporność polskich i zagranicznych odmian ziemniaka na uszkodzenia mechaniczne bulw. Biul. IHAR 214: 183-194.
• Marks N., Baran P., Sobol Z. 1992. Wpływ czynników agrotechnicznych na powstawanie mechanicznych uszkodzeń bulw ziemniaka podczas zbioru. Zesz. Nauk. AR w Krakowie: 276.
• Marks N., Baran P., Sobol Z. 1993. Wpływ rozkładu temperatur w okresie wegetacji na wielkość mechanicznych uszkodzeń bulw ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 408: 329-338.
• Mcrae D.C., Fleming J. 1994. Potato damage - where it occurs and how to avoid it. Potato Marketing Board. Oxford: 32 ss.
• Mohsenin N.N. 1986. Physical properties of plant and materials. Gordon and Breed Science Publishers. New York.
• Sowa-Niedziałkowska G., Gruczek T. 2002. Wpływ sposobu zbioru ziemniaka na straty przechowalnicze. Ziemn. Polski 4: 21-26.
• Thornton R.E., Timm H. 1990. Influence of fertilizer and irrigation management on tuber bruising. Amer. Potato J. 67: 45-54.