Waloryzacja szaty roślinnej poboczy dróg krajowych i wojewódzkich Lubelszczyzny

• Autorzy: Harkot W. , Wylupek T. , Czarnecki Z.

Warianty tytułu

EN

Valorization of roadside plant cover of local and national roads in the Lublin region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeprowadzono ocenę składu florystycznego poboczy krajowych i wojewódzkich dróg Lubelszczyzny, w aspekcie różnorodności i estetyzującego wpływu roślin na wizualny kształt krajobrazu. Badania przeprowadzono na terenach niezabudowanych, w losowo wybranych 65 stanowiskach badawczych. W obrębie płatów (50-100 m2) o wyrównanym składzie gatunkowym i zbliżonych warunkach siedliskowych wykonano spisy florystyczne oraz określono procentowy udział wyróżnionych gatunków. Ogółem wyróżniono 211 gatunków (jednoliścienne - 32, dwuliścienne - 177, paprocie - 1, skrzypy - 1). Średnia liczba taksonów w jednym stanowisku badawczym wynosiła 30,3. Badania wykazały, że skład florystyczny poboczy dróg był uzależniony nie tylko od miejsca położenia dróg w krajobrazie (pola uprawne, lasy, łąki), stopnia przekształcenia profilu glebowego, ale również od natężenia ruchu pojazdów mechanicznych. Pobocza znajdujące się przy drogach o większym nasileniu ruchu pojazdów (500-1000 pojazdów na godzinę) charakteryzowały się mniejszym zróżnicowaniem gatunkowym niż pobocza wzdłuż dróg o mniejszym natężeniu ruchu (< 200 pojazdów na godzinę). Najczęściej i najliczniej występowały: Agropyron repens, Festuca rubra, Poa pratensis i Arrhenatherum elatius, zaś spośród roślin dwuliściennych: Polygonum aviculare, Plantago maior, Artemisia vulgaris i Potentilla anserina.

EN

The paper presents the evaluation of floristic composition of national and regional roadsides in the Lublin region in an aspect of species diversity and esthetic influences of plants on the visual shape of a landscape. The study was carried out of non-built-up areas at 65 random points. Within spots (50-100 m2) with uniform species composition and similar habitat conditions, floristic records were made and the percentage of distinguished species was determined. In total, 211 species were found (monocotyledonous - 32, dicotyledonous - 177, ferns - 1, horsetails - 1). Mean number of taxons at a single studied point was 30.3. The study revealed that the floristic composition of roadsides depended not only on the road localization within the landscape (cultivated fields, forests, meadows), the level of soil profile transformations, but also on the traffic intensity. Roadsides of roads with higher traffic intensity (500-1000 vehicles per hour) were characterized by a poorer species diversity than those along roads with lower traffic intensity (< 200 vehicles per hour). The following taxons occurred most frequently and most abundantly: Agropyron repens, Festuca rubra, Poa pratensis and Arrhenatherum elatius, dicotyledons: Polygonum aviculare, Plantago maior, Artemisia vulgaris and Potentilla anserina.

Słowa kluczowe

PL

Lubelszczyzna; drogi; drogi wojewodzkie; drogi krajowe; pobocza drog; roznorodnosc biologiczna; sklad gatunkowy; szata roslinna; waloryzacja przyrodnicza

EN

Lublin region; road; regional road; trunk road; roadside; biodiversity; species composition; plant cover; natural valorization

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.185-190,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Harkot W.

• Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 15, 20-950 Lublin

autor

Wylupek T.

autor

Czarnecki Z.

Bibliografia

• Curzydło J. 1995. Skażenia motoryzacyjne wzdłuż dróg i autostrad oraz sposoby przeciwdziałania ujemnym skutkom motoryzacji w środowisku. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 418: 265-270.
• Domański P. 2002. Gatunki i odmiany traw w mieszankach na trawniki i boiska sportowe. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 1(24): 83-105.
• Harkot W., Czarnecki Z. 1999. Grasses in the lawns of Lublin (Poland) within areas contaminated by road traffic. Fragm. Flor. Geobot. Suppl. 7: 149-154.
• Kirszensztejn P. 1999. Chemiczne zagrożenia środowiska, w: Kompendium wiedzy o ekologii. Strzałko J. i Mossor-Pietraszewska T. (Red.), Wyd. Nauk. PWN Warszawa, Poznań: 312-355.
• Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego 2002. Wyd. Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego, Wydział Polityki Regionalnej I: 201-222.
• Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2002 roku. Wyd. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Lublin 2003: 143-158.
• Rocznik Statystyczny Województwa Lubelskiego 2003. Urząd Statystyczny w Lublinie: 24-61.
• Ryszkowski L. 1992. Rolnictwo a zanieczyszczenia obszarowe środowiska. Post. Nauk Rol. 39/40(4): 3-14.
• Ryszkowski L. 1995. Problemy ochrony różnorodności biologicznej przestrzeni rolniczej. Mat. Konf. „Nauka na rzecz różnorodności biologicznej”, Warszawa, 13 grudnia 1995: 95-112.
• Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. 1986. Rośliny polskie. PWN Warszawa: 1019 ss.
• Wysocki Cz., Stawicka J. 2000. Ocena zmian florystycznych runi trawników miejskich. Łąkarstwo w Polsce 3: 169-176.