PL
Określono wpływ mieszania osadów ściekowych z tlenkiem wapnia, popiołem z węgla brunatnego, trocinami i słomą oraz kompostowania otrzymanych mieszanin na zawartość w nich wybranych metali ciężkich (Pb, Cr, Cd, Cu, Zn, Ni). Dodatek wszystkich użytych materiałów do osadów ściekowych zmniejszył zawartość ołowiu, miedzi i cynku w otrzymanych mieszaninach. Mniejszą zawartość chromu, kadmu i niklu w mieszaninach niż w samych osadach uzyskano po ich zmieszaniu z tlenkiem wapnia, trocinami i słomą. Dodatek popiołu z węgla brunatnego do osadów o niskiej zawartości chromu (z Siedlec), niklu (z Łukowa) i kadmu (obydwa rodzaje osadu) zwiększył zawartość tych pierwiastków w otrzymanych mieszaninach. W trakcie kompostowania uzyskano zwiększenie zawartości badanych metali ciężkich, zarówno w samych osadach, jak i w ich mieszaninach ze wszystkimi komponentami. Zwiększenie zawartości metali ciężkich w osadach z dodatkami mineralnymi było najczęściej mniejsze niż w samych osadach i ich mieszaninach z trocinami i słomą. W osadach ściekowych z Łukowa (stabilizowane w warunkach tlenowych) zwiększenie zawartości metali ciężkich w trakcie kompostowania było większe niż w osadach z Siedlec (po metanowej fermentacji).
EN
The influence of following components CaO, brown coal ash, sawdust and straw for preparing mixture and the different period of composting process on the content of heavy metals in those mixtures were investigated. The addition of all added materials to the waste activated sludge decreased the content of lead, cooper and zinc in investigated mixtures. The content of chromium, cadmium and nickel was lower in the mixtures of waste activated sludge with CaO, sawdust and straw than in waste activated sludge. The addition of ash from brown coal to the waste activated sludge from Siedlce increased the content of chromium and cadmium in mixtures, to waste activated sludge from Łuków increased the content of cadmium and nickel. The composting process caused the increasing of all determinated heavy metals in the waste activated sludge and mixtures. The increase of heavy metal content in the mixtures was lower after the addition of mineral components than organic on, which probably was connected with mineralization of organic matter during the composting process. The increase of the content of heavy metals during the composting process was higher in mixtures with waste activated sludge from Łuków (aerobically stabilized) than from Siedlce (after methane fermentation process).