Wpływ resztek pozbiorowych na aktywność enzymów glebowych

• Autorzy: Wyszkowska J. , Kucharski J. , Jankowski K. , Kijewski L.

Warianty tytułu

EN

The effect of post-harvest residue on the soil enzyme activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W doświadczeniu polowym badano wpływ przedplonu i sposobu zagospodarowania resztek pozbiorowych na aktywność dehydrogenaz glebowych, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej. Oznaczenia wykonano czterokrotnie w 3 roku trwania doświadczenia. Rośliną doświadczalną była pszenica ozima (odm. Olivin), a przedplonami; rzepak ozimy, rzepak jary i gorczyca biała. Czynnikami zmiennymi obok rodzaju przedplonu i terminu analiz był sposób zagospodarowania resztek pożniwnych, tj.: przyoranie ścierniska; przyoranie ścierniska i słomy; przyoranie ścierniska, słomy i wytłoków z nasion roślin oleistych. W wyniku badań stwierdzono, że aktywność dehydrogenaz była największa w glebie z gorczycą białą, jako przedplonem pszenicy ozimej, a najmniejsza w glebie, w której rośliną przedplonową był rzepak jary. Pośrednio na te enzymy oddziaływały resztki pozbiorowe rzepaku ozimego. Stymulująco na dehydrogenazy wpływało nawożenie słomą, natomiast inhibicyjnie - nawożenie wytłokami. Aktywność ureazy była najwyższa w glebie, w której przedplonem był rzepak ozimy, a najniższa - w glebie z gorczycą białą, jako przedplonem. Nawożenie słomą nie miało żadnego znaczenia dla aktywności ureazy, a dodanie do słomy wytłoków istotnie hamowało aktywność tego enzymu. Na aktywność fosfatazy alkalicznej najkorzystniej oddziaływał rzepak ozimy, jako przedplon, nieco słabiej - gorczyca biała, a najsłabiej - rzepak jary. Nawożenie słomą oraz słomą i wytłokami nie zmieniały poziomu aktywności fosfatazy alkalicznej, ale słoma zastosowana wraz z wytłokami, stymulowała aktywność fosfatazy kwaśnej. Na ten ostatni enzym najkorzystniej oddziaływała gorczyca biała jako przedplon.

EN

A field experiment was conducted in order to evaluate the effect of forecrop and post-harvest residue management on the activity of soil dehydrogenases, urease, acid and alkaline phosphatase. The determinations were performed four times in the third year of the experiment. The test crop was winter wheat (cv. Olivin), and the forecrops were winter oilseed rape, spring rape and white mustard. The variable factors, apart from the forecrop and time of analysis, comprised the way the post-harvest residue was handled: ploughing in the stubble, ploughing in the stubble and straw, ploughing in the stubble, straw and seed cake. The research demonstrated that the activity of dehydrogenases was the highest in soil with white mustard preceding winter wheat and the lowest in soil where spring oilseed rape was a forecrop. These enzymes were indirectly influenced by winter rape post-harvest residue. Dehydrogenases were stimulated by straw fertilization and inhibited by fertilization with cake. The activity of urease was the highest in soil in which winter rape was a forecrop and the lowest in soil where white mustard was sown before wheat. Straw fertilization did not have any biggest effect on the activity of urease, whereas the addition of cake to straw significantly inhibited the activity of this enzyme. The activity of alkaline phosphatase was most beneficially affected by winter rape as a forecrop; white mustard had a slighter effect and spring rape produced the weakest impact. Straw as well as straw and cake fertilization did not modify the activity of alkaline phosphatase but straw with cake stimulated the activity of acid phosphatase. The latter enzyme was most beneficially affected by white mustard as a forecrop.

Słowa kluczowe

PL

dehydrogenazy; enzymy glebowe; fosfataza kwasna; fosfataza zasadowa; gorczyca biala; przedplony; resztki pozniwne; resztki roslinne; rzepak jary; rzepak ozimy; ureaza

EN

dehydrogenase; soil enzyme; acid phosphatase; alkaline phosphatase; white mustard; forecrop; post-harvest residue; plant residue; spring barley; winter barley; urease

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 537
• Opis fizyczny: s.403-412,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wyszkowska J.

• Katedra Mikrobiologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Plac Łódzki 3, 10-727 Olsztyn

autor

Kucharski J.

autor

Jankowski K.

autor

Kijewski L.

Bibliografia

• ALEF K., NANNIPIERI P. (Eds) 1998. Methods in applied soil microbiology and biochemistry. Academic Press. Harcourt Brace & Company, Publishers, London: 576 ss.
• ALEF K., NANNIPIERI P., TRAZAR-CEPEDA C. 1998. Phosphatase activity, in: Methods in applied soil microbiology and biochemistry. Alef K., Nannipieri P. (Eds), Academic Press. Harcourt Brace & Company, Publishers, London: 335-344.
• BLANCO-CANQUI H., LAL R. 2007. Soil strukture and organic carbon relationships following 10 years of wheat straw management in no-till. Soil Tillage Res. 95: 240-254.
• CALDWELL B.A. 2005. Enzyme activties as a component of soil biodiversity: A review. Pedobiologia 49: 637-644.
• CAREFOOT J.M., JANZEN H.H. 1997. Effect of straw management, tillage timing and timing of fertilizer nitrogen application on the crop utilization of fertilizer and soil nitrogen in an irrigated cereal rotation. Soil Tillage Res. 44: 195-210.
• CHAPMAN S.J. 1997. Barley straw decomposition and S immobilization. Soil Biol. Biochem. 29: 109-114.
• KUCHARSKI J., WYSZKOWSKA J., BOROWIK A. 2009. Aktywność ureazy w glebie nawożonej obornikiem i kompostem. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 537: ...
• KUCHARSKI J. 1997. Relacje między aktywnością enzymów a żyznością gleby, w: Drobnoustroje w środowisku, występowanie, aktywność i znaczenie. Red. W. Barabasz, AR Kraków: 327-347.
• MALHI S.S., LEMKE R. 2007. Tillage, crop residue and N fertilizer effects on crop yield, nutrient uptake, soil quality and nitrous oxide gas emission in a second 4-yr rotation cycle. Soil Tillage Res. 96: 269-283.
• MALKAWI A.I.H., ALAWNEH A.S., ABU-SAFAGAH O.T. 1999. Effect of organic matter on the physical and the physicochemical properies of an illitic soil. Appl. Clay Sci. 14: 257-258.
• MANZONI S., PORPORATO A. 2009. Soil carbon and mineralization: Theory and models across scale. Soil Biol. Biochem. 41: 1355-1379.
• MUELLER T., JENSEN L.S., MAGID J., NIELSEN N.E. 1997. Temporal variation of C and N turnover in soil after oilseed rape straw incorporation in the field: simulations with the soil-plant-atmosphere model DAISY. Ecol. Model. 99: 247-262.
• ÖHLINGER R. 1996. Dehydrogenase activity with the substrate TTC, w: Methods in soil biology. Schinner F., Öhlinger R., Kandeler E., Margesin R. (Eds), Springer Verlag Berlin Heidelberg: 241-243.
• STATSOFT. INC. 2008. Statistica (data analysis software), version 8.0. www.statsoft.com
• WYSZKOWSKA J. 2002. Biologiczne właściwości gleby zanieczyszczonej chromem sześciowartościowym. Rozprawy i Monografie 65: 134 ss.
• WYSZKOWSKA J., KUCHARSKI J., BOROS E. 2008. Mikrobiologiczne właściwości gleby zanieczyszczonej niklem, nawożonej celulozą i siarczanem amonu. Ekol. Tech. 5: 242-247.
• YANG L, LI T., LI F., LEMCOFF J.H., COHEN S. 2008. Fertilization regulates soil enzymatic activity and fertility dynamics in cucumber field. Scientia Horticul. 116: 21-26.
• YAO H., BOWMAN D., RUFTY T., SHI W. 2009. Interactions between N fertilization, grass clipping addition and pH in turf ecosystems: Implications for soil enzyme activities and organic matter decomposition. Soil Biol. Biochem 41: 1425-1432.