Aktywność enzymatyczna w gruncie rekultywowanym przy wykorzystaniu wełny mineralnej Grodan i osadu ściekowego. Część I. Aktywność dehydrogenaz i fosfataz

• Autorzy: Baran S. , Wojcikowska-Kapusta A. , Zukowska G.

Warianty tytułu

EN

Enzymatic activity in reclaimed ground with the use of Grodan mineral wool and sewage sludge. Part I. Dehydrogenase and phosphatase activities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono na doświadczeniu poletkowym założonym na zdewastowanym terenie w obszarze wpływu Kopalni Siarki „Jeziórko”. Do rekultywacji tego terenu zastosowano wapno poflotacyjne (100 t∙ha-1), osad ściekowy (200 t∙ha-1 s.m), wełnę mineralną Grodan (200, 400, 800 m3∙ha-1) oraz nawozy mineralne. Na przygotowanym gruncie wytyczono poletka o powierzchni 5 arów, każde. Obiekty kontrolne stanowiły: utwór bezglebowy odkwaszony wapnem poflotacyjnym i nawożony corocznie NPK w dawkach (kg∙ha-1): 80; 40; 60 oraz utwór bezglebowy odkwaszony wapnem i użyźniony dawką melioracyjną osadu ściekowego. Na poletkach tych wysiano mieszankę rekultywacyjną traw. Przez dwa lata pobierano do badań próbki glebowe z poziomów próchnicznych, z warstwy 0-20 cm, jesienią (po zakończeniu wegetacji). W pobranych próbkach glebowych oznaczono aktywność dehydrogenaz - metodą Thalmanna, fosfataz - metodą Tabatabai i Bremnera. Oznaczono również zawartość C org., metodą Tiurina i przyswajalny fosfor metodą Egnera-Riehma. Badane warianty nawożenia wywarły wpływ na aktywność enzymatyczną rekultywowanej gleby. Wzrost aktywności dehydrogenaz, w porównaniu do kontroli (nawożenie NPK), można uszeregować: wełna < osad < wełna + osad < wełna + NPK. Wzrost aktywności fosfataz w poszczególnych wariantach rekultywacji przedstawiał się następująco: osad < wełna + osad < wełna < wełna + NPK.

EN

The research was carried out as a plot experiment established on devastated land in the area of the Sulphur Mine „Jeziórko”. Post-flotation lime (100 t∙ha-1), sewage sludge (200 t∙ha-1 DM), Grodan mineral wool (200, 400, 800 m3∙ha-1) and mineral fertilizers were used for the reclamation of the ground. The prepared ground was divided into plots with the area of 5 are each. Control objects comprised soil-less formation deacidified with post-flotation lime and fertilized every year with NPK in the dose of (kg∙ha-1): 80; 40; 60 and the soil-less formation deacidified with lime and fertilized with the ameliorated dose of sewage sludge. Recultivation mixture of grasses was sown on the plots. For two years soil samples were collected for the investigation from the humus horizons and from the 0-20 cm level in the autumn, after the vegetation was over. The following determinations were performed in the collected samples: the activity of dehydrogenases by the Thalmann’s method and the activity of phosphatases by the Tabatabai and Bremner’s method. Also the content of org. C was analyzed with the Tiurin’s method and the content of available phosphorus by the Egner-Riehm’s method. The investigated variants of fertilization affected the enzymatic activity of the reclaimed soil. The increase of dehydrogenase activities as compared to the control (NPK fertilization) could be put in the following order: wool < sludge < wool + sludge < wool + NPK. The increase of phosphatase activities in particular variants of reclamation was as follows: sludge < wool + sludge < wool < wool + NPK.

Słowa kluczowe

PL

aktywnosc enzymatyczna; dehydrogenazy; fosfatazy; osady sciekowe; rekultywacja gruntow; welna mineralna; welna mineralna Grodan

EN

enzyme activity; dehydrogenase; phosphatase; sewage sludge; land reclamation; mineral wool; Grodan rockwool

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.659-665,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Baran S.

• Instytut Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin

autor

Wojcikowska-Kapusta A.

autor

Zukowska G.

Bibliografia

• Baran S., Bielińska E.J., Wójcikowska-Kapusta A. 2000. Wpływ uprawy wikliny na kształtowanie aktywności dehydrogenaz i fosfataz oraz zawartość ołowiu w glebie bielicowej użyźnionej osadem ściekowym. Fol. Univ. Stetinensis Agricultura 84: 19-24.
• Baran S., Bielińska E.J., Wiśniewski J., Wójcikowska-Kapusta A. 2001. Wpływ uprawy wikliny na zawartość cynku, miedzi oraz aktywność dehydrogenaz i fosfataz w glebie lekkiej użyźnionej osadem ściekowym. Fol. Univ. Stetinensis 223, Agricultura 89: 7-14.
• Baran S., Wójcikowska-Kapusta A., Żukowska G. 2006. Ocena przydatności osadu ściekowego i wełny mineralnej Grodan do rekultywacji gruntu bezglebowego na podstawie zawartości przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Rocz. Glebozn. LVII 1/2: 21-31.
• Baran S. 2008. Możliwości wykorzystania wełny mineralnej Grodan do kształtowania właściwości wodnych gleb i gruntów. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 533: 15-19.
• Bielińska E.J., Tomaszewicz T. 2006. Wpływ czynników antropogenicznych na aktywność enzymatyczną gleb poboczy dróg. Rocz. Glebozn. LVII 1/2: 50-58.
• Bielińska E.J., Żukowska G. 2002. Aktywność proteazy i ureazy w glebie lekkiej użyźnionej osadem ściekowym. Acta Agrophysica 70: 41-47.
• Furczak J., Szember A., Bielińska E.J. 1991. Aktywność enzymatyczna strefy przybrzeżnej jezior Piaseczno i Głębokie różniących się troficznością. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficzne 19: 307-325.
• Januszek K. 1999. Aktywność enzymatyczna wybranych gleb leśnych Polski południowej w świetle badań polowych i laboratoryjnych. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Rozpr. Habilit. 250: 132 ss.
• Krzywy J., Joniak K., Krzywy E., Krzywy-Gawrońska E. 2006. Wpływ kompostów i nawozów mineralnych na aktywność dehydrogenazy, fosfatazy kwaśnej i zasadowej oraz ureazy w glebie przed siewem i po zbiorze rzepaku jarego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 512: 381-389.
• Lemanowicz J., Koper J. 2009. Zawartość organicznych związków węgla i fosforu oraz aktywność enzymatyczna ryzosfery kukurydzy. Rocz. Glebozn. LX 1: 55-59.
• Rusek A. 2006. Aktywność dehydrogenaz w glebie zanieczyszczonej olejem napędowym w polowym doświadczeniu lizymetrycznym. Rocz. Glebozn. LVII 3/4: 106-116.
• Siwik-Ziomek A., Koper J. 2006. Kształtowanie aktywności dehydrogenaz w glebie płowej po zmianie nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 512: 521-527.
• Sołek-Podwika K., Ciarkowska K. 2006. Aktywność dehydrogenaz gleb terenu byłej kopalni siarki „Grzybów”. Rocz. Glebozn. LVII 1/2: 171-176.
• Tabatabai M.A., Bremner J.M. 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assail of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1: 301-307.
• Thalmann A. 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenase Activität in Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21: 249-258.