Wpływ zmiennych warunków klimatycznych na występowanie i szkodliwość grzybów patogenicznych w uprawie pszenicy ozimej

• Autorzy: Jaczewska-Kalicka A.

Warianty tytułu

EN

Influence of variable climatic conditions on the occurrence and harmfulness of pathogenic fungi in winter wheat culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono na polach Rolniczego Zakładu Doświadczalnego SGGW w Chylicach (woj. mazowieckie) w latach 2005–2007 na pszenicy ozimej odm. ‘Mikon’ i odm. ‘Finezja’. Warunki pogodowe w badanym okresie były bardzo zróżnicowane. Odnosi się to zarówno do rozkładu temperatury powietrza, jak i do opadów. W sezonie wegetacyjnym 2004/2005 wystąpiły znaczne spadki temperatury w lutym, po czym nastąpiła chłodna i wilgotna wiosna oraz suche i ciepłe lato. Sezon wegetacyjny 2005/2006 wyróżniała mroźna zima, trwająca ponad 4 miesiące, późna wiosna oraz dotkliwa susza w lecie. Najbardziej zbliżone do optymalnych warunki pogodowe obserwowano w sezonie wegetacyjnym 2006/2007. Zima była łagodna, maj upalny, a miesiące pozostałe do zbioru pszenicy ozimej zbliżone do normy. Tak zróżnicowane warunki pogodowe wpływały istotnie na rozwój patogenów oraz plonowanie pszenicy ozimej. W badanym okresie liście pszenicy ozimej najsilniej były porażone przez Septoria spp. i Pyrenophora tritici-repentis, kłosy przez Leptosphaeria nodorum, a podstawa źdźbła przez Tapesia yallundae i Fusarium spp. Najbardziej odbiegający od normy sezon wegetacyjny 2005/2006 zaznaczył się mniejszym porażeniem roślin przez grzyby patogeniczne, a jednocześnie długotrwała susza wpłynęła niekorzystnie na wysokość plonu ziarna. Plony pszenicy uzyskane z obiektów chronionych wyniosły odpowiednio: 2005 r. – 58,93 dt‧ha⁻¹, 2006 r. – 40,80 dt‧ha⁻¹ i 2007 r. – 65,32 dt‧ha⁻¹.

EN

Investigations were conducted on the fields of SGGW Agricultural Experimental Station Chylice, Mazowieckie province, in years 2005–2007, on winter wheat of cvs. ‘Mikon’ and ‘Finezja’. Weather conditions on experimental period were highly differentiated both in respect of air temperature and amount of rainfall. In the season 2004/2005 in February considerable temperature drops were observed, followed by a cool, moist spring and dry and warm summer. The vegetative season 2005/2006 was distinguished by a frosty winter lasting over four months, late spring and severe drought in the summer. Weather conditions observed in the season 2006/2007 were the nearest to optimal. The winter was mild, May was very hot and the remaining months up to the harvest of winter wheat were close to norm. Such differentiated weather conditions significantly influenced the development of pathogens and yielding of winter wheat. In experimental period the winter wheat leaves were most severely infected by Septoria spp. and Pyrenophora tritici-repentis, the ears by Leptosphaeria nodorum and the stem bases by Tapesia yallundae and Fusarium spp. The season 2005/2006 climatic conditions, most straying from the norm, were characterized by lower infection of plants by pathogenic fungi, and a severe drought negatively affected the grain yield. Winter wheat yields obtained from protected objects were respectively: 2005 – 58.93 dt‧ha⁻¹, 2006 – 40.80 dt‧ha⁻¹ and 2007 – 65.32 dt‧ha⁻¹.

Słowa kluczowe

PL

Fusarium; gatunki dominujace; gatunki grzybow; grzyby chorobotworcze; Leptosphaeria nodorum; pszenica ozima; Pyrenophora tritici-repentis; szkodliwosc; uprawa roslin; warunki klimatyczne; wystepowanie

EN

Fusarium; dominant species; fungi species; pathogenic fungi; Leptosphaeria nodorum; winter wheat; Pyrenophora tritici-repentis; harmfulness; plant cultivation; climate condition; occurrence

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 531
• Opis fizyczny: s.63-69,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jaczewska-Kalicka A.

• Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Grodzisku Mazowieckim, ul.Okulickiego 3, 05-825 Grodzisk Mazowiecki

Bibliografia

• GÓRSKI T. 2002. Współczesne zmiany agroklimatu Polski. Pam. Puł. - Mat. Konf., Zesz. 130: 241-250.
• JACZEWSKA-KALICKA A. 1998. Risk of damage to winter wheat by Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron) Deighton, the causal agent of eyespot. J. Plant Protection Res. 38(2): 109-138.
• JACZEWSKA-KALICKA A. 2002. Grzyby patogeniczne dominujące w uprawie pszenicy ozimej w latach 1999-2001. Acta Agrobot. 55(1): 89-96.
• JACZEWSKA-KALICKA A. 2005. Wpływ czynników środowiskowych na rozwój grzybów patogenicznych w uprawie pszenicy ozimej (Triticum aestivum var. vulgare L.). Rocz. AR w Poznaniu CCCLXXIV, Rol. 64: 23-33.
• KORBAS M. 2008. Epidemiologia łamliwości źdźbła pszenicy ozimej w Polsce. Rozpr. Nauk. Inst. Ochr. Roślin; Zesz. 18: 20-31.
• PODOLSKA G., ZYCH J. 2007. Charakterystyka i wymagania agrotechniczne odmian pszenicy ozimej. IHAR, Radzików: 58 ss.
• POKACKA Z. 1985. Badania nad plamistościami liści pszenicy ze szczególnym uwzględnieniem roli Septoria nodorum Berk. Prace Nauk. Inst. Ochr. Roślin 27(2): 5-33.
• SZWEJKOWSKI Z. 2004. Pogoda, klimat i środowisko. Wyd. Uniw. Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie: 184-217.
• WEBER R. 2007. Zagrożenie i sposoby ograniczania chorób fuzaryjnych pszenicy. Post. Nauk Rol. 2: 19-31.

Uwagi

PL