Tolerancyjność polskich odmian owsa (Avena sativa L.) na toksyczne jony glinu

• Autorzy: Chrzastek M. , Maslowski J.

Warianty tytułu

EN

Tolerance of the Polish oat cultivars (Avena sativa L.) to toxic aluminium ions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Owies stanowi w Polsce około 7% struktury zasiewów pięciu podstawowych zbóż. Jest jednym z głównych składników mieszanek zbożowych uprawianych na dużym areale. Gatunek ten spełnia także ważną rolę fitosanitarną w płodozmianach o dużym udziale roślin zbożowych. Dobrze znosi uprawę po zbożach, a także jest dla nich dość dobrym przedplonem. Bardzo ważną cechą uprawianych odmian jest ich tolerancyjność na jony glinu na glebach zakwaszonych, których mamy w kraju ponad 60%. Materiał do badań stanowiły 44 polskie odmiany owsa zwyczajnego (Avena sativa L.). Badano tolerancyjność siewek na działanie jonów Al+3w warunkach laboratoryjnych. Zastosowano test glinowy w kulturze wodnej opracowany przez Anioła [1981]. Czterodniowe siewki poddawano działaniu Al+3 o stężeniu 333, 444, 555 μM przez 24 godziny w pożywce standardowej o pH = 4 i temperaturze 25°C. Podstawą oceny tolerancyjności były odrosty korzeni poza strefę absorpcji glinu. Ocenę prowadzono w trzech powtórzeniach. Uzyskane wyniki wskazują na znaczne zróżnicowanie badanych odmian pod względem tolerancyjności w warunkach laboratoryjnych. Maksymalną tolerancyjność nawet przy najwyższym stężeniu A1+3 w pożywce wykazały odmiany Góral, Dukat, Karol i Furman. Odmiany o najwyższej tolerancyjności na toksyczne jony glinu mogą stanowić cenny materiał do syntezy materiałów wyjściowych dla hodowli twórczej owsa.

EN

Oats in Poland comprise about 7% of crops of five cereals. It is one of the main component of cereal mixture cultivated on a large area. This species play an important phytosanitary role in crop rotation with a high participation of cereals. Oats may be cultivated after cereal crops and is also a good forecrop for them. A very important value of the cultivated varieties is their tolerance to toxic aluminium ions in acid soils, which occur in Poland in above 60%. Forty four Polish cultivars of common oats Avena sativa L. were included in this study. Tolerance of seedlings to Al+3 ions was screened using laboratory test described by Anioł [1981]. Four day old seedlings were treated with Al+3 at 333, 444 and 555 μlM concentrations in standard nutrient solution during 24 hours, pH 4.0, temperature 25°C. Three replication for each genotype were used. Based on root regrowth beyond the region of aluminium absorption tolerance of plants was estimated. The obtained results point to big differences between tested cultivars regarding tolerance to aluminium. Maximum degree of the tolerance to Al+3 even at the highest concentration in nutrion showed Góral, Dukat, Karol and Furman cultivars. The most tolerant genotypes to toxic Al ions may by used for synthesis of the initial materials for oat breeding.

Słowa kluczowe

PL

Avena fatua; badania laboratoryjne; fitotoksycznosc; jony glinu; odmiany krajowe; odmiany roslin; owies siewny; tolerancyjnosc roslin

EN

Avena fatua; laboratory research; phytotoxicity; aluminium ion; domestic cultivar; plant cultivar; oat; plant tolerance

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.89-96,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chrzastek M.

• Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu, ul.Szczebrzeska 102, 22-400 Zamość

autor

Maslowski J.

Bibliografia

• Anioł A. 1981. Metody określania tolerancyjności zbóż na toksyczne działanie jonów glinu. Biul. IHAR 143: 3-14.
• Anioł A. 1985. Tolerancyjność zbóż na toksyczne działanie jonów glinu. Biul. IHAR 156: 7-11.
• Anioł A. 1989. Podstawy hodowli zbóż tolerancyjnych na niskie pH gleby. Biul. IHAR 171/172: 215-221.
• Anioł A. 1996. Aluminium uptake by roots of rye seedlings of differing tolerance to aluminium toxity. Euphytica 92: 155-162.
• Anioł A., Gustafson J.P. 1984. Chromosome location of genes controlling aluminium tolerance in wheat, rye and triticale. Can. J. Genet. Cytol. 26: 701-705.
• Barszczak T., Bilski J. 1983. Działanie glinu na rośliny. Post. Nauk Rol. 4: 16-24.
• Bilski J.J., Foy C.D. 1987. Differential tolerances of oat cultivars to aluminium in nutrient solutions and acid soils of Poland. J. of Plant Nutrition 10(2): 129-141.
• Chrząstek M., Masłowski J., Miazga D. 1995. Chromosome location of genes controlling aluminium tolerance in rye. EWAC Newsletter. Proc. 9th EWAC Conference, Gatersleben-Wernigerode, Germany: 108-109.
• Coboru 2008. Lista opisowa odmian roślin uprawnych: 105-112.
• Da Silva J.A.G., de Carvalho F.I.F., Combra J.L.M., Benin G., de Oliveira A.C.O.,Vieira T., Finatto T., Berta I., da Silna G.O., Garcia S.M. 2006. Tolerancja r toksicidade por aluminio Em cultivares de aveia (Avena sativa L.) sob cultivo hidroponico. R. Bras. Agrocięncia, Pelotas 12(3): 265-271.
• Falfus J., Madej L., Anioł A. 1992. Tolerancyjność linii wsobnych i mieszańców żyta na toksyczne działanie jonów glinu. Biul. IHAR 183: 135-139.
• Filipek T. 1989. Występowanie glinu ruchomego w glebie i jego oddziaływanie na rośliny. Post. Nauk Rol. 4/5/6: 3-13.
• Foy C.D. 1992. Soil chemical factors limiting plant root growth. Adv. Soil Sci. 19: 97-149.
• Kochian L.V., Pińeros M.A., Hoekenga O.A. 2005. The physiology, genetics and molecular biology of aluminium resistance and toxity. Plant and Soil 274: 175-195.
• Nava I.C., Delatorre C.A., de Lima Duarte I.T., Pacheco M.T., Federizzi L.C. 2006.
• Inheritance of aluminium tolerance and its effects on grain yield and grain quality in oats (Avena sativa L.). Euphytica 148: 353-358.
• Oliveira P.H., Federizzi L.C., Milach S.C.K., Gotuzzo C., Sawasato J.T. 2005. Inheritance in oat (Avena sativa L.) to soil aluminium toxity. Crop Breed. and Appl. Biotech. 5: 302-309.
• Sanchez-Chacon C.D., Federizzi L.C., Milach S.C.K., Pacheco M.T. 2000. Variabilidade genetica e heranca da tolerancia a toxicidade do aluminio em aveia. Pesq. Agropec. Bras. 35(9): 1797-1808.
• Staniak M. 2000. Wpływ glinu na organizmy roślinne. Fragm. Agronomica 3(67): 97-105.
• Szatanik-Kloc A. 1999. Wpływ stresu glinowego na wzrost oraz anatomiczne i morfologiczne cechy korzeni wybranych zbóż. Acta Agrophysica 23: 167-175.
• Ślaski J. 1993. Genetyczne aspekty hodowli zbóż. Biul. IHAR 187: 29-38.
• Wagner C.M., Milach S.C.K., Federizzi L.C. 2001. Genetic inheritance of aluminium tolerance in oat. Crop Breed. and Appl. Biotech. 1: 22-26.
• Wheeler D.M., Edmeades D.C., Christie R.A., Gardner R. 1992. Effect of aluminum on the growth of 34 plant species: A summary of results obtained in low ionic strength solution culture. Plant and Soil 146: 61-66.
• Wiśniewska I., Rafalski A. 2006. Location of markers of aluminium tolerance genes on rye chromosomes (Secale cereale L.). Plant Breeding and Seed Science 23: 43-51.