Problematyka ochrony i kształtowania środowiska w dokumentach służących realizacji zrównoważonego rozwoju gmin

• Autorzy: Koreleski K.

Warianty tytułu

EN

Environment protection and shaping in documents on the implementation of sustainable development of Polish communes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano przeglądu i ogólnej charakterystyki dokumentów służących realizacji polityki zrównoważonego rozwoju gmin w zakresie tematyki ochrony i kształtowania środowiska. Analizie poddano dokumenty obligatoryjne wykonywane przez gminy, jak: opracowania ekofizjograficzne, programy ochrony środowiska, plany gospodarki odpadami, plany zaopatrzenia w energię, programy edukacji ekologicznej, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, plany miejscowe, jak też dokumenty, których sporządzenie jest nieobligatoryjne: inwentaryzacje przyrodnicze, strategie rozwoju, plany rozwoju lokalnego, polityka ekologiczna. Z kolei, na podstawie literatury przedmiotu, zarysowano stan i jakość opracowań w gminach. Inwentaryzację przyrodniczą opracowało ok. 23% badanych gmin, opracowania ekofizjograficzne – 28%, a studium uwarunkowań blisko 77% gmin. Aktywność gmin w procesie planowania ekorozwoju, w poszczególnych województwach kraju jest dosyć zróżnicowana: najwyższa w województwach: lubelskie, dolnośląskie i mazowieckie, najniższa w województwach: łódzkie, opolskie i podlaskie. Najczęstszą wadą opracowań ekofizjograficznych stanowiących podstawowe źródło informacji dla potrzeb ekorozwoju jest brak prawidłowej delimitacji geokompleksów, braki metodyczne przy ocenie odporności na antropopresję, pomijanie prognozy zmian zachodzących w środowisku. W procesie doskonalenia działań w zakresie ochrony i kształtowania środowiska gmin autor postuluje m.in.: ujednolicenie metodyki opracowań podstawowych dokumentów służących ekorozwojowi oraz wprowadzenie jednolitego systemu ich weryfikacji, włączenie do współpracy przy tworzeniu opracowań ekofizjograficznych obok planistów– fizjografów i ekologów, wypracowanie określonego algorytmu doboru dokumentów dostosowanego do specyfiki gminy.

EN

The paper reviews and briefly characterizes documents devoted to the implementation of sustainable development policies in Polish communes within environment protection and shaping issues. The analysis embraces several obligatory documents drawn up by Polish communes, such as: ecophysiographic studies, environment protection programmes, waste management plans, energy supply plans, ecological education plans, studies of determinants and directions of spatial management, local spatial plans. It also deals with other optional documents: natural resource inventories, development strategies, local development plans and ecological policies. Moreover, based on specialized literature, the paper outlines the condition and quality of studies drawn up in Polish communes. Out of the researched inventory of communes, approx. 23% have developed natural resource inventories, 28% have created ecophysiographic studies, and nearly 77% – studies of determinants. Active participation of communes in the process of eco-development planning varies in particular parts of Poland: most active communes are situated in the provinces of Lublin, Lower Silesia, and Mazovia; whilst the least active in the provinces of Łódź, Opole, and Podlasie. Most common flaws of ecophysiographic studies, which act as the basic source of information for the needs of eco-development, involve: inaccurate geocomplex delimitation, methodological drawbacks regarding the evaluation of anthropopressure resistance, and the lack of prognoses on environment changes. The author puts forward several suggestions, whose implementation would improve the processes of environment protection and shaping in Poland: standardising the methodology of developing basic documents for the purposes of ecodevelopment, introducing a unified system of their verification, involving physiographists and ecologists (along with spatial planners) into the process of creating ecophysiographic studies, developing a special algorithm for the selection of documents suitable for particular communes.

Słowa kluczowe

PL

Polska; gminy; rozwoj zrownowazony; ochrona srodowiska; ksztaltowanie srodowiska; dokumentacja przyrodnicza

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2009
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.31-42,bibliogr.

Twórcy

autor

Koreleski K.

• Katedra Planowania, Organizacji i Ochrony Terenów Rolniczych, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Borys T. (red.) Wskaźniki ekorozwoju. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999.
• Europejski dialog gmin wiejskich w ochronie środowiska. Związek min wiejskich Rzeczypospolitej. Poznań 2003.
• Giordano K. Planowanie zrównoważonego rozwoju gminy w praktyce. Wyd. KUL, Lublin 2006.
• Kistowski M., Staszek W. Poradnik do opracowania gminnego i powiatowego programu zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Pomorski Urząd Wojewódzki, Gdańsk 1999.
• Koreleski K. Semantyczne, teoretyczne i praktyczne problemy rozwoju zrównoważonego-ekorozwoju. ZNAR w Krakowie. Nr 359, s. 61–68. 1999.
• Koreleski K. Studies of natural environmental conditions for the needs of local spatial management plans In Poland. Geomatics and Environmental Engineering. Vol. 2, no 1, s. 41–47, 2008.
• Pawła-Zawrzykraj A. Ocena jakości wykonania wybranych opracowań ekofizjograficznych.
• Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska z. 3 (41). SGGW, Warszawa. s. 69–77, 2008.
• II Polityka ekologiczna państwa, Rada Ministrów, grudzień 2000.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.09.2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych. Dz.U. 2002, nr 155, poz. 1298.
• Ustawa o odpadach z 27.04.2001 r. Dz.U. 2001, nr 62, poz. 628.
• Ustawa z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2001, nr 62, poz. 627 (z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 18.07.2001 r. Prawo wodne. Dz.U. nr 115, poz. 1229 (z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. nr 80, poz. 717 (z późn. zm.)
• Wybrane zagadnienia samorządów terytorialnych w ochronie środowiska związku z przystąpieniem do UE. Ministerstwo Środowiska, broszura. 2004.