Fitosanitarna ocena mieszanki zbożowo-strączkowej jako przedplonu dla jęczmienia jarego

• Autorzy: Kurowski T.P. , Wanic M. , Nowicki J. , Kostrzewa M. , Sargalski D.

Warianty tytułu

EN

Phytosanitary evaluation of a cereal-and-legume mixture forecrop for the cultivation of spring barley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W doświadczeniu polowym oceniano fitosanitarną wartość mieszanki złożonej z jęczmienia jarego i grochu siewnego, stanowiącej przedplon dla jęczmienia jarego. Wykazano, że na tle pozostałych przedplonów (ziemniaka, grochu siewnego i jęczmienia jarego) mieszanka ograniczyła występowanie plamistości siatkowej (Helminthosporium teres) na wysiewanym po niej jęczmieniu, stymulowała natomiast porażenie roślin przez patogeny powodujące choroby podsuszkowe (Fusarium spp. i in.) oraz przez mączniaka prawdziwego zbóż i traw (Erysiphe graminis). Zmniejszenie nasilenia plamistości siatkowej (Helminthosporium teres) najwyraźniej uwidoczniło się w stosunku do jęczmienia wysiewanego po sobie. Groch z kolei wpływał ograniczająco na zainfekowanie podstawy źdźbła, głównie przez grzyby z rodzaju Fusarium. Ze względów fitosanitarnych mieszanka jęczmienia jarego z grochem stanowiła lepszy przedplon dla jęczmienia niż jęczmień w siewie czystym.

EN

The field experiment was to evaluate the phytosanitary value of a spring barley and field pea mixture as a forecrop for the cultivation of spring barley. It was shown that, as compared with the other forecrops (potato, field pea and spring barley), the experimental mixture reduced the incidence of barley leaf net blotch (Helminthosporium teres) in barley cultivated the following year, yet it stimulated plant infections by pathogens causing stem base diseases (Fusarium spp. and oth.) and by powdery mildew (Erysiphe graminis). The reduction in barley leaf net blotch (Helminthosporium teres) was most clearly seen in barley cultivated after barley. The field pea reduced infections of the stem base caused mainly by Fusarium spp. From the phytosanitary point of view, the cereal-and-legume mixture was a better forecrop for barley than barley in pure stand.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; jeczmien jary; przedplony; mieszanki zbozowo-straczkowe; ocena fitosanitarna; choroby roslin; plamistosc siatkowa jeczmienia; choroby podsuszkowe; maczniak prawdziwy zboz i traw; rdza jeczmienia; rynchosporioza zboz; rozwoj choroby; ograniczanie wystepowania

EN

plant cultivation; spring barley; forecrop; cereal-leguminous plant mixture; take-all disease; powdery mildew; cereal; rust disease; barley; Rynchosporium secalis; disease progression; occurrence reduction; disease occurrence

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2005
• Tom: 04
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.61-68,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kurowski T.P.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Wanic M.

autor

Nowicki J.

autor

Kostrzewa M.

autor

Sargalski D.

Bibliografia

• Blecharczyk A., 2002. Reakcja żyta ozimego i jęczmienia jarego na system następstwa roślin i nawożenie w doświadczeniu wieloletnim. Rocz. AR w Poznaniu, Rozp. Nauk. 326, 127.
• Czajka W., Rogalski L., Kurowski T.P., Cwalina B., 1993. Płodozmian a zdrowotność podstawy źdźbła jęczmienia jarego. Mat. Symp. Biotyczne środowisko uprawne a zagrożenie chorobowe roślin, Olsztyn, 133-139.
• Gacek E., Nadziak J., Biliński Z.R., 2000. Ograniczanie występowania chorób w zasiewach mieszanych zbóż. Rocz. AR w Poznaniu, Rolnictwo CCCXXV, 31-38.
• Hinfner K., Hommonay F., 1964. Atlas chorób i szkodników zbóż i kukurydzy. PWRiL Warszawa.
• Krześlak S.J., 2000. Optymalizacja struktury zasiewów na glebach lekkich. Rozprawy i monografie. Wyd. UWM Olsztyn, 7-91.
• Kurowski T., Hruszka M., Sadowski T., 1992. Zdrowotność pszenicy ozimej w specjalistycznych zmianowaniach. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 54, 225-233.
• Kurowski T., Mikołajska J., Wojciechowska-Kot H., 1990. Zdrowotność podstawowych zbóż w uprawie monokulturowej. [W:] Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż, pod red. L. Ryszkowskiego, J. Karg, J. Pudełko. Wyd. Nauk. UAM Poznań, 223-231.
• Kurowski T.P., 2002. Studia nad chorobami podsuszkowymi zbóż uprawianych w wieloletnich monokulturach. Wyd. UWM w Olsztynie. Rozprawy i monografie 56, 1-86.
• Kurowski T.P., Nowicki J., Wanic M., 1998. Choroby jęczmienia jarego i owsa uprawianych w siewie czystym i mieszanym. Fragm. Agron. 4 (60), 25-35.
• Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P., 1991. Grzyby (Mycota). T. XXII, Sierpik (Fusarium), PWN Warszawa - Kraków.
• Mackiewicz D., Drath I., 1972. Wpływ zmianowań na stopień porażenia pszenicy przez łamliwość źdźbła oraz na jej plonowanie. Biuletyn IOR 54, 153-169.
• Mikołajska J., Majchrzak B., Pszczółkowski P., 1996. Z badań nad fuzariozami zbóż na Pojezierzu Mazurskim. Mat. Symp. Nowe kierunki w fitopatologii, Kraków, 299-302.
• Niewiadomski W., 1995. Nauka o płodozmianie - stan i perspektywy. Post. Nauk Roln. 3, 127-139.
• Parylak D., Kita W., 2000. Porażenie podstawy źdźbła pszenżyta jarego uprawianego po sobie i po mieszankach z jego udziałem. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470, 119-126.
• Pokacka Z., 1999. Fuzariozy zbóż. Ochrona Roślin 4, 5-6.
• Rudnicki F., Wasilewski P., 2000. Znaczenie mieszanek zbożowych i zbożowo-strączkowych w ograniczaniu ujemnych skutków dużego udziału zbóż w zmianowaniu. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470, 127-136.
• Szwejkowski Z., Kurowski T.P., 2000. Study of the impact of weather factors on the types and characteristics of fungi diseases affecting wheat crops. Proc. 24th Conference of Agricultural and Forest Meteorology, American Meteorological Society, Davis, California, 22-23.
• Wanic M., Nowicki J., 2000. Funkcje siewów mieszanych zbóż w płodozmianie. Post. Nauk Roln. 4, 37-50.
• Wanic M., Nowicki J., Kurowski T.P., 2000. Regeneracja stanowisk w płodozmianach zbożowych poprzez stosowanie siewów mieszanych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470, 137-143.
• Weber Z., Michalski T., Gołębniak B., 1999. Zdrowotność jęczmienia jarego w siewie czystym oraz w mieszankach z innymi zbożami. Progr. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 39 (2), 878-881.
• Wenda-Piesik A., Lemańczyk G., Kotwica K., 2000. Fitosanitarna funkcja owsa i mieszanek z jego udziałem w ogniwie zmianowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470, 107-118.
• Wójcik-Wojtkowiak D., 1990. Powstawanie substancji biologicznie aktywnych w glebach monokultur zbożowych. [W:] Badania monokultur zbożowych, pod red. L. Ryszkowskiego, Wyd. SGGW, 107-135.
• Zawiślak K., 1997. Regulacyjna funkcja płodozmianu w agrofitocenozach zbóż. Acta Acad. Agric. Tech. Olst., Agricultura 64, 81-99.