Plonowanie i skład chemiczny kilku odmian Amaranthusa w zależności od przedsiewnej stymulacji nasion

• Autorzy: Wojcik S.

Warianty tytułu

EN

Yielding and chemical composition of some cultivars of Amaranthus depending on pre-sowing stimulation of seeds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2006-2008 w Gospodarstwie Doświadczalnym Felin przeprowadzono badania polowe, których celem było porównanie wzrostu, rozwoju i plonowania niektórych odmian amaranthusa w zależności od przedsiewnej stymulacji nasion. Doświadczenie prowadzono metodą bloków losowanych. Powierzchnia poletka do zbioru wynosiła 33 m2. W doświadczeniu badano trzy odmiany amaranthusa: Rawę, Aztek i Ultra oraz dwa rodzaje nasion: kontrolne oraz nasiona poddane przedsiewnej stymulacji światłem generatora fal elektromagnetycznych w czasie spadku swobodnego przez wiązkę światła, którą wykonywano w dniu poprzedzającym wysiew. Najbardziej plenną była odmiana Aztek (3,29 t∙ha-1). Odmiana Rawa plonowała na poziomie 2,34 t∙ha-1, zaś odmiana Ultra wydala plon 2,06 t∙ha-1. W trzyleciu stymulacja światłem zwiększała plon nasion wszystkich badanych odmian. Skład chemiczny w największym stopniu zależał od części rośliny. Największą zawartością boru charakteryzowały się liście (62,6 mg∙kg-1 s.m.). Plewki i osadki zawierały podobną ilość omawianego składnika; odpowiednio 51,5 i 43,2 mg∙kg-1 s.m.). Zawartość boru w łodygach była niemal trzykrotnie niższa niż w liściach (21,2 mg∙kg-1 s.m.). Największą zawartość Zn, Mn, Pb i Cd określono w liściach, najwięcej miedzi zawierały nasiona (5,54 mg∙kg-1 s.m., żelaza i chromu było najwięcej w plewkach (odpowiednio 338 i 1,05 mg∙kg-1 s.m., natomiast największą procentową zawartością niklu odznaczały się łodygi (5,10 mg∙kg-1 s.m.). Nasiona amaranthusa charakteryzowały się najniższą zawartością boru (10,0 mg∙kg-1 s.m.), ołowiu (0,412 mg∙kg-1 s.m.), kadmu (0,072 mg∙kg-1 s.m.) i niklu (1,17 mg∙kg-1 s.m).

EN

In the years 2006-2008 at the Felin Experimental Farm a field study was conducted aimed at comparing the growth, development and yield of several varieties of amaranthus with regard to the stimulation of seeds before sowing. The experiment was performed by the randomised block method. The total surface area of the field used was 33 m2. The experiment included three varieties of amaranthus: Rawa, Aztek and Ultra, each in two types: control seeds (without stimulation) and seeds that had undergone stimulation by means of light generated by а source of electromagnetic waves during free fall through а beam of light, performed the day before sowing. The highest yield was achieved in Aztek cultivar (3.29 t per ha), while Rawa yielded 2.34 t per ha, and Ultra 2.06 t per ha. In the three-year period the stimulation with light contributed to an increase in the yield of all studied cultivars. The chemical composition depended mostly on the part of the plant. The highest content of boron was found in the leaves (62.6 mg∙kg-1 DM), while the chaff and rachises contained similar amounts; 51.5 and 43.2 mg∙kg-1 DM, respectively). The content of boron in the stalks was almost three times lower than found in the leaves (21.2 mg∙kg-1 DM). The highest content of Zn, Mn, Pb and Cd was found in the leaves, the highest amount of copper was found in the seeds (5.54 mg∙kg-1 DM), the highest content of ferrum and chrome were found in the chaff (338 and 1.05 mg∙kg-1 DM respectively), and the highest percentage of nickel was found in the stalks (5.10 mg∙kg-1 DM). The seeds of amaranthus were characterised by the lowest amount of boron (10.0 mg∙kg-1 DM), lead (0.412 mg∙kg-1 DM), cadmium (0.072 mg∙kg-1 DM) and nickel (1.17 mg∙kg-1 DM).

Słowa kluczowe

PL

Amaranthus; czesci roslinne; fale elektromagnetyczne; makroelementy; mikroelementy; nasiona; odmiany roslin; plonowanie; sklad chemiczny; stymulacja przedsiewna; szarlat; zawartosc makroelementow; zawartosc mikroelementow

EN

Amaranthus; plant part; electromagnetic wave; macroelement; microelement; seed; plant cultivar; yielding; chemical composition; pre-sowing stimulation; Amaranth; macroelement content; microelement content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.613-622,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wojcik S.

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 15, 20-950 Lublin

Bibliografia

• Alkamper J. 1991. Bedeutung der Pseudo-Cerealien Amaranthus und Chenopodium ihren Heimatländern und Anbaumöglichkeiten in Deutschland. Bericht Über 42. Tagung für Getreidechemie. Detmold, 4-5.06.91: 56.
• Ceglińska A., Kardialik J. 2007. Walory żywieniowe szarłatu. Przegląd Zbożowo- Młynarski 51(8): 26-27.
• Dziamba Sz., Dziamba M., Machaj H., Klimek A. 2004. Wpływ przedsiewnej biostymulacji nasion światłem na plonowanie niektórych odmian kukurydzy. Biul. IHAR 231: 445-451.
• Dziamba Sz., Dziamba M., Machaj H., Nieścioruk D. 2007. Wpływ przedsiewnej stymulacji nasion światłem czerwonym na plonowanie kukurydzy w uprawie na kiszonkę. Fragm. Agron. 24(2): 74-80.
• Filipek T. 2006. Chemia rolna. Wydaw. AR w Lublinie: 282 ss.
• Filipiuk H. 1999. Wpływ przedsiewnej stymulacji nasion światłem na plonowanie i jakość technologiczną korzeni kilku odmian buraka cukrowego. Praca doktorska AR Lublin: 162 ss.
• Gotnarczyk M. 1996. Szarłat uprawny - Amaranthus spp. Nowe rośliny uprawne na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródła energii. Wydaw. SGGW: 184 ss.
• Klimont K. 2002. Wpływ światła lasera na plon roślin i jakość nasion szarłatu krwistego (Amaranthus cruenus L.). Biul. IHAR 223/224: 249-256.
• Kopcewicz J., Lewak A.E. 2002. Fizjologia roślin. Wyd. Nauk. PWN Warszawa: 806 ss.
• Koper R., Oleszczuk M., Truchliński J., Zarębski W. 2002. Przedsiewna biostymulacja światłem białym nasion buraków cukrowych. Acta Agrophysica 62: 41-47.
• Korystov Y.N., Narimanov A.A. 1997. Low doses of ionizing radiation and hydrogen peroxydase stimulate of plant growth. Biologia, Bratislava 52: 121-124.
• Nalborczyk E. 1995. Biologia amaranthusa oraz perspektywy jego uprawy i wykorzystania w Polsce. Nowe rośliny uprawne. Amaranthus. Wydaw. SGGW Warszawa: 92 ss.
• Paśko P., Bednarczyk M., Zachwieja Z. 2007. Właściwości żywieniowe i zdrowotne szarłatu i komosy. Cz. 1. Dotychczasowy stan wiedzy nt. właściwości odżywczych szarłatu (Amaranthus sp.). Żywienie Człowieka i Metabolizm 34(3/4): 1256-1260.
• Podleśny J. 2002. Studia nad oddziaływaniem światła laserowego na nasiona, wzrost i rozwój roślin oraz plonowanie łubinu białego (Lupinus albus L.). Rozprawa Habilit., IUNG Puławy, Monografie i Rozprawy Naukowe 3: 191 ss.
• Starczewski J., Maksymiak R. 2001. Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie szarłatu uprawnego (Amaranthus ssp.). Zesz. Nauk. AP w Siedlcach 60: 65-74.
• Szot B. 1999. Właściwości agrofizyczne amaranthusa (Amaranthus cruentus L.). Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie: 73 ss.
• Szwejkowska A. 2000. Fizjologia roślin. Wydaw. Nauk. UAM: 250 ss.
• Zarębski Z., Dziamba Sz. 1993. Sposób przedsiewnej obróbki ziarna i urządzenie do przedsiewnej obróbki ziarna. Patent Nr P. 299454 RP.