Zmiany klimatyczne w Puszczy Zielonka od 1848 roku

• Autorzy: Miler A. , Okonski B.

Warianty tytułu

EN

Climatical changes in the Zielonka Forest since 1848 year

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z najistotniejszych problemów we współczesnej klimatologii jest zagadnienie ocieplania klimatu. Chociaż nie udowodnione po za wszelką wątpliwość, wiele czynników świadczy o zmianie klimatu w przeciągu ostatniego krótkiego okresu czasu. Prezentowane w literaturze przedmiotu stanowiska są bardzo różnorodne - od skrajnych poglądów,przewidujących katastrofalne skutki do w wielu regionach świata do oceny, że „problem zmian klimatu został wyolbrzymiony ponad wszelkie proporcje". Puszcza Zielonka położona jest w środkowej części dorzecza Warty, w centralnej części Wielkopolski. Krajobraz jest typu młodoglacjalnego. Dominującą formą terenu Puszczy są wysoczyzny płaskie i faliste. Wierzchnie warstwy skalne stanowią głównie piaski i żwiry. Dominującym gatunkiem drzewiastym jest sosna oraz dąb. Przeważające siedliska to: bór mieszany świeży, bór świeży, bór wilgotny oraz ols.Klimat w Puszczy Zielonka wykazuje stosunkowo dużą stacjonarność. Opady atmosferyczne w latach 1848-2008 nie wykazują istotnych statystycznie zmian na poziomie istotności α=0,05. Zarówno dla poszczególnych miesięcy I-XII, jak i półroczy zimowych, letnich, okresów wegetacyjnych i lat hydrologicznych zmiany nie są istotne statystycznie. Występują jednak wyraźne okresowości sum rocznych opadów atmosferycznych, dominują okresowości 10,0- 7,0- i 6,7-letnie. Wartości prawdopodobieństwa wraz z wyższymi dla sum rocznych opadów atmosferycznych mają krótkie - do 3 lat, sekwencje zbliżonych wartości. Temperatury powietrza w ww. okresie wykazują dodatnie, statystycznie istotne (dla α=0,05), trendy czasowe dla marca, maja, listopada i grudnia. Natomiast dla pozostałych miesięcy stosowne trendy nie są istotne statystycznie. Trendy czasowe średnich temperatur powietrza dla półroczy zimowych, okresów wegetacyjnych i lat hydrologicznych są dodatnie i istotne statystycznie na poziomie istotności jw. Natomiast dla półroczy letnich trend jest nieistotny statystycznie. Podobnie jak opady atmosferyczne, średnie roczne temperatury powietrza wykazują wyraźne kilkuletnie okresowości - dominują cykle 7,6- 5,7- i 5,5-letnie. Wartości prawdopodobieństwa wraz z wyższymi dla średnich rocznych temperatur powietrza, podobnie jak opady atmosferyczne, mają krótkie - do 3 lat, sekwencje zbliżonych wartości.

EN

One of the most significant problems in contemporary climatology of climate warming. Although not confirmed beyond any doubt, still numerous factors indicate climate change within the recent, relatively short period of time. Opinions presented in literature on the subject vary considerably – from extreme positions, forecasting disastrous effects in many regions worldwide to the claim that "the problem of climate change has been exaggerated against all proportions". The Zielonka Forest is situated in mid-part of the Warta river basin, in the central part of the Wielkopolska region. The natural landscape is of postglacial type (Würm glaciation) with morainic plateaus – plain or rolling, gravel and sandy soils as the main features. Pine and oak are the dominant tree species in forest stands. The predominant habitats are: fresh mixed coniferous forest, fresh coniferous forest, moist coniferous forest and alder. Transitional climate of Puszcza Zielonka is distinguished by relatively significant nonstationality expressed e.g. by parameters of temperature and precipitation dynamics. For the period from 1848 to 2008 year, the directional changes of precipitation time series were not indicated at 0,05 level of significance. The trends are statistically insignificant for each month of the year, half-year, vegetation and hydrologic year periods. However the periodicity of annual precipitation was indicated. Dominating periods are 10, 7 and 6,7 year. The probability of annual precipitation is characterized by shorttime series of similar values. The mean temperature time series for the investigated periods expressed statistically significant positive trend changes for March, May, November and December (at the 0,05 level). The trends for mean temperature time series of winter half-year, vegetation, hydrologic year periods were statistically significant, but for summer half-year insignificant at the 0,05 significance level. Annual precipitation likewise temperature time series is characterized by a periodicity. The dominating cycles are 7,6, 5,7 and 5,5-year. The probability values for precipitation manifested similar regularity as the probability for the temperature (shorter than 3- year sequence of similar values).

Słowa kluczowe

PL

Puszcza Zielonka; zmiany klimatyczne; temperatura powietrza; zmiennosc temperatury; opady atmosferyczne; zmiennosc opadow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2011
• Numer: 02
• Opis fizyczny: s.193-203,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Miler A.

• Katedra Inżynierii Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Mazowiecka 41, 60-623 Poznań

autor

Okonski B.

Bibliografia

• Boryczka J. Naturalne i antropogeniczne zmiany klimatu Ziemi w XVII-XXI wieku. Wydawnictwo UW Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa, 1993.
• IPCC – The Intergovernmental Panel of Climate Change, 2007.
• Kasprzak K. Park Krajobrazowy „Puszcza Zielonka”, Kronika Wielkopolski nr 3 (82), 1996.
• Klemes V. Design implications of climate change. Proc. Conf. On Climate Change and Water Resources Management, BallentineT., Stakhiv E., U.S. Army Institute for Water Resources, Fort Belvior, USA, 1993.
• Kundzewicz Z. Scenariusze zmian klimatu i ich prawdopodobieństwa w świetle najnowszych badan naukowych. Konferencja: Wyzwania polityki klimatycznej, połączona z posiedzeniem sejmowej Komisji OSZNiL, Warszawa, 21.10.2008 (Maszynopis).
• Miler A.T., Miler M. Trendy i okresowości zmian temperatury oraz opadów dla Poznania w latach 1848-2000. Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej, Inżynieria Środowiska. Nr 22, s.: 945-956, 2005.
• Miler A.T. Las i woda – wybrane zagadnienia. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo- Leśnej Rogów. (ISSN 1509-1414) R.10. Zesz. 2(18), 22-31, 2008.
• Petit J.R., Jouzel J. Climate and atmospheric history of the past 420 000 years from the Vostok ice core in Antarctica. Nature 399 (June), Nature Publishing Group, USA, 1999.
• Rozporządzenie Wojewody Poznańskiego nr 10/04 z dnia 26 stycznia 2004r. zmieniające rozporządzenie Wojewody Poznańskiego w sprawie utworzenia Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka. Dz. Urz. Woj. Wlkp. nr 14, poz. 415.
• Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych. PWRiL, Warszawa, 1990.
• Woś A. Klimat Niziny Wielkopolskiej. Wydawnictwo UAM, Poznań, 1994.
• Wyniki obserwacji meteorologicznych na stacji w Zielonce. Katedra Inżynierii Leśnej UP w Poznaniu (Maszynopisy).