Wybrane właściwości chemiczne rekultywowanych gruntów na terenie po kopalni siarki

• Autorzy: Kolodziej B.

Warianty tytułu

EN

Selected chemical properties of reclamated grounds after sulphur mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzono badania podstawowych właściwości chemicznych rekultywowanego gruntu na terenie po kopalni siarki w Jeziórku. Na zrekultywowanym polu rozmieszczono równomiernie 25 punktów badawczych (na powierzchni 6,25 ha), z których, z warstw 0-10, 10-20 i 20-30 cm, pobrano glebę o niezachowanej makrostrukturze. Następnie oznaczono: odczyn gleby w wodzie destylowanej i w 1 mol∙dm-3 KCl, kwasowość hydrolityczną, zawartość węglanów wapnia oraz zawartość węgla organicznego. Pod względem właściwości chemicznych pokrywa glebowa na terenie po otworowej eksploatacji siarki wykazywała bardzo dużą heterogeniczność. Na stosunkowo niewielkim obszarze pH gleby zawarło się w szerokim zakresie od bardzo kwaśnego do zasadowego. Kwasowość hydrolityczna i zawartość węglanu wapnia w skali całego pola charakteryzowały się wysoką zmiennością statystyczną, a zawartość węgla organicznego średnią. Zróżnicowanie wartości właściwości chemicznych omawianego terenu wynikało ze specyfiki badanego obszaru, najpierw zdegradowanego działalnością kopalni, a następnie zmienionego pracami rekultywacyjnymi.

EN

The paper presents basic chemical properties of reclamated ground after hole-sulphur mine in Jeziórko. A field covering an area of 6.25 ha in which reclamation treatments were carried out was chosen for the present study. In 25 equally distributed locations soil samples of disturbed structure were collected from the 0-10, 10-20 and 20-30 cm layers. The following properties of soil were indicated: reaction in aqua distillate and in 1 mol∙dm-3 KCl, hydrolytic acidity, content of calcium carbonate, organic carbon. The values of chemical properties were very diversified on the area after the hole-sulphur mine. Soil pH fluctuated from very acid to alkaline. Hydrolytic acidity and the contents of calcium carbonate were characterized by a high statistic variability while the content of organic carbon by an average statistic variability which resulted from the specificity of the researched area - which at first degraded by the activity of mine and then changed by reclamation.

Słowa kluczowe

PL

gleby rekultywowane; kopalnie siarki; odczyn gleby; rekultywacja gleb; siarka; tereny pogornicze; wegiel organiczny; weglan wapnia; wlasciwosci chemiczne; zakwaszenie gleby; zawartosc wegla organicznego; zawartosc weglanu wapnia

EN

reclaimed soil; sulphur mine; soil reaction; soil reclamation; sulphur; post-mining area; organic carbon; calcium carbonate; chemical property; soil acidification; organic carbon content; calcium carbonate content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.743-752,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kolodziej B.

• Instytut Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin

Bibliografia

• Baran S., Wójcikowska-Kapusta A., Żukowska G. 2008. Wpływ osadu ściekowego i poużytkowej wełny mineralnej na zawartość próchnicy i form ołowiu w rekultywowanym utworze bezglebowym. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 533: 31-38.
• Dróżdż-Hara M. 1978. Studia nad wpływem zanieczyszczenia siarką na przemiany gleb uprawnych w sąsiedztwie kopalni siarki. Rocz. Glebozn. 10: 27-32.
• Gilewska M. 1991. Rekultywacja biologiczna gruntów pogórniczych na przykładzie KWB „Konin”. Rocz. AR w Poznaniu, Rozprawy Naukowe: 211.
• Gołda T. 2000. Podstawowe uwarunkowania rekultywacji terenów pogórniczych Kopalni Siarki „Jeziórko”. Inżynieria Ekologiczna 1, Warszawa: 31-36.
• Gołda T. 2003. Uwarunkowania prac rekultywacyjnych w kopalni siarki „Jeziórko” w wyniku wywołanych przekształceń w środowisku glebowo-wodnym: próba syntetycznej oceny. Inżynieria Środowiska 8: 29-43.
• Gonet S.S. 1997. Wpływ czynników siedliskowych i antropogenicznych na materię organiczną gleb. Humic Subst. Environ. 1(97): 17-24.
• Kaniuczak J. 2007. Wybrane właściwości fizykochemiczne i chemiczne gruntów pogórniczych na obszarze po kopalni siarki Jeziórko. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 520: 91-99.
• Kowalik S. 2004. Właściwości chemiczne gleb industrioziemnych użytkowanych rolniczo i leśnie na zrekultywowanym zwałowisku Kopalni Siarki „Machów”. Roczn. Glebozn. LV(2): 239-249.
• Maciak F. 2003. Ochrona i rekultywacja środowiska. SGGW Warszawa: 466 ss.
• Marcinek J. 1992. Parametryzacja środowiska glebowego w aspekcie gospodarki wodnej gleb. Probl. Agrofizyki 67: 20-39.
• Martyn W., Gardiasz Z., Skwaryło-Bednarz B., Jońca M. 2000. Zmiany aktywności enzymatycznej i mikrobiologicznej gleby z pola górniczego Kopalni Siarki „Jeziórko” podczs jej rekultywacji. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 481: 505-511.
• Siuta J. 2000. Ochrona powierzchni ziemi - stan i niezbędne działania. Mat. Konf. „Ochrona i rekultywacja gruntów”. Baranów Sandomierski 14-16.06.2000: 158-183.
• Siuta J., Lekan S. 2000. Rekultywacja gleb zdewastowanych w procesie otworowej eksploatacji siarki. Mat. Zjazdu Nauk. PTG „Ochrona środowiska glebowego”. Puławy: 151-158.
• Skawina T., Trafas M., Gołda T. 1972. Koncepcje rekultywacji terenów pogórniczych kopalni siarki Jeziórko. Mat. Zjazdu Nauk. PTG „Ochrona środowiska glebowego”. Puławy: 219-228.
• Węgorek T. 2003. Zmiany niektórych właściwości materiału ziemnego i rozwój fitocenoz na zwałowisku zewnętrznym kopalni siarki w wyniku leśnej rekultywacji docelowej. Rozprawy Nauk. AR Lublin: 273.
• Warzybok W. 2000. Rekultywacja terenów górniczych Koplani Siarki „Jeziórkoˮ Inżynieria Ekologiczna 1: 23-26.